Pompa ciepła w nowo budowanych domach jest już praktycznie oczywistym wyborem. Zapewnia nie tylko komfortowe ogrzewanie, ale przede wszystkim ekologiczne i oszczędne. W ostatnich latach informując Was o kolejnych rekordach sprzedażowych w głównej mierze skupialiśmy się na powietrznych pompach ciepła. Fakt, że są tańsze często decydował o zakupie akurat tej grupy urządzeń. W przypadku rynku gruntowych pomp ciepła w ostatnim czasie mówiliśmy częściej o stagnacji. Czy ten trend się odwrócił?

Pompy ciepła - najnowsze dane

Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła udostępniła najnowsze dane z rynku. Jak pokazują dane z analizy organizacji, w I kwartale 2023 r. na rynku pomp ciepła przeznaczonych do ogrzewania budynków kontynuowana była tendencja wzrostowa. W sumie, według szacunków PORT PC w tym okresie sprzedano 43-47 tys. pomp ciepła, zarówno typu powietrze-woda, jak i solanka-woda. Czy to dobry wynik? Jak czytamy w komunikacie prasowym, dynamika rozwoju polskiego rynku pomp ciepła z początku bieżącego roku, jeśli uwzględni się m.in. sezonowość sprzedaży w ujęciu rocznym oraz inne czynniki warunkujące rynek, pozwala zachować umiarkowany optymizm. 

Niespodzianka na rynku pomp ciepła

Informując o wzrostach sprzedaży, zwykle informowaliśmy was o ogromnych wzrostach w dziedzinie powietrznych pomp ciepła i o umiarkowanych lub wręcz stagnacyjnych przyrostach gruntowych pomp ciepłą. Dane z tego kwartału są nieco inne.

W porównaniu z I kwartałem ubiegłego roku w grupie urządzeń typu powietrze-woda odnotowano przyrost sprzedaży na poziomie 64%, przy czym:

• sprzedaż pomp ciepła typu split zwiększyła się o 73%, 
• sprzedaż pomp ciepła typu monoblok zwiększyła się o 41%.

Jednocześnie wyraźnie wzrosła sprzedaż gruntowych pomp ciepła, typu solanka-woda, w której odnotowano wzrost sięgnął na poziomie aż 69%. Organizacja taki poziom określiła jako “powyżej oczekiwań”. Zdecydowanie mniejszym zainteresowaniem inwestorów cieszyły się natomiast pompy ciepła typu powietrze-woda do przygotowania c.w.u. Ich sprzedaż spadła o 55%.

Ceny energii - największa bariera polskiego rynku pomp ciepła

Choć z kwartału na kwartał na rynku pomp ciepła odnotowywane są kolejne wzrosty, nie oznacza to, że rynek ten nie odczuwa barier. PORT PC zaznacza, że obecnie jedną z najważniejszych barier dla inwestycji w pompę ciepła jest brak przewidywalności cen energii elektrycznej w najbliższych latach oraz ich relacji do cen paliw, szczególnie gazu. Zdaniem organizacji, oficjalna zapowiedź wprowadzenia w Polsce specjalnych taryf energetycznych dla użytkowników pomp ciepła mogłaby znacząco ograniczyć niepewność inwestorów w tym zakresie. 

Dostępnym obecnie rozwiązaniem, które pozwala nieco uniezależnić się od cen energii jest inwestycja w instalację fotowoltaiczną.

Wystarczy jednak zastosować instalację fotowoltaiczną o mocy 5 kWp, by eksploatacja pompy ciepła w takim budynku stała się tańsza aż o około 50% i zdecydowanie bardziej korzystna niż inne technologie

czytamy w komunikacie prasowym PORT PC.

Równocześnie, w kontekście cen energii warto przypomnieć, że zgodnie z zapowiedzią prezesa URE w 2024 r. należy się spodziewać ich spadku. Choć nie będą tak niskie jak w 2020 r., to zdaniem URE będą niższe niż obecnie. W ocenie ekspertów, dla rozwoju rynku pomp ciepła bardzo ważne są również długoterminowe prognozy cen energii elektrycznej i gazu ziemnego. Według przygotowanej przez Komisję Europejską długoterminowej prognozy, w przypadku budynków mieszkalnych w Unii Europejskiej relacja ceny energii elektrycznej do ceny gazu będzie kształtować się w taki sposób, że oszczędności w kosztach ogrzewania w istniejących budynkach jednorodzinnych wyposażonych w pompę ciepła typu powietrze-woda o współczynniku SCOP = 3 w stosunku do ogrzewania kotłem gazowym wyniosą od 20% do 2030 r., poprzez 33% w 2035 r., aż po ponad 43% po 2040 r. Właściciele nowych budynków jednorodzinnych z ogrzewaniem podłogowym i pompą ciepła o współczynniku SCOP=4 będą mogli cieszyć się jeszcze większymi oszczędnościami w stosunku to ogrzewania gazem. Oszczędności te mogą sięgać 37% w 2030 roku, 50% w 2035 roku oraz 57% w 2040 roku.

Również przecieki z nowej Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. pozwalają przypuszczać, że ceny energii będą spadać. Podczas gdy w lutym tego roku średni koszt produkcji energii elektrycznej wyniósł w Polsce około 600 zł/MWh, w kolejnych latach będzie on ulegał znaczącemu obniżeniu, by w 2025 r. osiągnąć 551 zł/MWh, 2030 r. 370 zł/MWh, a w 2040 r. − 229 zł/MWh. Obniżanie się cen energii jeszcze bardziej podniesie atrakcyjność pomp ciepła względem innych źródeł ogrzewania.

Inne bariery

Wśród barier rozwoju rynku pomp ciepła PORT PC zwraca również uwagę na ogólne wyhamowanie na rynku budowlanym (szczególnie pierwotnym) i instalacyjno-grzewczym. Wśród barier wymienia również wysoką inflację, rosnące oprocentowanie kredytów i niepewną sytuację ekonomiczną i geopolityczną zniechęcają do inwestycji w budownictwie.

Co będzie dalej z pompami ciepła?

Jak ocenia Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła, w dalszej części roku możemy spodziewać się dalszych wzrostów. W ujęciu rocznym (2023 r. do 2022 r.) PORT PC przewiduje zarówno wzrost sprzedaży pomp ciepła typu powietrze-woda − na poziomie 20-30%, jak i gruntowych pomp ciepła − o 40-50%.

Źródło: PORT PC