Jak oceniają eksperci, zmiana struktury rynku energii będzie korzystna dla polskiej gospodarki.
Do roku 2030 inwestycje w OZE przyczynią się do przyspieszenia rozwoju gospodarczego. Scenariusz zaopatrzenia Polski w czyste nośniki energii w perspektywie długookresowej, stał się głównym tematem spotkania podczas trzeciej edycji „Forum Biomasy powermeetings.eu - produkcja, kontraktowanie, logistyka.”, które miało miejsce w Łodzi, w dniach 27 i 28 marca 2014. Tak jak poprzednie edycje Forum, również i to wydarzenie przybliżyło uczestnikom możliwości pozyskiwania, przetworzenia, transportu i energetycznego wykorzystania biomasy, w tym zapoznanie się z najnowszymi regulacjami oraz innowacyjnymi rozwiązaniami dla sektora energetycznego.
Patronatem Honorowym objęły to wyjątkowe wydarzenie najważniejsze branżowe instytucje i urzędy, a między innymi: Urząd Regulacji Energetyki, Ministerstwo Gospodarki, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Główny Inspektor Ochrony Środowiska, jak również przedstawiciele miejscowych władz Hanna Zdanowska Prezydent Miasta Łodzi oraz Witold Stępień Marszałek Województwa Łódzkiego, który to między innymi dokonał honorowego otwarcia konferencji słowami: „Ambicją województwa łódzkiego jest współtworzenie nowoczesnego, przyjaznego ludziom otoczenia. Dlatego przykładamy wielką wagę do wdrażania w naszym regionie zasad zrównoważonego rozwoju, w tym propagowania odnawialnych źródeł energii. W kontekście postępujących zmian klimatycznych, innowacyjne rozwiązania w energetyce są nieodzowne. Poszukiwanie nowych technologii wymaga platformy współpracy przedsiębiorstw, nauki, administracji samorządowej i instytucji otoczenia biznesu. To Forum jest znakomitym przykładem takiej platformy, dlatego cieszę się, że organizatorzy wybrali na miejsce tegorocznego spotkania stolicę województwa łódzkiego…”. – mówił Marszałek.
Wybór miejsca konferencji nie był przypadkowy. To właśnie w Łodzi swoje źródła wytwórcze wykorzystujące biomasę posiada Grupa Dalkia, która objęła funkcję Gospodarza Honorowego konferencji.
Nadzór merytoryczny nad tematyką konferencji sprawował Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu, instytut badawczy realizujący pełen zakres prac badawczych, eksperckich i doradczych w zakresie energetycznego wykorzystania biomasy. Sponsorem i Partnerem Merytorycznym Forum była firma SGS Polska, realizująca szeroki zakres prac związanych z oceną i dokumentowaniem jakości paliw na cele energetyczne.
Pierwszą część Forum Biomasy stanowiły wystąpienia zaproszonych gości – przedstawicieli Patronów Honorowych wydarzenia.
Mariusz Radziszewski, Ministerstwo Gospodarki
Mariusz Radziszewski – Naczelnik w Departamencie Energii Odnawialnej Ministerstwa Gospodarki poinformował, że głównym mechanizmem wsparcia produkcji z odnawialnych źródeł energii jest wsparcie systemowe oraz finansowe, którego założenia przedstawił w prezentacji pt. „Ocena intensywności uzyskanego wsparcia finansowego dla instalacji. OZE - zasady i tryb weryfikacji w projekcie ustawy o OZE. Przepisy dotyczące modernizacji instalacji jako szansa dla rozwoju sektora biomasy w Polsce” Ministerstwo Gospodarki przewiduje utrzymanie obecnego systemu wsparcia dla istniejących instalacji OZE. Jednocześnie daje wytwórcy energii elektrycznej możliwość wyboru między istniejącymi zasadami a zadeklarowaniem przystąpienia do nowego tzw. systemu aukcyjnego. Istotnym elementem ustawy jest także promocja prosumenckiego wytwarzania energii z OZE w mikro- i małych instalacjach (instalacjach o niewielkiej mocy produkującej energię głównie na potrzeby wytwórcy). Producent i konsument, wytwarzający energię w taki sposób, będą mieli możliwość odsprzedania nadwyżki energii zakładowi energetycznemu. Ustawa przewiduje ponadto obniżenie wsparcia dla instalacji tzw. spalania wielopaliwowego, co jest szczególnie istotne w kontekście dominującego udziału tej technologii w strukturze produkcji energii zaliczanej do OZE w ostatnich latach.
