Gminy wkraczają do akcji! Czyste Powietrze zyskało lokalnych operatorów

Ponad 950 gmin chce aktywnie wspierać mieszkańców w walce o czystsze powietrze. To dopiero początek, bo nabór na gminnych operatorów programu Czyste Powietrze wciąż trwa.

Zdjęcie autora: Redakcja GLOBEnergia

Redakcja GLOBEnergia

Podziel się

  • Ponad 950 gmin zgłosiło chęć pełnienia funkcji operatorów programu Czyste Powietrze, co umożliwi im wsparcie mieszkańców na każdym etapie inwestycji i lepszą ochronę przed nieuczciwymi wykonawcami.
  • Gminy jako operatorzy otrzymają 1700 zł za każdego beneficjenta wyższych progów dofinansowania, a ich zaangażowanie będzie niezbędne do uzyskania najwyższych dotacji i prefinansowania.
  • Włączenie gmin w system ma przyspieszyć modernizację domów i poprawę jakości powietrza, a także wzmocnić ich wizerunek jako aktywnych uczestników transformacji energetycznej.

Samorządy na pierwszej linii frontu walki o lepsze powietrze

Od rozpoczęcia naboru 7 marca do 21 marca aż 950 gmin zgłosiło chęć pełnienia funkcji operatorów programu Czyste Powietrze. To ponad 38% wszystkich gmin w Polsce. Już od 31 marca ich urzędnicy będą realnym wsparciem dla mieszkańców w procesie uzyskiwania dotacji na termomodernizację domów i wymianę źródeł ciepła. Operatorzy mają pomóc w każdej fazie inwestycji – od pomysłu aż po rozliczenie dofinansowania.

Władze lokalne dobrze znają potrzeby swoich społeczności, a ich doświadczenie z prowadzenia punktów konsultacyjno-informacyjnych (które ma już 85% gmin) jest nie do przecenienia. Dzięki temu operatorzy będą w stanie jeszcze skuteczniej chronić beneficjentów – szczególnie osoby starsze i mniej zamożne – przed nieuczciwymi wykonawcami czy barierami technologicznymi.

Nowa rola gmin w programie Czyste Powietrze to też konkretne pieniądze

Pełnienie roli operatora to nie tylko nowe obowiązki, ale również wymierne korzyści. Gminy otrzymają 1700 zł za każdego skutecznie wspieranego beneficjenta najwyższego lub podwyższonego poziomu dofinansowania. Na ten cel Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) przeznaczył ponad 40 mln zł w 2025 roku.

Zadania operatorów zostały podzielone na dwa etapy, z oddzielnym ryczałtowym wynagrodzeniem za każdy z nich. W grę wchodzi także pakiet szkoleń oraz udział w budowaniu i udoskonalaniu całego systemu wsparcia we współpracy z wojewódzkimi funduszami i NFOŚiGW.

Czyste Powietrze: teraz albo nigdy?

Nowa wersja programu Czyste Powietrze stawia sprawę jasno – najwyższe dotacje będą dostępne wyłącznie przy wsparciu operatora. Również prefinansowanie inwestycji będzie wymagać zaangażowania gminy lub innego wyznaczonego podmiotu.

Dla beneficjentów to z jednej strony większe bezpieczeństwo i wsparcie, z drugiej – konieczność uzależnienia swojej inwestycji od dostępności operatora. Jeśli dana gmina nie podejmie się tej roli, zadania operatora przejmą wojewódzkie fundusze, co może oznaczać mniejszą dostępność pomocy na poziomie lokalnym.

Gra toczy się o więcej niż dotacje

Dzięki nowej formule operatorstwa, gminy zyskują możliwość realnego wpływu na tempo modernizacji energetycznej domów, a tym samym – na poprawę jakości powietrza w regionie. Skuteczniejsze wsparcie mieszkańców oznacza nie tylko szybsze inwestycje, ale też ograniczenie emisji szkodliwych substancji.

Samorządy mogą zyskać też na wizerunku – jako zaangażowane, kompetentne i wspierające społeczność w praktycznych działaniach na rzecz klimatu. A to, w czasach rosnącej świadomości ekologicznej, może okazać się bezcenne.

