Nadchodzi era fotowoltaiki drukowanej w technologii 3D?
Technologia druku 3D jest już na tyle popularna, że dziś używa się jej w wielu branżach do tworzenia niezbędnych komponentów. Prof. dr Julien Bachmann z Uniwersytetu Fryderyka Aleksandra w Erlangen-Norymberdze prowadzi badania nad zastosowaniem drukarki 3D do budowy cienkowarstwowych ogniw fotowoltaicznych. Technologia może przyczynić się do zrównoważonego rozwoju sektora PV na świecie.

Dr Bachmann obecnie pracuje nad produkcją cienkich ogniw fotowoltaicznych przy użyciu zrównoważonych materiałów i drukarki 3D z dokładnością do nanometra. Na realizację swojego projektu otrzymał grant ERC Proof of Concept. Powszechnie wiadomo, że struktura powierzchni półprzewodników wpływa na wydajność ogniw, a tym samym systemu fotowoltaicznego. Dzięki drukarce 3D o wysokiej rozdzielczości, której dokładność wynosi do 0,000001 milimetra, naukowiec sprawdzi, który nowo powstały, wydrukowany półprzewodnik jest najbardziej wydajny. Proces optymalizacji jest konieczny, jeśli w sektorze OZE mają być stosowane materiały zrównoważone, czyli przyjazne środowisku i nadające się do ponownego użycia po recyklingu.
Naukowcy badają strukturę półprzewodników
Jak zauważa uczelnia, do tej pory półprzewodniki, które są niezbędne do generowania energii w ogniwach słonecznych, są wykonywane z krzemu. Proces produkcyjny jest jednak dość nieelastyczny i kosztowny zarówno pod względem wykorzystania energii w fabrykach, jak i zasobów (krzem i inne surowce). W poszukiwaniu rozwiązań bardziej przyjaznych dla środowiska należy zwrócić uwagę na wykorzystanie trwałych materiałów, takich jak te stosowane obecnie w farbach domowych lub tuszach do rzęs. Jednak do tej pory ogniwa słoneczne produkowane przy użyciu alternatywnych materiałów i procedur przetwarzania okazały się mniej wydajne niż te wytwarzane metodami konwencjonalnymi. Powodem tego jest niedoskonała kontrola struktury powierzchni materiałów w nanoskali.
W ramach wcześniejszego projektu prof. Bachmann badał, w jaki sposób zmiana parametrów geometrycznych struktury powierzchni materiałów może zwiększyć wydajność ogniw fotowoltaicznych. Tym razem naukowiec zamierza użyć drukarki 3D o wysokiej rozdzielczości do szybkiego wytworzenia różnych prototypów, w których będzie mógł łatwo zmieniać poszczególne czynniki, aby osiągnąć najlepszy rezultat.
Jego zespół opracował nową metodę precyzyjnego druku 3D, znaną jako atomic-layer additive manufacturing, czyli ALAM. W przeciwieństwie do konwencjonalnych metod opartych na krzemie, gdzie kształty i struktury są wytwarzane poprzez usuwanie zbędnego materiału, nowa metoda polega na osadzaniu półprzewodnika bezpośrednio w wymaganym kształcie od samego początku. Metoda ta pozwala na zaoszczędzenie materiału i zasobów. Aby drukować precyzyjnie z dokładnością do 0,000001 milimetra, poszczególne atomy są transportowane i przyczepiane do powierzchni za pomocą specjalnie zaprojektowanych do tego celu molekuł.
Szansa na uniezależnienie od krzemu
Obecnie celem projektu jest zbadanie, w jakim stopniu procedura ta nadaje się do produkcji cienkowarstwowych ogniw słonecznych. Niemiecki zespół naukowców zamierza wyprodukować różne prototypy ogniw słonecznych o różnych strukturach powierzchni i przetestować ich działanie. Potencjalne odkrycia mogą pomóc w zmniejszeniu zależności od krzemu.
- Zwykły druk 3D zrewolucjonizował proces produkcji i rozwoju prototypów w przemyśle. Technika ALAM może wywołać podobną rewolucję na poziomie nano. Dzięki niej znacznie więcej podmiotów gospodarczych będzie mogło niezależnie produkować części i urządzenia na poziomie mikro i nano - wyjaśnia profesor Bachmann.
W dobie kryzysu klimatycznego alternatywne formy pozyskiwania energii to jeden z najbardziej palących tematów, jakie są omawiane na forach publicznych. W obszarze fotowoltaiki kluczowe jest zwiększenie efektywności produkcji energii oraz uniezależnienie od surowców, których z roku na rok ubywa. Druk 3D może w pełni zrewolucjonizować sektor fotowoltaiki. Czekamy z niecierpliwością na wyniki badań.
Źródło: Uniwersytet Fryderyka Aleksandra w Erlangen-Norymberdze