Pierwszy SMR w Polsce ma powstać do końca dekady!

• Do 2030 roku w Polsce ma zostać uruchomiony pierwszy mały reaktor jądrowy (SMR). Za inwestycję odpowiada spółka Orlen Synthos Green Energy.
• SMR-y wpisują się w założenia zielonej transformacji. Ze względu na łatwość implementacji są szczególnie perspektywiczne dla krajów mających problemy z jej efektywnym wdrażaniem. 
• Spółka OSGE chce budować reaktory SMR BWRX-300 MWe. Do tej pory posiadają już sześć wydanych decyzji zasadniczych oraz trzy postępowania w toku.

SMR-y odpowiedzią na szybką transformację?

Jeszcze w tej dekadzie w Polsce może stanąć pierwszy mały reaktor jądrowy (SMR). Rozwój tej technologii ma nas przybliżyć do osiągnięcia celu klimatycznego Komisji Europejskiej dla całej UE. Redukcja emisji gazów cieplarnianych o 90 % i zużycia paliw kopalnych o 80 % już do 2040 roku.

Do zrobienia jest dużo w stosunkowo krótkim czasie. Zostało 16 lat, a na ten moment polska energetyka i ciepłownictwo w 2/3 wciąż opierają się na węglu. Chcąc wyłączyć przestarzałe bloki węglowe, musimy mieć nowe źródła energii mogące je zastąpić. 

-W następnych dekadach mierzyć się będziemy ze zjawiskiem rosnącej luki na rynku mocy. Wygaszanie kolejnych bloków węglowych może spowodować, że w całym systemie energetycznym może brakować nawet 14 GW rocznie już w połowie lat trzydziestych. To zaś stawia pod znakiem zapytania rozwój i konkurencyjność naszego przemysłu oraz bezpieczeństwo dostaw prądu i ciepła do polskich gospodarstw domowych - przestrzegał Rafał Kasprów, prezes OSGE.

Jednym z największych wyzwań dla polskiego miksu energetycznego jest sprawne przejście z generacji w elektrowni Bełchatów na dużą elektrownie jądrową. Obecnie moc pracujących bloków energetycznych w Bełchatowie wynosi 4440 MW i stanowi około 15% mocy zainstalowanej w polskiej energetyce zawodowej. Jako odpowiedzialną strategie dla polskiej energetyki upatruje się jak najszybsze stworzenie sieci małych reaktorów jądrowych. Dodatkowo sama Komisja Europejska, ogłosiła właśnie utworzenie specjalnego sojuszu przemysłowego, dedykowanemu powstawaniu SMR-ów na obszarze Unii Europejskiej. OSGE razem z KE dostrzega potrzebę działania już teraz.

-Jako najbardziej zaawansowany projekt SMR-owy w Polsce, bazujący na kapitale prywatnym, a więc bez obciążania finansów publicznych, mamy największe szanse, aby szybko i skutecznie dokonać głębokiej dekarbonizacji w polskim ciepłownictwie i energetyce. Jest to o tyle istotne, że ze względu na konieczne wygaszanie mocy wytwórczych, decyzje i działania dla polskich projektów energetycznych muszą być podejmowane już teraz - mówił Rafał Kasprów.

Powstaną SMR do 300 MWe

OSGE rozwija technologię SMR BWRX-300 - mały reaktor modułowy o mocy elektrycznej 300 MW. Szczególna zaleta małych reaktorów w porównaniu z tymi pełnowymiarowymi to właśnie ich niewielkie gabaryty. SMR zajmują powierzchnię zbliżoną do boiska piłkarskiego. Tym samym koszty i tempo inwestycji są bardziej wygodne i mniej ryzykowne.

Wpływ SMR-ów na środowisko jest znikomy. Ponadto można je wkomponować w istniejącą już infrastrukturą przesyłową. Pojedynczy mały reaktor BWRX-300 pozwoli w ciągu sześciu dekad uniknąć 176 mln ton emisji CO2 oraz spalenia 65 mln ton węgla. Do tej pory w Polsce brak elektrowni jądrowej, nawet w typie SMR. Dlatego z technologicznego punktu widzenia ważna jest wymiana doświadczeń z koncernami które mogą zaoferować swoje know-how. W swoim przedsięwzięciu OSGE współpracuje z amerykańsko-japońskim gigantem technologicznym GE-Hitachi.

-Nie mając w Polsce doświadczenia z energetyką jądrową, od początku postawiliśmy na stabilnego, wiarygodnego partnera, dysponującego gotowym łańcuchem dostaw oraz sprawdzoną technologią. Nie planujemy żadnych eksperymentów i w trakcie eksploatacji przyszłych SMR-ów będziemy bazować na licencjonowanym paliwie produkowanym w USA i Hiszpanii - zaznaczał Jacek Drózd, wiceprezes zarządu Orlen Synthos Green Energy.

Oczywiście inwestycja w SMR-y nie pozostanie bez wpływu na polską gospodarkę. Według wyliczeń spółki faza inwestycyjna wraz z 60-letnim okresem działalności operacyjnej reaktora może wygenerować ponad 24 mld zł wartości dodanej brutto i 2,7 tys. nowych miejsc pracy. OSGE posiada już sześć wydanych decyzji zasadniczych oraz trzy postępowania w toku w Głównej Dyrekcji Ochrony Środowiska o wydanie decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych. Rozpoczęto także konsultacje transgraniczne dotyczące trzech lokalizacji dla pierwszych SMR-ów Orlenu i Synthosu: w Stawach Monowskich, Włocławku oraz Ostrołęce. W tym zakresie będą toczyć się rozmowy z Austrią, Białorusią, Czechami, Litwą, Niemcami i Słowacją.

Źródło: PAP MediaRoom.