Mec. Katarzyna Szwed – Lipińska, Urząd Regulacji Energetyki
Pani Mecenas Katarzyna Szwed – Lipińska, Dyrektor Departamentu Systemów Wsparcia, Radca Prawny w Urzędzie Regulacji Energetyki, przedstawiła wybrane uwarunkowania formalno-prawne związane z działalnością na rynku energii elektrycznej pochodzącej ze spalania biomasy w Polsce („Dokumentowanie biomasy na cele energetyczne oczami regulatora rynku energii. Utrwalone rozwiązania i oczekiwania na przyszłość”). Podkreśliła ona także bardzo znaczącą rolę jaką w procesie rozpoznawania wniosków o wydawanie świadectw pochodzenia odgrywa wiarygodność / weryfikowalność elementów takich jak: uwiarygodnienie ciągu dostaw, uwiarygodnienie kontrahentów w ciągu dostaw, potwierdzenie, że dany podmiot prowadzi określoną działalność gospodarczą; opis procesu produkcyjnego, w wyniku którego powstaje określona pozostałość (odpad); weryfikacja wolumenu w ciągu dostaw; i uwiarygodnienie faktycznego istnienia upraw energetycznych. Wskazując na potrzebę stosowania systemu należytej staranności, zaprezentowała koncepcję tzw. „Krajowego Systemu Uwierzytelniania Biomasy”.
dr Wojciech Stawiany, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Wystąpienie dr Wojciecha Stawiany, Eksperta w NFOŚiGW pt. „Finansowanie biomasy ze środków norweskich w programie PL04. Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii” poświęcone było poprawie stanu środowiska przy zrównoważonym gospodarowaniu jego zasobami poprzez stabilne, skuteczne i efektywne wspieranie przedsięwzięć i inicjatyw służących środowisku. Program PL4 przewiduje dofinansowanie projektów obejmujących modernizację lub wymianę istniejących źródeł ciepła wraz z modernizacją procesu spalania lub zastosowania innego nośnika energii. Wskazano programy priorytetowe dotyczące modernizacji źródeł ciepła o najwyższym wskaźniku redukcji / uniknięcia emisji dwutlenku węgla (CO2).
Kazimierz Żmuda, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Kazimierz Żmuda – Zastępca Dyrektora Departamentu Rynków Rolnych w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, prezentując „Politykę Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w zakresie OZE” wskazał początek prac nad nowym kształtem i nową jakością polskiego rolnictwa. Nie tylko wspólna polityka rolna, lecz także polityka spójności oraz polityka energetyczna winny sprzyjać rozwojowi rozproszonych obiektów energetycznych opartych na biomasie rolniczej, których zapotrzebowanie na surowce do wytwarzania energii wynika z potencjału produkcyjnego gospodarstwa lub grupy gospodarstw.
Jarosław Zuwała, Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu
Wystąpieniem nawiązującym do wystąpienia p. Dyrektor Katarzyny Szwed-Lipińskiej była prezentacja pt. „System uwierzytelniania i jego rola we współpracy z platformą obrotu biomasą na cele energetyczne”, którą wygłosił dr hab. inż. Jarosław Zuwała, Zastępca Dyrektora Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla ds. Badań i Rozwoju. Instytut opracował propozycję zakresu uwierzytelnienia podmiotowego (dla przedsiębiorstw planujących wprowadzanie biomasy do obrotu na Platformie OTC), m.in. z uwzględnieniem kontroli sposobu zarządzania produkcją oraz identyfikacji pozyskiwanej biomasy (np. odpowiednia klasyfikacja w przypadku drewna, ziaren zbóż, biomasy „agro” na cele energetyczne) oraz kontrola systemu zarządzania i gwarantowania zapewnienia jakości uzyskiwanej lub przetwarzanej biomasy (czy uzyskiwana biomasa jest pochodzenia naturalnego lub czy jest przetwarzana a jeżeli tak czy następuje to wyłącznie na drodze mechanicznej itp). Instytut opracował propozycję zakresu uwierzytelnienia przedmiotowego w celu identyfikacji pochodzenia biomasy w całym łańcuchu dostaw poprzez udokumentowanie jej pochodzenia; dodatkowo niezależnie od powyższych działań jednostka uwierzytelniająca będzie miała prawo dokonywania wyrywkowej kontroli dostarczonej biomasy do wytwórcy energii elektrycznej przez danego dostawcę zgodnie z deklarowaną partią w celu przeprowadzenia badań kontrolnych mających na celu weryfikację dostarczanej partii na jej zgodność z uzyskanym świadectwem uwierzytelnienia. Kontrola dokonywana byłaby poprzez losowe wytypowanie danej partii biomasy danego dostawcy przez system Platformy OTC. Jak wykazał Dyrektor Jarosław Zuwała, zaprezentowana, autorska koncepcja systemu jest spójna z założeniami „Krajowego Systemu Uwierzytelniania Biomasy” na cele energetyczne (Krajowy System Uwierzytelniania Biomasy, Departament Systemów Wsparcia, Warszawa 2013).
