Energia z odpadów? Kto lepiej wykorzystuje to źródło energii: Polska czy Japonia?
Wraz z rozwojem miast i społeczeństw, narasta też ilość wytwarzanych w nich odpadów. Zagadnienie ich zagospodarowania staje się jednym z kluczowych i pochyla się nad nim współczesny świat. W dodatku wyczerpujące się złoża paliw kopalnych i niepewność odnawialnych źródeł energii stają się kolejnym powodem dla zastanowienia się nad możliwością wykorzystania odpadów w charakterze paliw. Kraje takie jak Polska wciąż mają pole do rozwoju w tej dziedzinie, podczas gdy inne – na przykład Japonia - zdają się dawać im przykład.
Nova Energia
Podziel się
Zanim pochylimy się nad porównaniem systemu polskiego i japońskiego istotne jest, aby zauważyć różnicę w definicjach którymi posługują się kraje.
Japońskie Ministerstwo Środowiska wprowadza ogólny podział odpadów na przemysłowe i inne niż przemysłowe, a następnie oddziela jeszcze kilka kategorii zanim określi pewną część jako „odpady komunalne” – a nawet te dzieli jeszcze na kolejne rodzaje, np. nadające i nienadające się do spalenia. Definicja „odpadów komunalnych” zawarta w polskiej „Ustawie o odpadach” jest nieco bardziej ogólna: to odpady powstające w gospodarstwach domowych oraz odpady pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter i skład są podobne do odpadów z gospodarstw domowych.
Hierarchia postępowania z odpadami opisywana przez te dwa kraje też różni się od siebie. Podczas gdy nasza ustawa uwzględnia w niej kolejno: zapobieganie powstawaniu odpadów, przygotowanie do ponownego użytku, recykling, inne procesy odzysku i na koniec unieszkodliwienie (w tym spalanie lub składowanie), japońskie ministerstwo rozdziela etapy nieco inaczej.
„The Basic Recyling Act” („Podstawowa Ustawa o Recyklingu”) mówi o następującej hierarchii: kontrola powstawania odpadów, ponowne użycie, recykling, termiczny odzysk i na koniec odpowiednie zagospodarowanie – na przykład składowanie. Podkreśla więc spalanie odpadów jako istotny etap ich zagospodarowania. Zarówno w Polsce, jak i w Japonii nacisk kładziony jest na zapobieganie wytwarzaniu nadmiernych ilości odpadów komunalnych, a oba kraje starają się wpisać w światowe trendy środowiskowej oceny cyklu życia produktu czy gospodarki obiegu zamkniętego.
Istotne dane
W 2020 roku w Polsce powstało około 13,67 miliona ton odpadów komunalnych a Japonia wygenerowała 41,67 miliona ton, ale ze względu na znaczącą różnicę w liczbie ludności łatwiej porównać systemy gdy zauważy się, że w Polsce wytworzono 942 g odpadów na osobę na dzień, podczas gdy w Japonii ta ilość to 901 g na osobę w każdym dniu w roku.
Statystyczny Polak wytwarza więc więcej odpadów. Tymczasem w naszym kraju jest dopiero 8 spalarni odpadów komunalnych, o łącznej wydajności około 3 000 ton dziennie. Znajdują się one w dużych miastach: w Białymstoku, Bydgoszczy, Koninie, Krakowie, Poznaniu, Szczecinie, Rzeszowie i Warszawie. Każda z nich jest zakładem odzyskującym energię z odpadów: łączna moc elektryczna to ponad 57,8 MW. Odzyskiwane jest też ciepło, które przekazywane jest do miejskich sieci ciepłowniczych.
W samym Tokio znajdują się 23 spalarnie odpadów, a w całej Japonii jest ich ponad 1000. Dzięki temu kraj ten może przetwarzać ogromne ilości odpadów komunalnych rocznie: spalarnie mają wydajność ponad 176 000 ton/dzień. Generację energii z ciepła towarzyszącego procesowi spalania prowadzi tylko 36,6% instalacji, ale mimo to moc elektryczna zainstalowana w nich wynosi ponad 2 000 MW. Warto zauważyć, że kraj ten już od lat 50-tych ubiegłego wieku zaczął wprowadzać ustawy i prawa kontrolujące gospodarkę i przetwarzanie odpadów. Nacisk na ich spalanie od początku był podyktowany między innymi ograniczoną ilością miejsca na japońskich wyspach i lepszymi możliwościami wykorzystania go niż tworzenie wysypisk śmieci.
- Zobacz również: Fotowoltaika na torach? Nietypowe lokalizacje modułów PV
Wnioski
Mamy skąd brać przykład dla dalszego rozwoju systemu gospodarki odpadami. Jednak zwróćmy uwagę, że instalacje w Rzeszowie i Warszawie są w trakcie znaczącej rozbudowy, a odpady zagospodarowujemy też w inny sposób: są na przykład współspalane w polskich cementowniach w formie paliwa RDF (Refuse Derived Fuel), w niektórych stanowiąc prawie 80% paliwa!
W tej chwili energia wyprodukowana z odpadów to mniej niż 1% polskiego zapotrzebowania. Pozostaje pytanie: ile energii moglibyśmy jeszcze odzyskać z tego, co teraz ląduje na wysypiskach?
Źródła: Ustawa o Odpadach, Eurostat, polskicement.pl, strony internetowe spalarni odpadów.
Ministry of the Environment Government of Japan
Materiał został przygotowany przez Koło Naukowe Nova Energia, AGH.
Alicja Ossera
Zobacz również
Ostatnio dodane
Polecane
