Polacy płacą najwyższe podatki za prąd. Jak wypadamy na tle Europy?
Ceny za energię elektryczną w Polsce należą do jednych z najniższych w Europie. Jednocześnie to właśnie Polacy płacą jedne z najwyższych podatków za prąd. Jak wysokość zobowiązań wobec państwa rozkłada się w innych europejskich państwach?
Magdalena Mateja-Furmanik
Podziel się
Jeśli chodzi o wysokość ceny energii elektrycznej brutto, to w Unii Europejskiej taniej niż w Polsce jest tylko na Malcie, Węgrzech i Bułgarii. W naszym kraju w pierwszej połowie 2023 roku cena brutto wyniosła 0,1769 euro/kWh. Dla porównania średnia unijna wynosi 0.289 euro za kWh. Aktualnie, najwięcej za energię elektryczną muszą zapłacić Holendrzy - aż 0.4750 euro/kWh. To aż o 953% więcej niż w tym samym okresie w 2022 roku.
Co ciekawe cena energii netto w Polsce jest najniższa w całej Unii Europejskiej i wynosi 0,091 euro/kWh.
Udział podatków w cenie energii elektrycznej
Okazuje się, że rachunki za energię elektryczną w Polsce mogłyby być najniższe w całej Unii Europejskiej gdyby nie relatywnie wysokie podatki. Zgodnie z danymi udostępnionymi przez Eurostat w pierwszej połowie 2023 roku aż 48,6% ceny prądu w naszym kraju stanowiły podatki i opłaty wyrównawcze.
Co ciekawe, część krajów Unii Europejskiej - Austria, Portugalia, Luksemburg i Irlandia - zaobserwowały ujemny udział podatków w cenie energii ze względu na programy pomocowe państwa. Najbardziej jaskrawy przykład stanowi Irlandia, w której cena energii elektrycznej bez podatków wynosi 0,4511 euro/kWh i jest najwyższa w Unii Europejskiej, a z podatkami 0,2477 euro/kWh i plasuje się mniej więcej w środku zestawienia.
Wróćmy jednak do Polski. O tym co składa się na rachunek za energię elektryczną pisaliśmy tutaj. Oprócz energii elektrycznej odbiorca musi zapłacić również VAT, koszt emisji CO2, opłatę przejściową, opłatę kogeneracyjną, opłatę OZE, opłatę mocową, a także koszty dystrybucji.
Warto zauważyć, że powyższe ceny to stawki za energię już po wdrożeniu programów osłonowych. Zgodnie z raportem ARE w tym samym czasie takie same mechanizmy osłonowe jak Polska zastosowało aż 19 państw europejskich. Co ciekawe spośród strategii pomocowych takich jak obniżenie podatku energetycznego/VAT, regulacja cen detalicznych energii, regulacja cen hurtowych energii, wsparcie finansowe odbiorców wrażliwych, wsparcie dla firm państwowych, wprowadzenie podatku od zysków nadzwyczajnych czy wsparcie dla odbiorców biznesowych wszystkie państwa wprowadziły przynajmniej cztery z nich.
Sytuacja Polski jest bardzo ambiwalentna, ponieważ pomimo wysokiego udziału podatków w cenie prądu, jej wysokość jest relatywnie niska na tle innych państw. Biorąc pod uwagę fakt, że na działania osłonowe Polska wydała niewiele ponad 2% PKB, czyli niewiele w porównaniu do innych krajów Unii Europejskiej, Polacy powinni być zadowoleni z wysokości swoich rachunków za prąd.
