Fotowoltaika i net-billing – jak spadło zainteresowanie? Analizujemy rynek mikroinstalacji PV

Dynamiczny wzrost energetyki słonecznej w Polsce w ostatnich latach to zasługa przede wszystkim mikroinstalacji prosumenckich. Odpowiada on za prawie 76 proc. całej mocy PV w Polsce. Do końca maja 2021 r. skumulowana moc fotowoltaiki wynosiła już ponad 10,2 GW. Prawie 7,8 GW to właśnie systemy PV do 50 kWp. W Polsce na koniec maja 2022 pracowało 1 083 625 mikroinstalacji fotowoltaicznych. Jak wygląda rynek po trzech pełnych miesiącach od wprowadzenia nowego systemu rozliczeń prosumentów?

• Zobacz również: 20 GW energii odnawialnej w Polsce już w zasięgu ręki – dominuje fotowoltaika

ENEA Operator Sp. z o.o.

Łącznie w okresie od kwietnia 2022 r. do czerwca 2022 r. na obszarze ENEA Operator Sp. z o.o. zgłoszono 4 667 mikroinstalacji fotowoltaicznych. Jest to o 13 274 mikroinstalacji fotowoltaicznych mniej niż w samym marcu 2022 r., czyli w ostatnim miesiącu, w którym zgłoszone mikroinstalacje miały 15-letnią gwarancję rozliczania w ramach systemu opustów. W marcu bieżącego roku do ENEA Operator Sp. z o.o. wpłynęło 17 941 zgłoszeń mikroinstalacji fotowoltaicznych. W kwietniu, maju i czerwcu bieżącego roku było to odpowiednio 1 019, 1 892 i 1 756 zgłoszeń. W kwietniu spadek liczby zgłoszonych mikroinstalacji fotowoltaicznych wyniósł 94 proc. W maju i czerwcu 2022 r. na terenie ENEA Operator Sp. z o.o. odnotowano wzrost liczby zgłoszeń instalacji PV względem kwietnia 2022 r. W maju liczba zgłoszeń wzrosła względem kwietnia o 86 proc., ale w dalszym ciągu liczba ta jest niemal 10 razy mniejsza niż liczba zgłoszeń w marcu 2022 r. W czerwcu liczba zgłoszeń spadła nieznacznie względem zgłoszeń, które wpłynęły w maju 2022 r. Spadek ten wyniósł 7 proc. względem maja 2022 r.

• Zobacz również: Fotowoltaika i nawet milion złotych oszczędności – kiedy zwróci się instalacja 50 kWp?

ENERGA-OPERATOR SA

Do analogicznych wniosków można dojść analizując dane przekazane przez spółkę ENERGA-OPERATOR SA. Na obszarze tego operatora systemu dystrybucyjnego, zarządzającego siecią w centralnej i północnej Polsce od kwietnia 2022 r. do czerwca 2022 r. zgłoszono 13 598 mikroinstalacji fotowoltaicznych. Jest to o 15 216 sztuk mniej niż w samym marcu 2022 r. W marcu 2022 r. do ENERGA-OPERATOR SA zgłoszono 28 814 szt. mikroinstalacji fotowoltaicznych. W kwietniu 2022 r. na obszarze zarządzanym przez ENERGA-OPERATOR SA liczba zgłoszeń spadła względem marca 2022 r. o 86 proc. W kwietniu, maju i czerwcu bieżącego roku zgłoszono odpowiednio 4 171, 4 004 i 5 423 mikroinstalacji fotowoltaicznych. W czerwcu 2022 r. obserwujemy wzrost liczby zgłoszeń - zgłoszono wtedy o 35 proc. więcej mikroinstalacji niż w maju 2022 r. Liczba zgłoszeń do ENERGA-OPERATOR SA w kwietniu i maju 2022 r. była niemal identyczna.

