Nowelizacja ustawy o rynku mocy: co się zmieni i co nas czeka?

• Nowelizacja ustawy o rynku mocy wprowadza aukcje dogrywkowe na lata 2029-2030, które mają uzupełniać niedobory mocy i zapewnić stabilność dostaw energii elektrycznej.
• Przedłużone wsparcie dla stabilnych źródeł energii ma zachęcić inwestorów do modernizacji istniejących jednostek, choć surowsze normy mogą zmusić część elektrowni do wyłączenia.
• Zmiany mogą wpłynąć na wysokość opłaty mocowej doliczanej do rachunków za energię, ale także zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne i ograniczyć ryzyko gwałtownych podwyżek cen prądu.

Aukcje dogrywkowe – co to takiego?

Jednym z kluczowych elementów nowelizacji jest wprowadzenie tzw. aukcji dogrywkowych. Są to dodatkowe aukcje rynku mocy, które mają być przeprowadzane w sytuacjach, gdy po głównych procesach aukcyjnych (aukcje główne i dodatkowe) nadal występują braki w dostępnych zasobach wytwórczych. Nowe przepisy przewidują możliwość organizacji takich aukcji na lata dostaw 2029 i 2030. 

Celem tych działań jest zapewnienie pełnego zabezpieczenia dostaw energii elektrycznej w przypadku stwierdzenia problemów z wystarczalnością mocy w systemie. Dzięki temu operatorzy sieci oraz wytwórcy energii będą mieli większą elastyczność w zarządzaniu dostępnością mocy, co powinno pozytywnie wpłynąć na stabilność polskiego systemu elektroenergetycznego.

Dodatkowe wsparcie dla stabilnych źródeł energii

Kolejna istotna zmiana dotyczy przedłużenia wsparcia dla wybranych wytwórców energii. Dotyczy to przede wszystkim jednostek, które spełniają określone normy emisyjne oraz zobowiązały się do dostarczania mocy w okresach wzmożonego zapotrzebowania. Mechanizm ten ma zachęcić inwestorów do utrzymania i modernizacji istniejących instalacji, co wpłynie na stabilność systemu energetycznego.

Nowelizacja ustawy przewiduje również zmiany w zakresie kwalifikacji jednostek wytwórczych do rynku mocy. Nowe przepisy mogą wpłynąć na decyzje inwestycyjne w sektorze energetycznym, zwłaszcza w kontekście transformacji w kierunku źródeł odnawialnych. Przyjęcie bardziej rygorystycznych norm może sprawić, że część starszych elektrowni nie będzie w stanie spełnić nowych wymogów, co może skłonić właścicieli do ich modernizacji lub wyłączenia z eksploatacji.

Wpływ nowelizacji na odbiorców energii

Zmiany w ustawie o rynku mocy mogą mieć także konsekwencje dla odbiorców końcowych, zarówno gospodarstw domowych, jak i przedsiębiorstw. Mechanizm rynku mocy finansowany jest ze specjalnej opłaty doliczanej do rachunków za energię elektryczną. Zwiększenie kosztów funkcjonowania systemu może przełożyć się na wzrost wysokości tej opłaty. Jednocześnie stabilniejszy rynek mocy powinien przyczynić się do zmniejszenia ryzyka niedoborów energii, co w dłuższej perspektywie może uchronić odbiorców przed gwałtownymi wzrostami cen prądu wynikającymi z braków w systemie.

Aktualnie opisywana wyżej tzw. opłata mocowa wynosi w zależności od zużycia od 2,86 do 16,01 zł na miesiąc. Jeszcze w 2021 roku był to przedział od 1,87 do 10,46 zł. W związku z nowelizacją ustawy niewykluczone jest kolejne podwyższenie tej opłaty, jednak podwyżka ta może zwykłemu konsumentowi zwrócić się poprzez niższe ceny prądu wynikające ze stabilniejszego systemu.

Co dalej z nowelizacją?

Po przyjęciu projektu przez Radę Ministrów, ustawa trafi pod obrady Sejmu. W zależności od przebiegu procesu legislacyjnego można spodziewać się jej wejścia w życie w ciągu najbliższych miesięcy. Proces ten będzie obejmował analizę przepisów przez komisje parlamentarne, a następnie głosowanie w sejmie i senacie.

Ostateczna wersja ustawy może zawierać poprawki zgłoszone przez ekspertów, organizacje branżowe oraz posłów. Po przyjęciu przez parlament, nowelizacja zostanie przekazana do podpisu prezydentowi, co będzie ostatnim krokiem w procesie legislacyjnym. 

Zmiany w ustawie o rynku mocy mogą mieć istotny wpływ na przyszły kształt rynku energetycznego w Polsce, zwłaszcza w kontekście wyzwań związanych z transformacją energetyczną i redukcją emisji CO2. Decyzje podjęte na tym etapie mogą determinować kierunki rozwoju sektora elektroenergetycznego na najbliższe lata, a ich skutki odczują zarówno wytwórcy, jak i odbiorcy energii.

Źródło: MKiŚ