Ile biogazu rolniczego produkujemy w Polsce?

• W 2024 roku z biogazu rolniczego wyprodukowano w Polsce ponad 1 TWh energii elektrycznej, z czego większość została sprzedana do sieci.
• Najczęściej wykorzystywanym surowcem do produkcji biogazu był wywar pogorzelniany, a aż 92% ogółu stanowiły odpady organiczne.
• Choć potencjał biometanu w Polsce jest ogromny, w 2024 roku nie powstała żadna instalacja do jego produkcji na potrzeby sieci ciepłowniczej – sektor nadal czeka na przełom inwestycyjny i prawny.

181 instalacji, 151 podmiotów – biogaz zyskuje na znaczeniu

Zacznijmy od najnowszych danych. Według stanu na koniec marca 2025 r., w rejestrze prowadzonym przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa znajdowało się 181 biogazowni rolniczych, należących do 151 różnych podmiotów. Co ciekawe, aż 143 z tych firm zadeklarowało, że zajmuje się wyłącznie wytwarzaniem energii elektrycznej z biogazu. Zaledwie kilka podmiotów produkuje biogaz do innych zastosowań – np. spalania w kotle lub sprzedaży innemu producentowi energii. Biometan? Tu niestety nadal cisza – w 2024 roku żaden przedsiębiorca nie zgłosił chęci jego wytwarzania na potrzeby ciepła sieciowego.

Jak rozmieszczone są biogazownie rolnicze w Polsce? Wszystko wyjaśnia poniższa mapa.

Źródło: Biogaz rolniczy – podsumowanie 2024 r., energiazrolnictwa.pl

Zainstalowana moc wszystkich działających instalacji przekroczyła 167 MW, a ich potencjał produkcyjny osiągnął 690 milionów metrów sześciennych biogazu rocznie. Czy to dużo? Obecnie w naszym kraju wykorzystywane jest 3% potencjału całkowitej generacji biogazu (biorąc pod uwagę wszystkie sektory). Więc wynik nie tylko w zakresie biogazu rolniczego mógłby być dużo wyższym. 

Mimo wszystko sektor odnotowuje rozwój

W 2024 roku z biogazu rolniczego wyprodukowano blisko 1 012 GWh energii elektrycznej. To o 10% więcej niż w roku wcześniejszym i najwyższy wynik w historii. Z tej puli, ponad 840 GWh trafiło do sieci i zostało sprzedane – głównie sprzedawcom zobowiązanym i odbiorcom końcowym. Reszta została zużyta przez same instalacje, głównie na potrzeby technologiczne i własne wytwórców.

Źródło: Biogaz rolniczy – podsumowanie 2024 r., energiazrolnictwa.pl

Skąd bierze się ta energia? Surowców nie brakuje – w 2024 roku do produkcji biogazu rolniczego zużyto blisko 7,55 mln ton materiałów organicznych. Najwięcej było wywaru pogorzelnianego (czyli odpadu z produkcji alkoholu), który stanowił ponad 20% całkowitego wolumenu. Kolejne miejsca zajęły pozostałości z owoców i warzyw (16%) oraz dobrze znana z gospodarstw rolnych gnojowica (niemal 16%).

Co ważne – aż 92% wszystkich zużytych surowców stanowiły odpady. To świetna wiadomość dla środowiska, bo pokazuje, że biogazownie nie konkurują z produkcją żywności, tylko zagospodarowują to, co wcześniej często trafiało do utylizacji lub rozkładało się w atmosferze, emitując metan.

Co dalej? Wciąż czekamy na biometan

Choć temat biogazu często znika w cieniu fotowoltaiki czy wiatraków, to właśnie on zapewnia nam stabilność i ciągłość dostaw energii – niezależnie od pogody czy pory roku. Dlatego nie można lekceważyć tego sektora.

Chociaż sektor biogazu rośnie, wciąż czeka na „złoty strzał”, jakim mogłaby być produkcja biometanu – czyli biogazu oczyszczonego do standardów gazu ziemnego i możliwego do wtłoczenia do sieci gazowej. W 2024 roku nie powstała w Polsce ani jedna taka instalacja, co stawia nasz kraj daleko w tyle za Niemcami czy Danią. Powodem są m.in. bariery prawne, brak infrastruktury i wysokie koszty inwestycyjne. Ale potencjał mamy – zarówno technologiczny, jak i surowcowy.

Źródło: Biogaz rolniczy – podsumowanie 2024 r., Raport Biogaz i biometan w Polsce 2024