Sławomir Burmann, Dalkia Łodź S.A.
Sławomir Burmann, Członek Zarządu, Dyrektor ds. Produkcji, Dalkia Łodź S.A., w prezentacji pt. „Wykorzystanie biomasy w Dalkii Łódź S.A.”, przedstawił współspalanie biomasy w kotłach parowych EC4, przy zużyciu biomasy 365 tys. Mg/rok, produkcji energii elektrycznej z OZE z wynikiem 329 tys. MWh/rok oraz redukcji CO2 261 tys. Mg/rok.
Krzysztof Buczek, Dalkia Polska S.A.
Informację dotyczącą zużycia biomasy w elektrowniach i elektrociepłowniach grupy Dalkia Polska S.A. w latach 2006-2014, przedstawił w prezentacji pt. „Logistyka biomasy w Grupie Dalkia Polska” Krzysztof Buczek, Dyrektor ds. Obrotu Biomasą. Znaczny wzrost firma odnotowała w roku 2012, z poziomu 1726 Mg/2006 do 134 625 Mg/2012 przy zużyciu biomasy rolnej, tj. pelet ze słomy zbóż. Podobny wzrost firma odnotowała przy spalaniu biomasy drzewnej tj. zrębki na poziomie 45 352 Mg/2007, do 426 968 Mg w roku 2012.
Jan Pic, Dalkia Poznań ZEC S.A.
Kolejny prelegent, Jan Pic, Członek Zarządu, Dalkia Poznań ZEC S.A. przedstawił w prezentacji pt. „Informacja nt. doświadczeń z eksploatacji instalacji biomasowej w Poznaniu” przebudowę kotła OP-140 na kocioł BFB, wskazując parametry techniczne po konwersji, zagrożenia w eksploatacji kotła BFB oraz rozwiązania dla poprawienia efektywności kotłów.
Andrzej Samborski, International Paper Kwidzyn
Andrzej Samborski, Manager ds. Biomasy, reprezentujący International Paper Kwidzyn, zaprezentował specyficzny sposób zakładania plantacji, umożliwiający produkcję zarówno biomasy jak i drewna o parametrach odpowiednich do celów przemysłowych i energetycznych („IP Kwidzyn Plantacje Drzew Szybko Rosnących”). Istniejące na świecie zasoby leśne przy rosnącym zapotrzebowaniu na drewno oraz ograniczaniu pozyskania i zwiększaniu reżimu ochronności, nie są w stanie dostarczać odpowiedniej ilości surowca. Własne źródło drewna, może pokryć część potrzeb surowcowych na niestabilnym rynku oraz ograniczyć import wraz z redukcją emisji w transporcie.
Od lewej: Janusz Baranowski, Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego; Włodzimierz Kędziora, Dalkia Polska S.A.; Bogdan Warchoł‚ Polish Energy Partners S.A.; Jarosław Zuwała, Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu; Marek Cecerko, Polska Izba Biomasy / Izba Energetyki Przemysłowej i Odbiorców Energii / Mondi Świecie S.A.; Tomasz Szynol, TAURON Polska Energia S.A.
Drugą część pierwszego dnia obrad stanowił panel dyskusyjny, którego moderatorem był dr hab. inż. Jarosław Zuwała, a zaproszenie do udziału w nim przyjęli:
- Włodzimierz Kędziora, Dyrektor ds. Polityki Energetycznej i Regulacji Grupy, Dalkia Polska S.A.
- Tomasz Szynol, Szef Biura Planowania Zakupów, TAURON Polska Energia S.A.
- Marek Cecerko, Członek Rady Głównej, Polska Izba Biomasy; Członek Zarządu, Izba Energetyki Przemysłowej i Odbiorców Energii; Kierownik Wydziału EC, Mondi Świecie S.A.
- Bogdan Warchoł‚ Dyrektor ds. Produkcji Peletu i Handlu Surowcami Energetycznymi, Polish Energy Partners S.A.