• Zobacz również: TAURON reaguje na wyłączenia fotowoltaiki – powstał magazyn energii do regulacji sieci

Net-billing zamiast systemu opustów

Na porównywanie liczby zgłoszeń z ostatnich miesięcy z liczbą zgłoszeń w marcu 2022 r. należy jednak wziąć pewną poprawkę. Marzec 2022 r. był rekordowy pod względem liczby przyłączonych mikroinstalacji fotowoltaicznych do operatorów systemów dystrybucyjnych (OSD). Od 1 lipca 2022 r. rozpoczęło się rozliczanie prosumentów w ramach net-billingu. Jednakże datą, która wyznaczała, czy dany prosument będzie rozliczany w ramach systemu opustów (starego systemu), czy w ramach net-bilingu (nowego systemu) był 31 marca 2022 r. Zatem do net-billingu trafili prosumenci, którzy zgłosili swoje instalacje fotowoltaiczne do OSD po 1 kwietnia 2022 r. Z tego względu w pierwszym kwartale 2022 r. mieliśmy do czynienia ze znacznym przyspieszeniem na rynku instalacji fotowoltaicznych, spowodowanym chęcią “załapania się” na system opustów, czyli uzyskania 15-letniej gwarancji na rozliczenie w starym systemie. Ten wyścig z czasem zaowocował rekordowymi liczbami zgłoszeń mikroinstalacji fotowoltaicznych do OSD. Okoliczności wprowadzania nowej metody rozliczeń prosumentów opisywaliśmy TUTAJ (analiza danych PGE Dystrybucja S.A.) i TUTAJ, gdzie przyglądaliśmy się danym od ENEA Operator Sp. z o.o.

• Zobacz również: Czy musisz palić węglem, by dostać dodatek węglowy 3 tys. zł? Przegląd Redakcyjny

Rekordowy marzec 2022 r.

Rekordowe liczby zgłoszeń mikroinstalacji fotowoltaicznych do operatorów systemów dystrybucyjnych (OSD) w marcu 2022 r. uwypukliły skalę spadku zainteresowania domowymi instalacjami fotowoltaicznymi. Jednakże znaczne spadki zgłoszeń mikroinstalacji PV są widoczne również w ujęciu rok do roku. Widzimy to na podstawie danych ENEA Operator Sp. z o.o. Spółka w marcu 2021 r. i kwietniu 2021 r. przyjęła odpowiednio 3 046 i 4 891 zgłoszeń mikroinstalacji fotowoltaicznych. W 2022 r. było to aż 17 941 zgłoszeń w marcu 2022 r. i zaledwie 1 019 w kwietniu 2022 r. W kwietniu 2022 r. liczba zgłoszeń spadła o 79 proc. względem kwietnia 2021 r. Co więcej, liczba zgłoszeń na terenie Enea Operator w kolejnych miesiącach 2022 r. nie wróciła do poziomów odnotowywanych w 2021 r. W maju i czerwcu bieżącego roku liczba zgłoszeń nie przekroczyła 2 tys.

• Zobacz również: Na co zwrócić uwagę wybierając firmę do montażu pompy ciepła?

Zgłoszenie a przyłączenie

Z czego wynika duża liczba przyłączonych mikroinstalacji fotowoltaicznych w kwietniu 2022 r.? Według danych PTPIREE w samym kwietniu 2022 roku przyłączono do sieci OSD ponad 59 tys. nowych mikroinstalacji o mocy ponad 520 MW. Dane te są rozbieżne z danymi dotyczącymi zgłoszeń mikroinstalacji PV. Wynika to z faktu, że operatorzy systemów dystrybucyjnych realizują przyłączenie mikroinstalacji do sieci na podstawie zgłoszenia w terminie 30 dni od potwierdzenia kompletności tego zgłoszenia. W artykule analizujemy zmiany zachodzące na rynku fotowoltaiki prosumenckiej na podstawie liczby zgłoszeń. Wynika to z faktu, że o zakwalifikowaniu do systemu opustów decydowała właśnie data zgłoszenia mikroinstalacji, a nie data jej przyłączenia.

Źródło: GLOBENERGIA, ENERGA-OPERATOR SA, ENEA Operator Sp. z o.o.