Czy powstanie premia ekologiczna dla gospodarstw domowych z pompą ciepła? Rząd odpowiada!

• Osoby zainteresowane zakupem oraz posiadacze pomp ciepła mogą skorzystać z taryfy antysmogowej, która przyznaje obniżki cen prądu w określonych godzinach.
• Premia ekologiczna mogłaby oznaczać zarówno ulgi podatkowe, jak i stałą roczną dopłatę do rachunków za energię elektryczną. 
• Rząd nie ma obecnie planów na wprowadzanie nowych instrumentów wsparcia pomp ciepła, ale nie wyklucza takiej możliwości przy okazji opracowywania nowego rozporządzenia dla taryf energii elektrycznej.

Promowanie nowoczesnych, niskoemisyjnych rozwiązań w ogrzewnictwie wśród obywateli, to jedno z narzędzi prowadzenia transformacji energetycznej w kraju. Poprzez promowanie należy rozumieć różnego rodzaju programy wsparcia, z których można uzyskać dofinansowanie na zakup i montaż danych urządzeń. W przypadku pomp ciepła tego typu programy faktycznie funkcjonują już od lat, ale nie oznacza to, że nie możemy się spodziewać nowości w tej kwestii. 

MKiŚ o obecnych ulgach i dofinansowaniach dla posiadaczy pomp ciepła

W ostatnim czasie do Ministerstwa Klimatu i Środowiska wpłynęła interpelacja posłanki Józefy Szczurek-Żelazko, która dotyczyła wprowadzenia ogólnopolskich przywilejów dla obywateli ogrzewających swoje domy przy pomocy pomp ciepła. Na zapytanie posłanki odpowiedział Krzysztof Bolesta – sekretarz stanu Z MKiŚ – który w pierwszej kolejności wymienił obecnie już obowiązujące formy wsparcia dla użytkowników pomp ciepła. 

Po pierwsze, musimy pamiętać o tak zwanej taryfie antysmogowej, czyli o specjalnym systemie rozliczeń rachunków za prąd, z którego mogą korzystać osoby ogrzewające swój dom przy pomocy energii elektrycznej. Posiadacze pomp ciepła stanowią grupę docelową wspomnianej taryfy obok osób, które ogrzewają dom przy pomocy kotłów elektrycznych. Podstawową korzyścią wynikającą z tej taryfy są obniżone stawki za usługi dystrybucji w godzinach 22:00-6:00, co przekłada się na niższą cenę energii elektrycznej. Dodatkowo taryfy G13s i G14Dynamic także wspierają wykorzystanie pomp ciepła, ponieważ zostały dostosowane do cyklu produkcji energii z OZE, głównie fotowoltaiki, co może sprzyjać optymalizacji zużycia przez odbiorców stosujących pompy ciepła, a także pozwalają na lepsze dostosowywanie się użytkowników do rzeczywistego obciążenia systemu, który wskazuje Energetyczny Kompas. Dzięki temu, przy odpowiedniej elastyczności, użytkownik może znacznie zredukować koszty poboru energii elektrycznej z sieci. 

Do tego dochodzą również programy dofinansowań dla pomp ciepła, takie jak Moje Ciepło, Czyste Powietrze czy ulga termomodernizacyjna, które pozwalają na odzyskanie części kosztów zakupu lub montażu urządzenia. Każdy z programów posiada przy tym określone kwoty możliwego dofinansowania oraz zasady jego uzyskania. Posłanka Szczurek-Żelazko położyła jednak duży nacisk na kwestie wprowadzenia stałej rocznej premii ekologicznej, która uprawniałaby gospodarstwa domowe do otrzymywania dodatkowych ulg podatkowych i zniżek. 

• Zobacz również: Mój Prąd 7.0 – czy będzie kolejna odsłona dotacji na fotowoltaikę?

Premia ekologiczna — czym mogłaby być?

Premia ekologiczna lub specjalny państwowy certyfikat mogłyby być instrumentem promującym pompy ciepła w sposób zbliżony do tego, co obserwujemy pod postacią taryfy antysmogowej. Użytkownicy pomp ciepła mogliby podpisywać umowy ze spółkami energetycznymi, które zapewniłyby im na przykład obniżki cen energii z tytułu poboru tej energii na potrzeby pompy ciepła. Z drugiej strony rząd mógłby w tej kwestii postawić na jakąś stałą kwotę, która stanowiłaby roczną dopłatę do rachunków za prąd. Taka forma byłaby przejrzysta i prosta. 

Jeszcze inną opcją na wprowadzenie premii ekologicznej jest ulga podatkowa, będąca czymś na kształt rozszerzonej ulgi termomodernizacyjnej, która pozwalałaby na odliczanie pewnej kwoty pieniędzy od podstawy opodatkowania dla osób posiadających pompę ciepła. Wszystkie potencjalne drogi wprowadzenia premii ekologicznej sprowadzałyby się jednak mniej więcej do tego samego, czyli do obniżenia kosztów eksploatacji urządzenia przy pomocy dopłat lub obniżek cen rachunków za prąd. 

Rząd wskazuje, czego powinniśmy się spodziewać

Krzysztof Bolesta w odpowiedzi na interpelację stwierdza natomiast, że obecnie MKiŚ nie ma planów wprowadzania tego typu ulg dla posiadaczy pomp ciepła. Sekretarz stanu nie zaprzecza przy tym jednak, że tego typu program może jeszcze zostać opracowany w najbliższym czasie, ponieważ Ministerstwo jest zobligowane do stworzenia nowego rozporządzenia w sprawie sposobu kształtowania i kalkulacji taryf dla energii elektrycznej oraz sposobu rozliczeń w obrocie energią elektryczną do końca września 2026 r. Bolesta zapewnia przy tym, że MKiŚ stale monitoruje i analizuje potrzeby obywateli w zakresie inwestycji w nowoczesne źródła ciepła. 

Resort ma rozważyć wprowadzenie nowych programów wsparcia dla pomp ciepła, na przykład w formule pilotażowej, ale łatwo odnieść wrażenie, że szanse na pozytywne rozpatrzenie koncepcji nie są wcale duże. Pozostaje rok na opracowanie nowego rozporządzenia, a to nie jest wiele czasu, aby zaimplementować w nim nowy program wsparcia, który obecnie pozostaje jedynie opcją do rozważenia. Trzeba przy tym także pamiętać o tym, że ewentualne nowe instrumenty promujące pompy ciepła muszą być zgodne z przepisami prawa unijnego, a więc ich stworzenie będzie wymagało dokładnego i czasochłonnego planowania. Niemniej jednak nie można wykluczyć, że rząd zdoła tego dokonać i premia ekologiczna powstanie. Najwcześniej mogłaby w takim wypadku zostać wprowadzona na przełomie 2026 oraz 2027 roku, czyli niedługo po ogłoszeniu nowego rozporządzenia. Nie powinniśmy zakładać takiego scenariusza, ale możemy mieć nadzieję, że rząd pozytywnie nas zaskoczy. 

Źródło: Odpowiedź na interpelację posłanki Józefy Szczurek-Żelazko w sprawie wprowadzenia ogólnopolskich przywilejów dla obywateli, którzy ogrzewają swoje domy przy pomocy pomp ciepła