- Janusz Baranowski, Dyrektor, Departament ds. Przedsiębiorczości, Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego
Tematyka poruszana w ramach panelu objęła zagadnienia problemowe, które sformułowane zostały m.in. w następujących pytaniach:
1. Zgodnie z propozycją Dyrektywy „on sustainability criteria for solid and gaseous biomass used in electricity and/or heating and cooling and biomethane injected into the natural gas network", transport biomasy na cele energetyczne obciążany będzie tzw. śladem węglowym, którego wartość w niektórych przypadkach będzie uniemożliwiać skorzystanie przez wykorzystującego daną biomasę na cele energetyczne z systemu wsparcia dla energii z OZE. Czy wobec tego nie należałoby skupić się na rozwoju własnych, krajowych zasobów biomasy? Jakie działania podejmowane są obecnie przez koncerny energetyczne w tym zakresie i jaka jest ich skuteczność?
2. Nowe przepisy, które mają zacząć obowiązywać w Wielkiej Brytanii od 1.04.2015 dla źródeł o mocy powyżej 1 MW, wyznaczają limit poziomu skumulowanej emisji CO2 dla nowopowstających elektrowni działających w oparciu o biomasę (WNP, 26.08.2013). Do końca marca 2020 roku limit ten ma wynosić 240 kg CO2eq/MWh. Do 2030 roku poziom ten będzie systematycznie obniżany do 180 kg CO2eq/MWh. Czy koncerny energetyczne byłyby gotowe na wprowadzenie analogicznego systemu wartości progowych?
3. Jak z perspektywy już kilkuletniej kształtują się doświadczenia technologiczne z pracy bloków dedykowanych, spalających 100% biomasy (ZE PAK, GDF Suez Połaniec, Jaworzno II, Dalkia, PGE Szczecin). Czy można mówić o pełnym sukcesie technologicznym?
4. W obecnej chwili nie istnieje zorganizowany rynek biomasy. Istniejące branżowe portale internetowe pozwalają jedynie na zamieszczanie ogłoszeń kupna i sprzedaży biomasy (deklarowanej jako biomasa na cele energetyczne), nie dając możliwości zawierania transakcji a także nie gwarantując kupującemu, że energia wytworzona z danej biomasy będzie objęta systemem wsparcia. Czy nie należałoby powrócić do popularnej ok. 2 lata temu koncepcji domów składowych, pełniącego funkcję buforową? Czy sektor wytwarzania byłby zainteresowany takimi rozwiązaniami? Jakie byłyby z tego korzyści i czy można w ogóle mówić o wadach?
5. Zgodnie z projektem Ustawy o OZE (v 6.2), mechanizmem optymalizującym wytwarzanie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii będzie zakreślenie maksymalnego wolumenu energii elektrycznej, która objęta będzie systemem wsparcia. W tym zakresie wytwórca wykorzystujący do wytwarzania energii elektrycznej m.in. biomasę w instalacji spalania wielopaliwowego, w tym w dedykowanej instalacji spalania wielopaliwowego, może uzyskać świadectwo pochodzenia potwierdzające wytworzenie energii elektrycznej w danym roku wyłącznie w ilości stanowiącej średnią ilość energii elektrycznej wytworzonej przez tego wytwórcę w latach 2011-2013, a w przypadku gdy okres wykonywania przez wytwórcę działalności w zakresie wytwarzania energii elektrycznej rozpoczął się po dniu 31 grudnia 2013 r. – w okresie wykonywania przez wytwórcę tej działalności (art. 44 ust. 5). Kto może zyskać a kto może stracić na skutek działania takiego mechanizmu?
Po całodziennych obradach spotkaliśmy się podczas uroczystej kolacji w hotelu andel’s
Pierwszy dzień obrad zakończyła uroczysta kolacja, w trakcie której uczestnicy brali udział w tzw. "speed datingu”, który okazał się doskonałym pomysłem na wymianę wizytówek i nawiązanie nowych kontaktów biznesowych. Na zakończenie części oficjalnej kolacji wśród uczestników konferencji rozlosowano upominki od organizatora powermeetings.eu, który obchodzi w tym roku jubileusz 10-lecia istnienia firmy oraz Patrona Merytorycznego Forum – firmy SGS Polska.
Agnieszka Kędziora – Urbanowicz, Adam Sarnaszek i Anna Tarnawska, SGS Polska Sp. z o.o.
