Czemu odrzucane są wnioski z Czystego Powietrza? Czy da się uniknąć błędów?

Krzysztof Bolesta, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, w odpowiedzi na interpelację poselską Magdaleny Sroki (Interpelacja nr 2817 w sprawie programu „Czyste Powietrze” na 2024 r.), przytoczył dane na temat wyników programu Czyste Powietrze w 2023 roku. Podał również przyczyny, dla których wnioski o dofinansowanie były odrzucane. Czytamy je i analizujemy!

Powody odrzucania wniosków

W 2023 roku w programie Czyste Powietrze pozytywnie rozpatrzonych wniosków było w całej Polsce 182 490. Około 94% wszystkich petentów, którzy ubiegali się o dofinansowanie, otrzymali je. Proponujemy jednak skupienie się na pozostałych 6%, czyli 11 188 wnioskach, które zostały odrzucone. Czy można było tego uniknąć?

W odpowiedzi na interpelację nr 2817 czytamy: 

„Najczęstszymi przyczynami odmowy udzielenia dofinansowania / odrzucenia wniosków o dofinansowanie było brak podstaw do ubiegania się o dofinansowanie w ramach Programu w tym niespełnienie kryteriów formalnych i merytorycznych określonych w programie priorytetowym Czyste Powietrze”.

Następnie Krzysztof Bolesta wymienia 23 przyczyny odrzucania wniosków. Podzieliliśmy je na cztery kategori: braki w dokumentacji, brak reakcji, niespełnienie wymagań oraz błędy do naprawienia. Zacznijmy od ostatniej kategorii. 

Błędy do naprawienia

Część powodów, dla których odrzucano wnioski jest na tyle banalna, że łatwo można by uniknąć tych błędów. Uznaliśmy za takie następujące powody, wymienione w odpowiedzi na interpelację w sprawie Czystego Powietrza:

• umowa z wykonawcą została podpisana przez osobę nieupoważnioną,  
• błędne wskazanie adresu budynku,  
• zgoda na kontakt elektroniczny podpisana przez beneficjenta zamiast przez pełnomocnika,
• złożenie dokumentu na nieaktualnym formularzu,  
• nieaktualne dane w księgach wieczystych,  
• niezgodność danych zawartych w umowie z wykonawcą z danymi wykazanymi we wniosku o dofinansowanie, niekompletne dane w umowie z wykonawcami. 

Aby uniknąć odmowy, w wielu przypadkach wystarczy skrupulatnie i uważnie przygotować wniosek, zwracając uwagę na poprawne podanie danych i spójność dokumentów. Wątpliwości w tym zakresie można wyjaśnić w gminnym punkcie informacyjno-konsultacyjnym lub dzwoniąc na infolinię programu.

Braki w dokumentach

Często pojawiającym się powodem odrzucania wniosków są braki w dokumentach. Je również można naprawić stosunkowo łatwo, jeśli błąd wynikał z nieuważności lub niewiedzy. Wśród nich wymieniono:

• braki formalne we wnioskach o dofinansowanie (brak wymaganych załączników),  
• brak notarialnego poświadczenia pełnomocnictwa,  
• brak zaświadczenia o dochodach do wniosków w poziomie podwyższonym lub najwyższym.

Brak reakcji

Część błędów wynika z zaburzonej komunikacji pomiędzy potencjalnym beneficjentem a wfośigw. Część niezakwalifikowanych do przyznania dofinansowania wniosków kierowane jest najpierw z powrotem do wnioskodawcy, w celu wyjaśnienia niespójności lub uzupełnienia dokumentów. Nie wszyscy wnioskodawcy reagują na poprawki od wfośigw:

• brak odpowiedzi ze strony Wnioskodawców na zgłoszone przez wfośigw uwagi tj. niedostarczenie korekty lub dokumentów uzupełniających, błędy w dostarczonych korektach i/lub dokumentach uzupełniających,  
• nie przedstawiono wyjaśnień, co do braku w CEIDG/KRS usług, na których wykonanie została zawarta umowa z wykonawcą.

Warto więc śledzić wiadomości od wfośigw, ponieważ udzielenie odpowiedzi może być powodem do odrzucenia wniosku.

Niespełnienie wymagań

Niektórym wnioskodawcom nie przyznaje się dofinansowania, ponieważ nie spełniają wymagań programu:

• wnioskujący nie byli właścicielami/współwłaścicielami nieruchomości (brak prawa własności),  
• budynki objęte wnioskami o dofinansowanie nie były budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi (budynki wielorodzinne, gospodarcze, handlowo-usługowe),  
• budynki objęte wnioskami o dofinansowanie nie były oddane do użytku (np. status budynku nowo budowany),  
• brak możliwości przedłożenia zgody współwłaścicieli nieruchomości – głównie w przypadku nieuregulowanych spraw spadkowych oraz braku możliwości określenia obecnego stanu prawnego,  
• brak uregulowania kwestii położenia budynku – brak uregulowania spraw związanych z podziałem nieruchomości oraz możliwością określenia działek, na których posadowiony jest budynek,  
• w przypadku wniosków dotyczących wymiany źródła ciepła w budynkach podłączonych do sieci gazowej średnie zużycie gazu z ostatnich 3 lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku o dofinansowanie przekraczało 5 600 kWh/rok,  
• przychód wnioskodawcy z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej przekroczył czterdziestokrotność/dwudziestokrotność (w zależności od wnioskowanego poziomu dofinansowania) kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę określonego w rozporządzeniu Rady Ministra obowiązującym w grudniu roku poprzedzającego rok złożenia wniosku o dofinansowanie,
• przekroczenie kryterium dochodowego,  
• złożenie kolejnego wniosku o dofinansowanie mimo nierozliczenia wcześniejszej umowy dotacji,  
• koszty kwalifikowane zostały poniesione wcześniej, niż 6 miesięcy przed datą złożenia wniosku o dofinansowanie,  
• niezakończona inwestycja realizowana na podstawie wcześniejszej umowy na dofinansowanie złożoną na tę samą nieruchomość.

W tych przypadkach trudno coś zmienić – dofinansowanie po prostu nam nie przysługuje. Jak jednak widać, większość odrzuconych wniosków została negatywnie rozpatrzona nie dlatego, że musiało tak być ze względu na regulamin programu, ale z powodu mniej ostatecznych spraw: nieuwagi, niedostatecznej wiedzy, zaniedbania komunikacji, pominięcia niektórych dokumentów, czy niepoprawnego podpisu. Warto poświęcić trochę czasu na przygotowanie wniosku i wszystkich wymaganych dokumentów, aby uniknąć nieporozumień, konieczności przedstawiania korekt, czy w ostateczności – odrzucenia wniosku.

Jeżeli interesujesz się programem Czyste Powietrze, to kompleksową wiedzę znajdziesz na portalu Termomodernizacja.pl – tutaj znajdziesz szczegóły.