Co czeka rynek HVAC w kolejnych latach? Sprawdzamy, które urządzenia Unia wycofa jako pierwsze

Ustawa F-gazowa wprowadza szereg zmian na rynku HVAC. Jej założenia wchodzą w życie etapami. Dlatego w pewnych odstępach czasowych stracimy możliwość montażu określonych urządzeń. Poniżej przedstawiamy harmonogram zmian. Najważniejsze kwestie legislacji omawia dla nas ekspert firmy Panasonic – Sylwester Stafiej.

Dekarbonizacja budownictwa, a systemy HVAC
Dekarbonizacja dotyczy każdego rodzaju budownictwa i jego ścieżek rozwoju. W dziedzinie klimatyzacji, wentylacji i chłodnictwie proces dekarbonizacji opiera się głównie o ustawę F-gazową. Ustawa ta została znacząco zaktualizowana i jej nowa obowiązująca wersja to Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego nr 573. Po uprawomocnieniu obowiązuje od marca br.
Treść obowiązującej legislacji tj. Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/573 z dnia 7 lutego 2024 r. w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych, zmieniające dyrektywę (UE) 2019/1937 i uchylającego rozporządzenie (UE) nr 517/2014 reguluje obecny i przyszły obraz rynku HVAC. Zwłaszcza w zakresie dopuszczonych do użytku czynników chłodniczych i urządzeń. Sprawdźmy, co nas czeka w kolejnych latach. Szczególnie w zakresie wycofywania kolejnych typów urządzeń z rynku. Ustawa mówi o podejściu do gazów cieplarnianych. Natomiast my skupimy się tylko na tym, jak odnosi się ona do urządzeń klimatyzacyjnych. Przeanalizujmy wybrane fragmenty ustawy.
Chillery – szereg zmian
Pierwszy znaczący element ustawy to chillery, czyli urządzenia chłodnicze oparte o czynniki F-gazowe. Znaczący krok zmian w tym zakresie jest już za nami. W 2020 r. ograniczono zakres używanych urządzeń, do tych zasilanych czynnikami o potencjale tworzenia efektu cieplarnianego (GWP – ang. global warming potential) poniżej 2500.
Kolejny krok dla małych urządzeń do 12 kW wejdzie w życie ze styczniem 2027 roku. Wycofane zostaną wtedy urządzenia na czynniki przekraczające GWP równe 150 – tłumaczył w trakcie Webinarowej Środy Sylwester Stafiej.
Omawiany fragment ustawy prezentujemy poniżej:

Źródło: Webinarowa Środa z GLOBENERGIĄ – Panasonic
Kolejna ważna data dla małych urządzeń (do 12 kW) to rok 2032. Zacznie wtedy obowiązywać całkowity zakaz stosowania chillerów opartych o fluorowe gazy cieplarniane. Tym samym będzie można używać chillerów do 12 kW, ale tylko zasilanych gazami niefluorowymi – wyjaśnia ekspert.
Następnie w styczniu 2027 r. pojawią się ograniczenia dla chillerów o mocy powyżej 12 kW. Są to jednocześnie najbardziej popularne urządzenia. Chilerry do 12 kW mocy są rzadko wykorzystywane. Natomiast te większe zaopatrują budynki komercyjne. Ograniczenie dotyczyć będzie chillerów o GWP powyżej 750. Dlatego np. czynnik R410 będzie w obliczu takich zmian całkowicie zakazany.
Co z monoblokami?
Kolejny element ustawy to urządzenia samodzielne. Są to w rozumieniu legislacji głównie urządzenia typu monoblok, hermetycznie zamknięte. W 2020 r. wycofano już pokojowe klimatyzatory o GWP przekraczającym 150. Dlatego teraz we większości tych urządzeń stosuje się czynnik R290.
Kolejny krok dla urządzeń samodzielnych monoblokowych o mocy do 12 kW to styczeń 2027 r. Od tego momentu nie będzie można już dostarczać urządzeń na gazy fluorowane o GWP ponad 150. Od roku 2032 używanie gazów fluorowych w tych urządzeniach zostanie całkowicie zakazane.

Źródło: Webinarowa Środa z GLOBENERGIĄ – Panasonic
W 2027 r. pojawią się ograniczenia dla urządzeń monoblokowych i innych samodzielnych urządzeń klimatyzacyjnych i pomp ciepła o mocy znamionowej w przedziale 12-50 kW. W tym zakresie wybór czynników zostanie ograniczony do tych o GWP do 150. Tym samym czynnik R32 przestanie spełniać wymogi i zostanie wycofany. Od 2027 r. nie będzie można montować urządzeń zasilanych tym czynnikiem.
Urządzenia typu split
Sprawdźmy jakie terminy obowiązują w sektorze urządzeń typu split, dokładnie pomp ciepła i klimatyzatorów.
Pierwsze zmiany zaczną obowiązywać już w przyszłym roku. Od stycznia 2025 r. pojawią się ograniczenia dla urządzeń typu split zawierających do 3 kg gazów cieplarnianych. Zacznie obowiązywać zakaz używania urządzeń zasilanych gazami fluorowanymi o GWP równym lub większym od 750 – zauważa Sylwester Stafiej.
Do końca 2026 r. będzie jeszcze można montować urządzenia typu split (do 12 kW) na czynniki o GWP poniżej 150. Od roku 2027 będzie już obowiązywał na nie zakaz.

Źródło: Webinarowa Środa z GLOBENERGIĄ – Panasonic
Układy powietrze-powietrze typu split o mocy znamionowej do 12 kW od stycznia 2029 r. zostaną mocno ograniczone. Od tego roku na rynku zostaną urządzenia o GWP do 150. Zaś układy typu split o mocy do 12 kW zasilane cieplarnianymi gazami fluorowymi zostaną całkowicie wycofane w roku 2035 – Sylwester Stafiej.
Co do splitów powyżej 12 kW – o ile te urządzenia działają na czynnik o GWP do 750, będzie je można montować do roku 2028. Od stycznia 2033 r. GWP w tym zakresie zostanie zmniejszone do 150.
Źródło: Webinarowa Środa z GLOBENERGIĄ