Co z długoterminowym finansowaniem Czystego Powietrza?

Takie same pytania zadała Poseł Magdalena Sroka w interpelacji skierowanej do minister klimatu i środowiska. Co odpowiedziało Ministerstwo? Czy fundusze na Czyste Powietrze zostaną zabezpieczone w dłuższej perspektywie? Jakie korzyści do tej pory przyniósł program dofinansowań?

Finansowanie na dziś

„Z uwagi na ogromne zainteresowanie wsparciem w ramach Programu, resort klimatu i środowiska podejmuje starania, aby pozyskać środki, które zapewnią jego niezakłóconą kontynuację, co najmniej do 2029 r.” – czytamy w odpowiedzi na interpelację nr 2817.

Obecnie zabezpieczono wystarczającą pulę pieniędzy, aby Program Priorytetowy Czyste Powietrze (PPCP) mógł działać bez zakłóceń do końca 2029 roku. Około 14 miliardów złotych popłynie z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. Te środki mogą być wydane do drugiego kwartału 2026 roku. Dodatkowe 8,5 miliarda złotych zabezpieczona z Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS). To one umożliwią zachowanie płynności programu do 2029 roku. 

Plany na dalszą przyszłość

Co jednak w dalszej perspektywie? Jak tłumaczy Krzysztof Bolesta, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, w odpowiedzi na wspomnianą interpelację:

„Dodatkowo, w latach 2026-2032 wsparcie PPCP możliwe będzie ze środków Społecznego Funduszu Klimatycznego, który został ustanowiony w celu złagodzenia wpływu nowych opłat za emisję gazów cieplarnianych na ceny, które wzrosną w wyniku rozszerzenia unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji na budynki i transport (tzw. ETS 2)”. 

Z tego funduszu Polska może zyskać ponad 11 miliardów euro. Pieniądze mają być wsparciem dla tych domów, mikroprzedsiębiorstw i użytkowników transportu, którzy znajdą się w trudnej sytuacji i pomagać w ograniczeniu wykorzystania paliw kopalnych i finansowaniu inwestycji w niskoemisyjne technologie. 

„Ponadto, w przypadku wystąpienia ewentualnej luki w finansowaniu w roku 2025, związanej z wcześniejszym wykorzystaniem zaplanowanej alokacji w ramach KPO i FEnIKS, rozważone zostanie uruchomienie wsparcia Programu środkami w ramach Funduszu Modernizacyjnego” – tłumaczy w odpowiedzi na interpelację nr 2817 Krzysztof Bolesta.

Fundusz Modernizacyjny zasilany jest dzięki wpływom ze sprzedaży uprawnień do emisji dwutlenku węgla (w ramach systemu EU-ETS). Pieniądze pochodzące z handlu emisjami mają wspierać realizację celi polityki energetyczno-klimatycznej do końca dekady. 

Czy jest się czego obawiać?

Czy istnieje zatem niebezpieczeństwo, że pieniędzy pla programu Czyste Powietrze zabraknie? Według Ministerstwa Klimatu i Środowiska nie ma takiego zagrożenia.

„Mając powyższe na uwadze, resort klimatu i środowiska na obecnym etapie, nie identyfikuje zagrożeń w zachowaniu ciągłości finansowania PPCP, a przeznaczone na jego realizację środki skutecznie i trwale wpłyną na stan jakości powietrza w Polsce, przyczyniając się równocześnie do wsparcia celów klimatyczno-energetycznych” – czytamy w odpowiedzi na interpelację. 

Program Czyste Powietrze od kilku lat dofinansowuje termomodernizację budynków oraz wymianę starych i nieefektywnych źródeł ciepła na paliwo stałe. Do końca 2023 roku dzięki programowi wzrosła efektywność energetyczna w ponad 124 tysiącach budynków.