Gospodarka cyrkularna: powrót do przyszłości

Na Kongresie TRENDY 2024 rozmowa z Katarzyną Błachowicz, prezes Klastra Gospodarki Cyrkularnej i Recyklingu, dostarczyła licznych inspiracji na temat gospodarki o obiegu zamkniętym. W centrum dyskusji znalazły się kwestie związane z recyklingiem, modułową budową produktów oraz świadomością społeczną na temat zarządzania odpadami.

Podziel się
- Katarzyna Błachowicz wskazuje na konieczność powrotu do bardziej zrównoważonych modeli konsumpcji, takich jak naprawa zamiast wyrzucania, podkreślając wagę regulacji ograniczających eksport surowców krytycznych.
- Gospodarka cyrkularna przejawia się w codziennym życiu, np. poprzez usługi zamiast produktów. Kluczowe jest uproszczenie technologii, co umożliwi łatwiejszą naprawę i efektywniejsze wykorzystanie zasobów.
- Modułowość i centra napraw produktów mogą przedłużyć ich żywotność, zmniejszając ilość odpadów. Ważne jest budowanie świadomości i wspieranie lokalnych inicjatyw promujących gospodarkę o obiegu zamkniętym.
Powrót do modeli sprzed lat
Na pytanie Marka Wichra o to, czy powrót do modelu sprzed lat, gdy rzeczy się naprawiało zamiast wyrzucać, nie jest paradoksem, Błachowicz odpowiedziała: „To były bardzo dobre zachowania i modele, które wtedy stosowaliśmy. Wynikało to z braku dóbr i zasobów, a dziś konsumpcjonizm szaleje”. Przyznała, że Polska stopniowo dogania inne kraje w ilości wytwarzanych odpadów. Regulacje prawne wymuszają jednak zmiany, w tym zatrzymywanie surowców krytycznych, takich jak pierwiastki niezbędne do produkcji baterii czy ogniw fotowoltaicznych, wewnątrz granic Unii Europejskiej. „Musimy patrzeć na te surowce krytyczne, które uciekają w odpadach za granicę” – podkreśliła.
Gospodarka cyrkularna w codziennym życiu
Katarzyna Błachowicz przywołała przykłady gospodarki cyrkularnej obecnej w codziennym życiu, wskazując na aplikacje muzyczne czy platformy do zamawiania taksówek jako przykłady przejścia od posiadania produktu do korzystania z usługi. „Nie zdajemy sobie sprawy, że to się nazywa gospodarka o obiegu zamkniętym” – dodała, podkreślając konieczność zmiany podejścia na bardziej świadome.
Błachowicz zwróciła uwagę, że wprowadzanie rozwiązań cyrkularnych wymaga uproszczenia technologii i stworzenia warunków do naprawy produktów. Przytoczyła przykład aplikacji, które optymalizują transport taksówkowy, przyczyniając się do zmniejszenia liczby pustych przejazdów i zwiększenia efektywności zasobów. Podkreśliła, że technologia może odgrywać kluczową rolę w przekształceniu gospodarki na bardziej zrównoważoną.
Modułowość i centra napraw
Jednym z kluczowych zagadnień, jakie poruszyła, była konieczność wprowadzenia centrów naprawy produktów RTV i AGD. „Mamy teraz produkty, które trudno naprawić, ale modułowość w projektowaniu produktów zacznie wkraczać w nasze życie. Będziemy wymieniać jeden element, a nie cały np. telefon” – wskazała, podając przykład scalonych elementów jak baterie w smartfonach. Idea ta ma być wspierana przez centra napraw, które umożliwiają nie tylko przedłużenie żywotności produktów, ale również redukcję ilości generowanych odpadów.
Katarzyna Błachowicz zwróciła uwagę na konieczność wspierania inicjatyw lokalnych, które promują gospodarkę o obiegu zamkniętym. „Takie centra mogą stać się punktem edukacyjnym i praktycznym, gdzie ludzie będą mieli dostęp do wiedzy i narzędzi” – dodała. Jej zdaniem współpraca międzysektorowa oraz wsparcie ze strony rządu i samorządów mogą znacznie przyspieszyć adaptację tego modelu w Polsce.
Promowanie świadomych zachowań
Rozmowa zakończyła się refleksją o potrzebie budowania świadomości wśród znajomych i kontrahentów. Jak podsumowała Katarzyna Błachowicz: „Zastanawiajmy się nad tym, jak budować tę świadomość”. Promowanie świadomych zakupów, naprawiania i wykorzystywania dostępnych zasobów to kroki, które każdy może podjąć. Kongres TRENDY 2024 był doskonałą okazją, by takie rozmowy inicjować i promować ideę gospodarki o obiegu zamkniętym jako kluczowego trendu przyszłości.
Pełną wersję rozmowy z Katarzyną Błachowicz można obejrzeć poniżej: