Polska w czołówce krajów o największym wzroście PV w 2023 roku

• Polska na 8 miejscu na świecie, jeśli chodzi o moc PV zainstalowaną w 2023 roku.
• 45% mocy zainstalowanej w 2023 roku to instalacje PV na dachach budynków.
• Prosumenci siłą napędową światowych rynków.

Według raportu IEA-PVPS Polska znajduje się na ósmym miejscu na świecie, jeśli chodzi o moc fotowoltaiki zainstalowanej w 2023 roku. 

Chiny w czołówce wyścigu

W konkursie na największą moc zainstalowanej fotowoltaiki w ubiegłym roku wyprzedzają nas tylko Chiny, USA, Indie, Niemcy, Brazylia, Hiszpania i Japonia – mówi raport IEA (międzynarodowej Agencji Energetycznej – IEA, ang. International Energy Agency). W pierwszej dziesiątce znajdują się jeszcze Włochy i Holandia – kolejno na dziewiątej i dziesiątej pozycji. Unia Europejska to drugi co do wielkości rynek fotowoltaiki na świecie – w 2023 roku na terenie UE zainstalowano 55,8 GW PV. Lepszym wynikiem mogą pochwalić się tylko Chiny – tam moc wytwórcza paneli słonecznych wzrosła w tym kraju o około 235,5 GW (według oficjalnych informacji podawanych przez Chiny). Jeśli wziąć pod uwagę wstępne szacunki IEA, według których w Kraju Środka powstało w 2023 roku 277 GW nowych instalacji PV – Chiny są w stanie zainstalować w ciągu jednego roku więcej mocy fotowoltaicznych, niż posiada cała Unia Europejska (268,1 GW). Ten kraj posiada więc nie tylko największy przyrost roczny, ale ma również ogromną przewagę w całkowitej mocy zainstalowanej, która wynosi 662 GW. Łącznie na świecie zainstalowano w zeszłym roku 1,6 TW fotowoltaiki.

Chiny są też największym producentem paneli fotowoltaicznych. Wydarzenia ostatnich lat, jak pandemia covid, czy zmieniająca się sytuacja polityczna – wskazują, że dobrym rozwiązaniem jest wspieranie lokalnych wytwórców. Nie jest to proste zadanie, ponieważ przy niskich cenach produktów z Chin – miejscowe rozwiązania często są nieopłacalne w krótkiej skali czasowej. Unia Europejska nie porzuca jednak wysiłków w tym zakresie – o czym świadczy na przykład ogłoszenie Net Zero Industry Act. 

Według raportu IEA w Polsce zainstalowano w 2023 roku 6 GW fotowoltaiki. Wynika z tego, że udział Polski w rynku fotowoltaicznym Unii Europejskiej to 10,75%. Jest to wysoki wynik – trzeci w całej Unii. 

Duża i mała skala

Według danych Agencji Rynku Energii z grudnia 2023 – za 39% zainstalowanej w ubiegłym roku mocy źródeł fotowoltaicznych odpowiedzialne były instalacje prosumenckie. IEA donosi, że na świecie około 45% nowych instalacji PV powstawało właśnie na dachach domów. Trudno oszacować ile powstało nowych instalacji agrowoltaicznych, zintegrowanych z budynkami (BIPV – ang. building integrated photovoltaics), czy pojazdami (VIPV – ang. vehicle integrated photovoltaics, VAPV – ang. vehicle added photovoltaics). Rozwiązania tego typu nie odgrywają jeszcze dużej roli, jednak przewiduje się wzrost ich udziału w rynku, podobnie jak nowszych technologii, np. bifacjalnych modułów. 

Według raportu IEA prosumenci to rosnąca i aktywna grupa, która napędza rozwój rynków fotowoltaicznych na całym świecie. Rośnie również świadomość społeczna dotycząca wykorzystania fotowoltaiki, a dostęp do tej technologii jest coraz łatwiejszy. Dlatego na świecie pojawiają się różne propozycje i możliwości prawne w zakresie instalacji prosumenckich – promowanie autokonsumpcji (indywidualnej – w budynkach jednorodzinnych, czy zbiorowej – w ramach budynków wielorodzinnych, lub niewielkich obszarów zaopatrywanych w energię przez większą instalację fotowoltaiczną) czy wspólnot energetycznych. W Polsce wraz ze startem systemu CSIRE 1 lipca 2025 roku ma pojawić się również instytucja prosumenta wirtualnego.

Na mniejszych rynkach o niższym udziale fotowoltaiki w miksie energetycznym prosumenci rozliczają się w systemie net-metering, bardziej rozwinięte w tym zakresie państwa przechodzą na net-billing, wraz ze spadkiem cen fotowoltaiki. 

Źródło: Snapshot of Global PV Markets 2024, IEA Photovoltaic Power Systems Programme

Reklamy