Plany na geotermię – gorący temat w Unii Europejskiej

W poniedziałek i wtorek (15-16 lipca) odbyło się spotkanie ministrów do spraw energii unijnych krajów. Tematem była energetyka geotermalna – a miejscem spotkania Budapeszt, miasto słynące z łaźni geotermalnych. Ministrowie rozmawiali o tym, jak zainteresować inwestorów energetyką geotermalną, w jaki sposób może odbywać się geotermalna współpraca w ramach UE, jak zapewnić minimalny wpływ energetyki geotermalnej na środowisko i jak zwiększyć publiczną świadomość na temat rozwiązań geotermalnych.

Do czego można wykorzystać energię z głębi ziemi?

„Energia geotermalna ma znaczny niewykorzystany potencjał jako niezawodne i stabilne, lokalne źródło energii, które może w znacznym stopniu przyczynić się do redukcji emisji gazów cieplarnianych, zwiększyć suwerenność energetyczną UE i bezpieczeństwo energetyczne poprzez zastąpienie importowanych paliw kopalnych” – czytamy w dokumencie informacyjnym dla ministrów uczestniczących w spotkaniu w Budapeszcie.

Materiały ze spotkania informują też, że energię geotermalną można wykorzystywać w wielu celach. Często w pierwszym momencie kojarzy się z rekreacją, basenami termalnymi i uzdrowiskami – jest to również jedna z form zagospodarowania ciepłych źródeł. Energetyczne wykorzystanie może dotyczyć ciepłownictwa, ogrzewnictwa, produkcji energii elektrycznej, magazynowania energii, usług elastyczności, czy pozyskiwaniu surowców – takich jak lit. 

Wyważyć ryzyko i korzyści

Geotermia jest częścią odpowiedzi na potrzebę porzucenia paliw kopalnych, spowodowaną zmianami klimatycznymi. Przy okazji jest też rozwiązaniem innego problemu – wysokich cen paliw. Ma ona tę zaletę, że w czasie eksploatacji ceny są bardzo stabilne – elektrownie czy ciepłownie nie potrzebują paliwa, którego koszty mogą się wahać. Dlatego odbiorcy końcowi mogą liczyć na dużą przewidywalność wysokości swoich rachunków. 

Wykorzystanie ciepła ziemi wiąże się jednak z dużym ryzykiem. Wynika ono z dużych kosztów początkowych. Inwestorzy, wkładając w projekt olbrzymie sumy pieniędzy, nie mają zupełnej pewności, czy po wykonaniu odwiertu geotermalnego zyskają dostęp do zasobów. Przed wykonaniem otworu przeprowadza się odpowiednie badania, jednak ze względu na poziom ich skomplikowania i dużą liczbę czynników, które wpływają na wynik badań – ostateczną odpowiedź, czy wiercenie w danej lokalizacji ma sens, otrzymuje się dopiero po jego zakończeniu.

Drugim znaczącym ryzykiem jest wpływ instalacji geotermalnej na środowisko – możliwy wpływ wiercenia na aktywność sejsmiczną podłoża skalnego, możliwość zanieczyszczenia wód podziemnych, czy nadwyrężenie zasobów geotermalnych przez nieodpowiednią eksploatację. 

Polski plan na geotermię

Źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska

Krajowy plan na rozwój geotermii został przygotowany już w przeszłości w kilku unijnych krajach. Obok Niemców, Austrii, Irlandii, Chorwacji, Francji i Węgier – Polska również przygotowała taki dokument. „Wieloletni Program Rozwoju Wykorzystania Zasobów Geotermalnych w Polsce” zawiera plany na wykorzystanie ciepła ziemi w naszym kraju do 2040 roku, z perspektywą do 2050. 

„Dokument składa się z dziewięciu punktów, uwzględniających potencjał geotermii płytkiej oraz nisko, średnio- i wysokotemperaturowej, magazynowanie energii, minimalizowanie ryzyka inwestycyjnego oraz proponowane zmiany legislacyjne. Ujęto w nim również kwestie związane z finansowaniem i koordynacją zadań. Mapa opiera się na trzech podstawowych filarach: badaniach, wykonywaniu i realizacji instalacji pilotażowych oraz wdrożeniach, jak również edukacji i promocji” – czytamy na stronie Ministerstwa Klimatu i Środowiska. 

Program proponuje na przykład włączenie energii geotermalnej w funkcjonowanie 114 istniejących ciepłowni o mocy powyżej 5 MW, które zlokalizowane są w zasięgu perspektywicznych zbiorników geotermalnych. Do 240 ma także powstać 78 nowych otworów i instalacji geotermalnych o łącznej mocy 290 MW. Realizacja postanowień programu ma kosztować około 49 miliardów złotych. 

Źródło: Euroactiv, www.gov.pl

Redakcja GLOBENERGIA jest blisko kwestii związanych z energetyką geotermalną. Zapraszamy na przykład na materiał na naszym kanale na YouTube, w którym ekspertka wyjaśnia, na czym polega geotermia bez wody: