Podzielniki ciepła – koniec z nieprawidłowościami w odczytach? 

Na przestrzeni ostatnich lat lokatorzy budynków wielorodzinnych wielokrotnie sygnalizowali problemy związane z nieprawidłowością rozliczania zużycia ciepła. Dotyczy to w szczególności mieszkańców mających zainstalowane podzielniki ciepła. Czym są opisywane urządzenia? Nie są z pewnością urządzeniami typowo pomiarowymi – ich wskazania nie pokazują ilości jednostek ciepła odebranego przez grzejnik, na którym zostały zainstalowane. Pozwalają jednak obliczyć udział poszczególnych grzejników w ogólnej ilości ciepła dostarczanego do całego budynku. Obecnie na rynku dostępne są dwa typy podzielników – cieczowe (wyparkowe) i elektroniczne. Jak się okazuje, w praktyce podzielniki ciepła nie odzwierciedlają rzeczywistego zużycia ciepła, co więcej – odbiorca płaci nierzadko absurdalne rachunki - zaniżone lub zawyżone, czyli nieadekwatne do zużycia ciepła w mieszkaniu. 

Kiedy stosuje się ciepłomierze, a kiedy podzielniki ciepła?

Konsumenci ciepła często mylą ciepłomierze z podzielnikami. Na czym polega różnica? Stowarzyszenie ds. rozliczania energii wyjaśnia, że ciepłomierze są przyrządami pomiarowymi służącymi do pomiarów ciepła, wskazują ciepło w legalnych jednostkach miary jakimi są: MJ, GJ, kWh i najczęściej instalowane są w węzłach cieplnych budynków mieszkalnych. Rozliczanie kosztów ogrzewania lokalu w oparciu o wskazania indywidualnego ciepłomierza możliwe jest tylko wtedy, gdy w każdym lokalu w budynku jest odrębna sieć rurociągów dołączonych do grzejników, która ma jedno wejście i jedno wyjście łączące je z instalacją centralnego ogrzewania w budynku. Taki system instalacji c.o. jest stosowany dość często w budynkach nowych lub modernizowanych. Ciepłomierze podlegają obowiązkowi zatwierdzenia typu i legalizacji – wskazuje organizacja.

W każdym innym przypadku podział kosztów ciepła w budynku na poszczególnych użytkowników lokali możliwy jest przy pomocy podzielników kosztów ogrzewania funkcjonujących wraz z przynależnym systemem rozliczeń – informuje Stowarzyszenie. Koszt całkowity ciepła obliczany jest na podstawie wskazań ciepłomierza zainstalowanego w węźle cieplnym, a następnie wynik dla danego mieszkania uwzględnia się z pomocą podzielnika. 

Rozporządzenie wkrótce wejdzie w życie

We wrześniu informowaliśmy, że Ministerstwo Klimatu i Środowiska rozpoczęło prace nad rozporządzeniem w sprawie określenia szczegółowych warunków ustalania technicznej możliwości i opłacalności zastosowania ciepłomierzy, podzielników kosztów ogrzewania oraz wodomierzy do pomiaru ciepłej wody użytkowej, metody rozliczania kosztów zakupu ciepła oraz zakresu informacji zawartych w indywidualnych rozliczeniach. Pojawiła się duża szansa na uregulowanie kwestii podzielników ciepła. Ostateczny dokument został opublikowany w Dzienniku Ustaw 9 grudnia, natomiast 24 grudnia regulacje w nim zawarte wejdą w życie. Nowe przepisy będą kluczowe w szczególności dla użytkowników podzielników ciepła. Rozporządzenie wprowadza na właścicieli i zarządców budynków obowiązek stosowania w rozliczeniach kosztów ciepła współczynników wyrównawczych położenia lokalu w bryle budynku oraz ustalenia maksymalnego i minimalnego kosztu zmiennego w przeliczeniu na 1 m2 w przypadku, gdy stosowana jest metoda rozliczeń za pomocą podzielników kosztów ogrzewania.

Wiceminister Jacek Ozdoba w odpowiedzi na interpelację z dnia 21 grudnia wyjaśnia, że zastosowanie nowych przepisów przez właścicieli i zarządców budynków pozwoli na uniknięcie nieprawidłowości polegających na obciążeniu właścicieli lokali kosztami ciepła znacząco przekraczającymi możliwości techniczne zamontowanych w nich grzejników poprzez zastosowanie maksymalnego kosztu zmiennego dla lokalu, a także, poprzez zastosowanie minimalnego kosztu zmiennego zakupu ciepła dla lokalu, oraz na uniknięcie sytuacji, w których lokale ogrzewane są jedynie ciepłem przenikającym przez przegrody budowlane.

