133 mln zł na odwierty geotermalna dla polskich samorządów

• Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznaczył 133 mln zł na poszukiwanie zasobów geotermalnych w dziesięciu lokalizacjach w Polsce, by wspierać rozwój odnawialnych źródeł energii na poziomie lokalnym.
• Program "Udostępnienie wód termalnych w Polsce" umożliwia samorządom pełne dofinansowanie na odwierty badawcze, co redukuje ryzyko pierwszych inwestycji i motywuje do dalszych działań w energetyce geotermalnej.
• Rozwój geotermii może przyczynić się do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych oraz stabilizacji cen ciepła, wspierając transformację energetyczną i walkę z kryzysem energetycznym w Polsce.

Geotermia jako część polskiego OZE

Umowę na dofinansowanie podpisał w imieniu NFOŚiGW zastępca prezesa zarządu, Józef Matysiak. 10 beneficjentów skorzysta z dopłat, które mają posłużyć poszukiwaniu wód termalnych. Te w przyszłości mogą posłużyć jako uzupełnienie krajowej energetyki odnawialnej, szczególnie w ujęciu lokalnym.

- Szansa na sukces tych odwiertów geotermalnych jest bardzo wysoka, według ocen służby geologicznej. Jeśli tak się okaże, będzie to dla gmin pierwszy krok do tego, żeby energię geotermalną właściwie wykorzystać – mówi Krzysztof Galos, podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska oraz Główny Geolog Kraju.

Dla Narodowego Funduszu rozwój geotermii wpisuje się w szeroką strategię wspierania odnawialnych źródeł energii.

- To element polityki klimatycznej UE i Polski. W naszej nowej strategii na lata 2025-28 transformacja energetyczna jest jednym z priorytetów i nie może odbyć się bez szerokiego rozwoju odnawialnych źródeł energii, zarówno tych wielkoskalowych, jak i przydomowych rozwiązań, które Narodowy Fundusz wspiera – stwierdziła Dorota Zawadzka-Stępniak, prezeska NFOŚiGW

Pełne wsparcie finansowe dla odwiertów

Warto zaznaczyć, że program „Udostępnienie wód termalnych w Polsce”, realizowany przez NFOŚ od 2020 roku, umożliwia samorządom uzyskanie dofinansowania na poziomie 100% na wykonanie otworów badawczych. Zastępca prezesa zarządu NFOŚiGW, Józef Matysiak, podkreśla opłacalność takiego rozwiązania dla lokalnych władz:

- Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej finansuje 100% nakładów na odwiert badawczy. Mamy świadomość, że jest to początek do rozwoju lokalnego ciepłownictwa, ale też życzymy tego, by inne obszary w zakresie geotermii były wykorzystywane, np. w uzdrowiskach.

Dzięki temu wsparciu, samorządy nie ponoszą ryzyka związanego z pierwszymi odwiertami, co zwiększa ich motywację do dalszych inwestycji w geotermię. W przypadku pozytywnego wyniku odwiertów, spółki ciepłownicze mogą starać się o dodatkowe środki na budowę ciepłowni geotermalnej, korzystając z funduszy zagranicznych oraz programu priorytetowego „OZE – źródło ciepła dla ciepłownictwa”, którego budżet wynosi 2 mld zł.

Na realizację programu „Udostępnienie wód termalnych w Polsce” w latach 2020-2028 zaplanowano 708 mln zł, z czego 658 mln zł jest przeznaczone na dotacje, a 50 mln zł na uzupełniające pożyczki. W pierwszym naborze wniosków, zakończonym w 2022 roku,  podpisano 15 umów z samorządami. W drugim naborze do finansowania wybrano 28 projektów. We wrześniu NFOŚiGW podpisał umowę na dofinansowanie rozpoznania zasobów złóż wód termalnych w małopolskim Brzesku. W październiku sygnowano umowy na odwierty w siedmiu gminach: Września, Włocławek, Kruszwica, Barlinek, Police, Kalisz, Kazimierz Biskupi. 

Geotermia szansą na bezpieczną przyszłość

Rozwój energetyki geotermalnej ma duże znaczenie w kontekście walki z kryzysem energetycznym oraz zmniejszenia zależności od paliw kopalnych. Energia cieplna pozyskiwana z wnętrza Ziemi może być wykorzystana nie tylko w ciepłowniach i elektrociepłowniach, ale także w rolnictwie, turystyce, rekreacji, a nawet lecznictwie.

Geotermia ma potencjał do znaczącego ograniczenia emisji gazów cieplarnianych oraz substancji szkodliwych, takich jak związki azotu i siarki. To również krok w stronę stabilizacji cen ciepła dostarczanego mieszkańcom, co jest kluczowe w czasach rosnących kosztów energii z paliw kopalnych. Współpraca samorządów z NFOŚiGW otwiera nowe perspektywy rozwoju lokalnych systemów grzewczych, a kompleksowe wsparcie inwestycji geotermalnych przyspiesza transformację energetyczną Polski.

Źródło: NFOŚiGW