Drugi dzień obrad rozpoczęli przedstawiciele Partnera Merytorycznego Forum, firmy SGS. Dyrektor Branży Systems & Services Certification Adam Sarnaszek oraz Agnieszka Kędziora – Urbanowicz, Starszy Specjalista ds. Certyfikacji Branży System & Services Certification poprowadzili panel dotyczący Systemu Należytej Staranności (SNS) w obszarze Weryfikacji Pochodzenia Biomasy na Cele Energetyczne. Prezentacja, którą wygłosiła Anna Tarnawska, Dyrektor Branży Minerals, SGS Polska Sp. z o.o., pt. „Proces monitorowania gospodarki biomasowej poprzez kontrolę jakości dostaw” dotyczyła zagadnień związanych z obszarem gospodarki biomasowej. Zakres kontroli obejmuje przyjmowanie dostaw, poprzez wstępną ocenę wizualną, pobranie i przygotowanie próbek, następnie analizę laboratoryjną.
Drugiego dnia Forum pełna frekwencja na sali – uczestnicy stawili się w komplecie m.in. ze względu na bardzo interesujące wystąpienie Partnera Merytorycznego Forum – SGS Polska – na temat głośno dyskutowanego Krajowego Systemu Uwierzytelniania Biomasy.
Mariusz Mastalerz, Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu
Mariusz Mastalerz, starszy specjalista inżynieryjno-techniczny, Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu („Akredytowane badania biegłości PT paliw jako element systemu rozliczeń energii i rozliczeń z dostawcami”) w wystąpieniu wskazał korzyści wynikające z uczestnictwa w badaniach biegłości działów laboratoriów badawczych wytwórców energii elektrycznej i ciepła. Podkreślił, iż tylko poprzez pozytywny wynik uzyskany w badaniach biegłości laboratoria są w stanie potwierdzić kompetencje przy podawaniu składowych wyników w systemie rozliczania energii z OZE. Przedstawiono zakres i sposób organizacji badań biegłości przez Ośrodek Badań Biegłości IChPW. Przedstawiono wizje rozwoju i zaproszono do uczestnictwa w oferowanych przez OBB programach badań biegłości.
Józef Neterowicz, Radca Ambasady Królestwa Szwecji
Problematykę zwiększenia wydajności systemów opalanych surową biomasą przedstawił Józef Neterowicz, Radca Ambasady szwedzkiej w Polsce, były ekspert ds. Ochrony Środowiska i Energii Odnawialnej ZPP, Członek Rady Konsultacyjnej ds. Energii w Sejmie RP, w prezentacji pt. „Kondensacja pary w spalinach z wilgotnej biomasy i zmieszanych odpadów jako technologia optymalnej zamiany energii chemicznej na energię użytkową ƞ = 125%”. Wskazał metody oraz zalety skraplania spalin w skraplaczu RECO-FLUE 1 oraz RECO-FLUE 2.
Forum zakończyło zwiedzanie Elektrociepłowni EC4 – największej w Polsce Elektrociepłowni Grupy Dalkia w Polsce, w którym uczestnicy chętnie i z zainteresowaniem wzięli udział.
Jak podsumowała Renata Kałużna, Dyrektor Zarządzający, powermeetings,eu – „mimo „kryzysu” na rynku w Forum Biomasy powermeetings.eu udział wzięło jak zwykle wielu przedstawicieli branży, co udowadnia, iż takie wydarzenia są niezbędne, a nasze już na stałe wpisało się w kalendarz spotkań, propagując wykorzystywanie tego źródła energii. Mamy nadzieję, że poprzez organizację Forum i obecność wszystkich podmiotów działających na rynku od regulatorów poprzez producentów i odbiorców biomasy przyczyniamy się do zacieśnienia współpracy między Państwem oraz dalszego rozwoju branży”
Serdecznie dziękujemy wszystkim prelegentom, uczestnikom i partnerom! Po raz kolejny wspólnie udowodniliśmy, iż nasze Forum jest najważniejszym spotkaniem branży.
Życzymy Wam, aby w następstwie Forum umówionych zostało wiele spotkań, podpisanych wiele kontraktów, aby rynek biomasy funkcjonował tak, abyśmy mogli przygotowywać dla Was kolejne wydarzenia i systematycznie się z Wami spotykać.
Kolejna wiosenna edycja Forum odbędzie się 26 i 27 marca 2015.
Tymczasem jesienne Forum Technologii w Energetyce – Spalanie Biomasy – tradycyjnie w Bełchatowie, 16-17 października 2014.
Już dzisiaj serdecznie zapraszamy Państwa do udziału w kolejnych spotkaniach organizowanych w ramach powermeetings.eu!!!
Renata Kałużna, Dyrektor Zarządzający, powermeetings.eu