- Uregulowanie wymienionej  kwestii zapobiegnie niesprawiedliwemu obciążaniu kosztami zakupu ciepła lokatorów prawidłowo użytkujących centralne ogrzewanie – wyjaśnił.

Ponadto rozporządzenie będzie miało wpływ na poprawę efektywności energetycznej budynków poprzez eliminację nieprawidłowości związanych z całkowitym brakiem pracy grzejników w wybranych lokalach w bryle budynku oraz promowanie energooszczędnych zachowań lokatorów budynków wielolokalowych przez zapewnienie ustalania opłat za zakupione ciepło w sposób odpowiadający zużyciu ciepła na ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej przy uwzględnieniu współczynników wyrównawczych.

Obowiązki informacyjne – o czym powinien poinformować Cię zarządca budynku?

Rozporządzenie wskazuje także zakres informacji, które muszą być przekazywane użytkownikom lokali przez zarządcę budynków dla poszczególnych metod rozliczeń. Przy wykorzystaniu podzielników kosztów ogrzewania  informacja dla poszczególnego lokalu powinna obejmować dane takie jak:

- ilość zarejestrowanych jednostek przez podzielniki kosztów ogrzewania w danym lokalu,
- ilość zarejestrowanych jednostek przez podzielniki kosztów ogrzewania w danym lokalu skorygowanych przez współczynniki wyrównawcze,
- wartość maksymalnego kosztu zmiennego zakupu ciepła zależnego od jego zużycia dla danego lokalu w sezonie grzewczym,
-wartość minimalnego kosztu zmiennego zakupu ciepła zależnego od jego zużycia dla danego lokalu w sezonie grzewczym,
-wielkość naliczonych zaliczek na poczet kosztów centralnego ogrzewania,
-wysokość miesięcznych zaliczek na poczet kosztów centralnego ogrzewania w następnym sezonie grzewczym,
-saldo rozliczenia, w tym wysokość nadpłaty lub niedopłaty,
-porównanie zużycia ciepła ze zużyciem w tym samym okresie poprzedniego roku w formie graficznej, z uwzględnieniem obliczeniowej temperatury dla strefy klimatycznej, w której znajduje się budynek – w okresie letnim i w okresie zimowym.

Z kolei w pakiecie informacji dla całego budynku powinny znaleźć się takie dane jak:

– ilość pobranego ciepła na potrzeby centralnego ogrzewania oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej w budynku, – powierzchnię lub kubaturę budynku,
-ilość pobranego ciepła przypadająca na 1 m2 powierzchni lokali lub 1 m3 kubatury,
-koszt pobranego ciepła w rozbiciu na koszty ogrzewania i koszty przygotowania ciepłej wody użytkowej,
-koszty stałe zakupu ciepła,
-koszty zmienne zakupu ciepła wynikające z ilości pobranego ciepła,
-ilość zarejestrowanych jednostek przez podzielniki kosztów ogrzewania,
-stosowane współczynniki wyrównawcze dla poszczególnych lokali,
-średni koszt ogrzewania lokali w budynku na 1 m2 powierzchni lokali lub 1 m3 kubatury,
-informacje kontaktowe do organizacji zrzeszających lokatorów budynków wielolokalowych,
-informacje dotyczące stron internetowych, gdzie możliwe jest uzyskanie informacji o dostępnych środkach poprawy efektywności energetycznej,
-informacje na temat procedur składania skarg oraz możliwości i metod rozstrzygania sporów.

Właściciel lub zarządca budynku w związku z nowymi przepisami musi dostosować regulamin rozliczeń w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia, w przypadku gdy zmiana wynikająca z rozporządzenia dotyczy metod rozliczania kosztów zakupu ciepła lub zakresu udostępnianych informacji.

Co zrobić, jeśli nie zgadzasz się z odczytem podzielników kosztów ciepła?

Urząd Regulacji Energetyki radzi odbiorcom, że w przypadku braku zgodności odczytu z podzielników z faktycznym poziomem zużycia ciepła, należy skontaktować się z administracją budynku lub kierownictwem firmy rozliczającej. Na żądanie administracja (w porozumieniu z firmą) jeszcze raz odczyta wskazania podzielnika. Jeśli w odczycie były błędy, muszą zostać skorygowane.

Źródło: Sejm, Dziennik Ustaw, Stowarzyszenie ds. rozliczania energii