Co Polacy myślą o polskim rynku energetycznym? URE i PBS postanowili to sprawdzić!

Sondaż URE i PBS to pierwsze tego typu badanie od dłuższego czasu. Jego celem nie było jedynie sprawdzenie opinii, ale także zobrazowanie poziomu wiedzy obywateli na temat najważniejszych zagadnień związanych z energetyką. Dzięki temu możliwe będzie stworzenie obiektywnego obrazu konsumentów rynku energii. Sondaż został zrealizowany w czerwcu 2023 r. za pomocą wywiadów internetowych z grupą 1001 respondentów, którzy są odpowiedzialni za regulowanie opłat za energię elektryczną w swoich gospodarstwach domowych. Pytania zostały podzielone na bloki tematyczne, które dotyczyły m.in. wiedzy nt. źródeł energii w Polsce, kosztów energii, świadomości praw konsumenckich oraz zagadnień związanych z transformacją energetyczną.

Polacy to świadomi konsumenci

Zdecydowana większość konsumentów (77%) sprawdza zużycie energii za dany okres w swoim gospodarstwie domowym. Co ciekawe, aż 71% respondentów twierdzi, że ich rachunki za energię są czytelne. Z drugiej strony 37% osób biorących udział w badaniu stwierdziło, że nie wczytują się w rachunek, gdyż go nie rozumieją. Zamiast tego po prostu wpłacają należność. Co ciekawe, jedynie sześciu na dziesięciu badanych wie, z czego tak dokładnie składa się rachunek za energię elektryczną. 

Opinie o rachunkach za energię. Źródło: Badanie opinii konsumentów energii – „Energia UREgulowana“

Aż 80% respondentów przyznało, że odczuli oni wzrost wydatków na energię elektryczną i gaz. Wśród przyczyn podwyżek zgodnie wymieniano: politykę krajową, ceny surowców energetycznych, a także politykę międzynarodową i unijną. 

Polska coraz bardziej eko

Z badania wynika również, że Polacy coraz bardziej dbają o oszczędzanie energii. Jako działania oszczędnościowe najczęściej podawano wyłączanie światła w nieużywanych pomieszczeniach (92% ankietowanych oszczędzających prąd) i zakup energooszczędnego oświetlenia (75%). Na trzecim miejscu w tej kategorii uplasował się montaż paneli fotowoltaicznych (12%), który dominował na terenach wiejskich. Zdecydowana większość badanych jako powód swojej oszczędności podaje chęć obniżenia rachunków (89%), jednak ponad połowa respondentów (55%) stwierdziła, że ich motywacją jest troska o środowisko naturalne i klimat. Pomimo zaangażowania w oszczędzanie energii większość ankietowanych nie wie o przysługującej im bonifikacie cen za energię elektryczną w 2024 r. Tylko 40% respondentów stwierdziła, że jest świadoma tego, że o ile w 2023 r. ograniczą zużycie energii elektrycznej o co najmniej 10%, to w przyszłym roku będą mogli skorzystać z obniżki cen energii o 10%. 

Sprzedawcy energii bez zarzutów?

Większość uczestników sondażu nie miała uwag odnośnie jakości kształcenia usług przez dostawców energii elektrycznej. Jednak gdy już takie zastrzeżenia się pojawiały, to najczęściej dotyczyły jakości energii (38%) lub błędnie naliczonej należności za energię elektryczną (26%). Najczęściej zastrzeżenia dotyczyły złej jakości energii (38%) - ta kwestia najbardziej doskwiera mieszkańcom wsi (44%). 

Zastrzeżenia dotyczące sprzedawcy energii. Źródło: Badanie opinii konsumentów energii – „Energia UREgulowana“

Ponad ¼ badanych (26%) choć raz złożyła reklamację do przedsiębiorstwa energetycznego. Z drugiej strony ponad 60% respondentów oceniło rozstrzygnięcie tej kwestii jako satysfakcjonujące. 

Ponad 80% badanych nigdy nie zmieniło swojego sprzedawcy energii mimo, że aż 92% z nich jest świadomych możliwości podjęcia takiej decyzji. Większość ankietowanych twierdzi, że nie widzi powodu, dla którego mieliby to robić, są zadowoleni z obecnego sprzedawcy lub nie mają czasu na przeprowadzenie takiej zmiany. 

Polski atom może liczyć na poparcie społeczne

W ankiecie przeprowadzonej przez URE i PBS dużo uwagi poświęcono realizacji polskiego programu atomowego. Jak się okazuje, ta kwestia spotkała się z pozytywnym odzewem ze strony respondentów - aż 69% z nich wyraziło poparcie dla budowy elektrowni jądrowych w Polsce. Jednak tylko 45% ankietowanych jest w stanie zaakceptować realizację takiej inwestycji w pobliżu swojego miejsca zamieszkania. Zwolennicy polskich elektrowni atomowych oczekują, że wpłyną one pozytywnie na ceny energii elektrycznej, a także pozwolą na produkcję czystej i bezpiecznej energii. Z kolei przeciwnicy takich rozwiązań przede wszystkim boją się ewentualnej awarii i zniszczenia środowiska. 

Poparcie dla elektrowni atomowych w Polsce. Źródło: Badanie opinii konsumentów energii – „Energia UREgulowana“

Jednak to nie atom wskazywano najczęściej jako źródło energii, które powinno być najbardziej wspierane z budżetu państwa. Najpopularniejszym wyborem w tej kategorii była energetyka słoneczna, wiatrowa i wodna. Na czwartym miejscu plasuje się atom. Jedynie 15% respondentów stwierdziło, że państwo powinno wspierać eksploatację węgla. Z drugiej strony Polacy niechętnie podchodzą do płacenia więcej za energię pochodzącą z odnawialnych źródeł energii. Nie ma w tym nic dziwnego - wszakże większość osób pragnie zwiększenia udziału OZE w miksie energetycznym głównie w celu zmniejszenia swoich rachunków za prąd.  

Na podstawie wyników ankiety URE podjęło decyzję o przeprowadzeniu działań informacyjnych i edukacyjnych. Mają być one skierowane głównie do młodych osób, gdyż to właśnie one najczęściej wykazywały się niewiedzą w zakresie sposobu rozliczania energii elektrycznej, możliwości uzyskania bonifikat cen energii, podstaw funkcjonowania polskiego systemu regulacji rynku energii, czy chociażby praw konsumentów w zakresie wstrzymania dostaw energii elektrycznej. 

Źródło: Badanie opinii konsumentów energii - “Energia UREgulowana”