Źródło: NFOŚiGW

Samorządy wchodzą do gry – program Czyste Powietrze zyskuje lokalnych partnerów

Już ponad 950 gmin w całym kraju zadeklarowało chęć aktywnego uczestnictwa w realizacji programu Czyste Powietrze jako jego lokalni operatorzy. Nabór wciąż trwa, co oznacza, że liczba ta może jeszcze wzrosnąć – to ważny krok w kierunku efektywniejszego wspierania mieszkańców w działaniach na rzecz poprawy jakości powietrza.

  • Już 950 gmin zgłosiło chęć pełnienia roli operatorów programu Czyste Powietrze, co oznacza, że od 31 marca mieszkańcy wielu regionów otrzymają lokalne wsparcie w procesie ubiegania się o dotacje.
  • Gminy zyskają za swoją pracę dodatkowe środki – 1700 zł za każdą osobę skutecznie wspartą na wyższym poziomie dofinansowania, a także szkolenia i udział w rozwoju systemu.
  • Nowe zasady programu przewidują, że dostęp do najwyższych dotacji i zaliczek będzie możliwy wyłącznie z udziałem operatora, co wzmacnia rolę samorządów w walce o czystsze powietrze.

Gminy na pierwszej linii działania na rzecz środowiska

W ciągu zaledwie dwóch tygodni – od 7 do 21 marca – aż 950 samorządów zgłosiło gotowość do pełnienia funkcji operatorów programu Czyste Powietrze, co stanowi ponad jedną trzecią wszystkich gmin w Polsce. Od 31 marca urzędnicy z tych jednostek będą towarzyszyć mieszkańcom na każdym etapie ubiegania się o środki – od pierwszego pomysłu, przez przygotowanie dokumentacji, aż po końcowe rozliczenie dofinansowania na ocieplenie domów czy wymianę systemu grzewczego.

Lokalne władze dysponują cennym doświadczeniem – ponad 85% gmin prowadzi już punkty konsultacyjne, co pozwala im jeszcze skuteczniej wspierać społeczności, zwłaszcza seniorów i osoby o niższych dochodach, w pokonywaniu barier formalnych i chronieniu się przed nieuczciwymi wykonawcami.

Operatorzy zyskają nie tylko zadania, ale i środki

Przystąpienie do programu jako lokalny operator to również szansa na pozyskanie dodatkowych środków. Każda gmina otrzyma 1700 zł za każdą skutecznie wspartą osobę korzystającą z wyższego lub najwyższego poziomu dofinansowania. W 2025 roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznaczył na ten cel ponad 40 milionów złotych.

Prace operatorów będą podzielone na dwa etapy, za które przewidziane jest osobne wynagrodzenie. Do tego dochodzą szkolenia oraz możliwość udziału w rozwijaniu całego systemu pomocy we współpracy z funduszami wojewódzkimi i NFOŚiGW.

Czyste Powietrze – nowy model, nowe zasady

Zgodnie z nowymi założeniami programu, maksymalne poziomy dofinansowania będą dostępne tylko z udziałem operatora. Dotyczy to także prefinansowania, czyli wypłat zaliczek – bez udziału gminy lub innego upoważnionego podmiotu uzyskanie wsparcia nie będzie możliwe.

Dla beneficjentów oznacza to większe wsparcie i bezpieczeństwo, ale również uzależnienie od tego, czy dana gmina zdecyduje się pełnić rolę operatora. Jeśli nie, pomoc może być mniej dostępna, ponieważ jej organizacją zajmą się wojewódzkie fundusze.

Nie tylko pieniądze, ale realna zmiana

Nowy model współpracy daje gminom szansę realnie wpływać na tempo poprawy efektywności energetycznej budynków w swoich regionach. To z kolei przekłada się na czystsze powietrze i zdrowsze warunki życia dla mieszkańców.

Dodatkowo, aktywna rola w programie może pozytywnie wpłynąć na postrzeganie samorządów – jako instytucji zaangażowanych, świadomych i wspierających społeczność w działaniach na rzecz ochrony klimatu. W dobie rosnącej troski o środowisko to kapitał, który trudno przecenić.

Tymczasem więcej o nowych założeniach Czystego Powietrza możecie posłuchać w najnowszym odcinku Energetycznego Talk-Show Ekstra:

Źródło: NFOŚiGW

Zdjęcie autora: Redakcja GLOBEnergia

Redakcja GLOBEnergia