Jak czytamy w rankingu przygotowanym przez NFOŚiGW oraz Polski Alarm Smogowy, w pierwszej dwudziestce najaktywniejszych gmin w ostatnim kwartale 2021 roku, aż 17 pochodzi z województwa śląskiego, co prezentuje poniższa tabela. 

To kolejny kwartał, w którym to właśnie województwo śląskie przoduje w rankingu. Na uwagę zasługuje również fakt, iż w czołówce rankingu biorącego pod uwagę wszystkie polskie gminy już po raz drugi znalazło się śląskie uzdrowisko: Goczałkowice-Zdrój (miejsce 18). Najwięcej wniosków do programu złożono natomiast w Rybniku (806 w IV kwartale 2021 oraz ponad 4600 od początku funkcjonowania programu). Widać tu wyraźny wpływ aktywnych działań włodarzy miasta i mieszkańców oraz lokalnych aktywistów antysmogowych.  

Wśród gmin, w których w IV kwartale zeszłego roku złożono najmniej wniosków znajdują się m.in. znane miejscowości wypoczynkowe, na przykład Krynica Morska (0 wniosków), Świeradów-Zdrój (0) czy Międzyzdroje (1). Niewiele lepiej jest w niektórych miastach wojewódzkich: Olsztyn (32 wnioski), Szczecin (41), czy Gdańsk (54), choć często większe miasta oferują własne programy dotacyjne. Ranking za ostatni kwartał zeszłego roku pokazuje dużo większą popularność programu w małych gminach. W pierwszej setce najaktywniejszych widzimy głównie gminy poniżej 20 tys. mieszkańców. 

Bonusy dla aktywnych gmin

Opublikowany ranking za IV kwartał 2021 roku będzie brany pod uwagę przy pierwszym rocznym podsumowaniu (zestawienie obejmie okres od 1 kwietnia 2021 r. do 31 marca 2022 r.), dzięki któremu poznamy najaktywniejsze gminy w programie Czyste Powietrze, dla których NFOŚiGW przewidział bonusy finansowe o łącznej wartości 16 milionów złotych.

Anna Moskwa, minister klimatu i środowiska, w komentarzu do wyników wskazała, że program Czyste Powietrze jest na bieżąco modyfikowany i staje się coraz bardziej atrakcyjny. 

- Kolejny raz w rankingu możemy postawić za wzór najskuteczniejsze samorządy, których determinacja i zaangażowanie przekładają się na mniej smogu, czystsze środowisko i zdrowsze życie mieszkańców - wskazała Moskwa.

Z kolei Andrzej Guła, lider PAS wskazał, że w województwie śląskim od 1 stycznia 2022 roku uchwała antysmogowa zakazała użytkowania „kopciuchów” wyprodukowanych przed 1 września 2007 roku. Widać, że zapisy uchwały są dobrym motywatorem do likwidacji pozaklasowych kotłów. PAS wyraża nadzieję, że podobną mobilizację zobaczymy w tym roku w województwie małopolskim i mazowieckim - w tych regionach użytkowanie „kopciuchów” stanie się nielegalne od 1 stycznia 2023 roku.

Nabór wniosków w programie Czyste Powietrze został uruchomiony we wrześniu 2018 roku i do końca 2018 roku złożono w sumie 25 519 wniosków. W kolejnych latach było to odpowiednio 85 368 (2019) i 83 801 wniosków (2020). Rekordowy okazał się rok 2021, kiedy złożono ich aż 184 267, tj. 48,6 proc. wszystkich złożonych wniosków w programie. W ciągu dziesięciu lat trwania programu przewidziana jest wymiana 3 milionów „kopciuchów” w całym kraju.  

Źródło: NFOŚiGW