Obowiązkowa fotowoltaika w 2026 roku? Sprawdź, czy dotyczy twojego domu

• Kogo obejmie obowiązek montażu fotowoltaiki najszybciej? Pierwsze przepisy zaczną dotyczyć wybranych typów budynków, ale nie wszystkich inwestycji. 
• Nowe domy jednorodzinne będą musiały mieć instalację słoneczną? Zmiany w budownictwie mieszkaniowym wejdą w życie później, zgodnie z harmonogramem dyrektywy.
• Czy przepisy obejmą również istniejące budynki mieszkalne? Wiele osób zastanawia się, czy obowiązek montażu obejmie także już wybudowane domy. My analizujemy dyrektywę EPBD.

Dyrektywa EPBD mówi jasno, ale mało konkretnie

Każdy nowy budynek w Europie ma być przystosowany do wykorzystania energii słonecznej. Takie są założenia nowej dyrektywy EPBD. Oznacza to, że obiekty należy projektować w sposób umożliwiający maksymalne wykorzystanie światła słonecznego oraz łatwy montaż paneli fotowoltaicznych, kolektorów słonecznych czy innych instalacji wykorzystujących energię słoneczną. W praktyce większość inwestorów z pewnością wybierze instalacje fotowoltaiczne. “Obowiązkowa fotowoltaika” nadchodzi więc szybciej, niż mogłoby się wydawać. Najpierw przyjrzyjmy się fragmentowi samej dyrektywy.

“Państwa członkowskie zapewniają montowanie odpowiednich instalacji wykorzystujących energię słoneczną, jeżeli jest to odpowiednie pod względem technicznym oraz wykonalne pod względem ekonomicznym i funkcjonalnym” – czytamy w dyrektywie EPBD.

Na papierze wszystko wygląda jasno – obowiązkowa instalacja wykorzystująca energię słoneczną, konkretne daty, jasne cele. Ale diabeł, jak zwykle, tkwi w szczegółach. W dyrektywie nie ma ani słowa o tym, jak ten obowiązek ma być weryfikowany i kto ma to robić. Co właściwie znaczy, że budynek musi być przystosowany do montażu fotowoltaiki? Kto oceni, czy projekt rzeczywiście spełnia te warunki? Tego dziś nie wiadomo.

Jak można przeczytać w dyrektywie, państwa członkowskie powinny w swoich krajowych planach renowacji budynków uwzględnić działania wspierające montaż instalacji słonecznych, w tym fotowoltaiki. Pierwszy projekt planu renowacji budynków kraje członkowskie, w tym Polska, mają przesłać do Komisji Europejskiej do końca 2025 roku.

Obowiązkowa fotowoltaika – dla kogo?

Wróćmy jednak do fotowoltaiki. Czy będzie obowiązkowa dla nowych domów jednorodzinnych? Tak – ale nie od razu. Zgodnie z harmonogramem, obowiązek montażu fotowoltaiki czy innych instalacji słonecznych obejmie budynki mieszkalne dopiero od końca 2029 roku.

Do tego czasu przepisy będą stopniowo obejmować przede wszystkim budynki publiczne i niemieszkalne. Jako pierwsze, do 31 grudnia 2026 roku, obowiązkiem zostaną objęte obiekty o powierzchni użytkowej powyżej 250 m². Szkoły, urzędy, hale i biurowce nie będą już mogły powstawać bez instalacji wykorzystujących energię słoneczną. Każdy z tych budynków ma stać się źródłem czystej energii, a nie jedynie jej odbiorcą.

Warto zwrócić uwagę na użycie sformułowania „do dnia”, które w praktyce oznacza termin graniczny. Mówiąc prościej – to ostatni moment na spełnienie obowiązku. Jeżeli więc dyrektywa wskazuje datę „do 31 grudnia 2026 roku”, oznacza to, że od 1 stycznia 2027 roku dany wymóg staje się bezwzględnie obowiązujący. Inwestorzy, projektanci i instytucje muszą zatem uwzględnić te zmiany z wyprzedzeniem, aby uniknąć sytuacji, w której budynek powstanie po terminie, ale nie spełni nowych norm. W praktyce warto więc przygotować projekty i decyzje administracyjne odpowiednio wcześniej, aby nie przekroczyć terminu wprowadzenia obowiązku.

Jak to wygląda w przypadku pozostałych dat? Poniżej prezentujemy zestawienie.

• Zobacz również: Szykuje się skok w cenach fotowoltaiki i magazynów energii

Co z istniejącymi budynkami mieszkalnymi?

Warto podkreślić, że dyrektywa EPBD nie nakłada obowiązku montażu fotowoltaiki na istniejące budynki mieszkalne. Obowiązek dotyczy w pierwszej kolejności nowych obiektów oraz budynków publicznych, gdzie wdrożenie jest technicznie prostsze i organizacyjnie bardziej uzasadnione. To właśnie sektor publiczny ma odegrać kluczową, edukacyjną rolę, pokazując w praktyce, że rozwiązania oparte na odnawialnych źródłach energii są możliwe, opłacalne i dostępne. Dzięki temu społeczne nastawienie do obowiązków wynikających z EPBD będzie znacznie bardziej pozytywne. Dziś fotowoltaika nie wymaga już przekonywania, ponieważ staje się standardem nowoczesnego budownictwa, który realnie obniża koszty eksploatacji i zwiększa niezależność energetyczną.

Opracowano na podstawie dyrektywy EPBD.