Ekologia i gospodarka obiegu zamkniętego: wyzwania dla przemysłu w Polsce [VIDEO]

• Zsuzsanna Iwanicka podkreśla rosnące znaczenie gospodarki obiegu zamkniętego, zwłaszcza w przemyśle, gdzie odpady poprodukcyjne wciąż nie są traktowane jako cenne surowce, w największym stopniu zagospodarowane są odpady z sektora górnictwa.
• Główne wyzwania to brak rentowności recyklingu materiałowego oraz dynamicznie zmieniające się przepisy, które zniechęcają inwestorów. Problemem są też bariery społeczne wobec nowych instalacji odpadowych.
• Ekspertka spodziewa się, że w najbliższym roku rozwój GOZ odbędzie się na zasadzie małych kroków. Obserwować będziemy stopniowe zmiany i współpracę na różnych szczeblach, by wdrażać zrównoważone rozwiązania oraz lepiej radzić sobie z wyzwaniami regulacyjnymi i technologicznymi.

Przemysł potrzebuje wsparcia

Zsuzsanna Iwanicka podkreśla, że choć gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ) funkcjonuje obecnie w ograniczonym zakresie, jej znaczenie stale rośnie. "Przemysł bardzo potrzebuje takiego wsparcia, ponieważ w tej chwili w bardzo ograniczonym stopniu ta gospodarka funkcjonuje. Największą świadomość mamy w odniesieniu do odpadów komunalnych, choć stanowią one jedynie 10% wszystkich odpadów" zaznacza. Jak wskazuje, w Polsce dominują odpady pochodzące z przemysłu ciężkiego i z górnictwa i one są w dużym stopniu zagospodarowywane.

Kluczowym problemem pozostaje postrzeganie odpadów poprodukcyjnych jako cennych surowców. "W procesie produkcyjnym, we wszystkich gałęziach przemysłu, mamy dużą trudność, aby odpady poprodukcyjne potraktować jako cenny surowiec" dodaje ekspertka.

Technologie ekologiczne w Polsce

Czy polskie firmy są gotowe na wdrażanie zielonych technologii? Według Zsuzsanny Iwanickiej zainteresowanie istnieje, ale pojawiają się bariery finansowe i organizacyjne. "Najczęściej przychodzą do nas inwestorzy zainteresowani budową spalarni odpadów, co można nazwać swoistym recyklingiem termicznym. Jednak mamy problem z recyklingiem materiałowym, ponieważ bardzo często jest on nieopłacalny ekonomicznie" tłumaczy.

Głównym wyzwaniem jest brak rentowności finansowej przy odzyskiwaniu surowców. "Bardzo często zasoby energetyczne i materiałowe potrzebne do ponownego przetworzenia odpadu nie kalkulują się w modelu finansowym" zauważa. To problem, który wymaga rozwiązań systemowych i innowacyjnych technologii, które zmniejszą koszty takich procesów.

Stabilność regulacji a rozwój branży odpadowej

Ekspertka zwraca uwagę na dynamicznie zmieniające się przepisy, które stanowią wyzwanie dla inwestorów i instytucji finansowych. "Te przepisy są zbyt szybko zmieniane, zbyt mało stabilne i precyzyjne, abyśmy jako sektor bankowy mogli wiedzieć, do czego inwestor będzie zobowiązany" mówi Iwanicka.

Kolejną przeszkodą są opory społeczne wobec nowych inwestycji, szczególnie instalacji odpadowych. "Za dużo tych odpadów powstaje i nie ma instalacji, które mogłyby je z powrotem przerobić. Niestety te inwestycje spotykają się nadal z protestem społecznym" dodaje. Rezultatem są m.in. samozapłony odpadów oraz konieczność budowy kosztownych systemów gaśniczych, które jedynie minimalizują skutki problemu, ale go nie rozwiązują.

Małe kroki ku wielkim zmianom

Na zakończenie rozmowy Zsuzsanna Iwanicka wskazuje, że w najbliższej przyszłości w gospodarce obiegu zamkniętego w Polsce można oczekiwać stopniowych zmian. "Chciałabym, żebyśmy mówili o małych krokach i osiągnięciach w tej dziedzinie, a także lepiej precyzowali wyzwania, które musimy w przyszłości pokonać" podkreśla.

Rozwój gospodarki obiegu zamkniętego wymaga kompleksowych działań, zaangażowania wszystkich sektorów oraz współpracy na poziomie krajowym i unijnym. Choć wyzwań jest wiele, takie inicjatywy jak Kongres TRENDY 2024 są okazją do dyskusji o bardziej zrównoważonej przyszłości.

Pełną wersję rozmowy z Zsuzsanną Iwanicką można obejrzeć poniżej: