Polska w grze o surowce strategiczne! Te dwa projekty dają nam miejsce przy stole

• Komisja Europejska uznała dwa polskie projekty za strategiczne w zakresie surowców: zakład rafinacji pierwiastków ziem rzadkich w Puławach i instalację recyklingu baterii w Zawierciu.
• Oba projekty odpowiadają na założenia unijnego rozporządzenia CRMA – zakład w Puławach wspiera przetwarzanie neodymu, prazeodymu i lantanu, a Zawiercie ma dostarczać cenne metale z recyklingu baterii.
• Polska ma szansę stać się kluczowym graczem w sektorze surowców strategicznych dzięki udziałowi w trzech głównych obszarach: wydobyciu, przetwarzaniu i recyklingu – w ramach unijnych inwestycji o łącznej wartości 22,5 mld euro.

Polska pod lupą Brukseli: dwa projekty z ogromnym potencjałem

Wśród 47 projektów uznanych przez Komisję Europejską za strategiczne dla zapewnienia suwerenności surowcowej UE, dwa zlokalizowane są w Polsce. To Zakład Rafinacji Pierwiastków Ziem Rzadkich w Puławach oraz innowacyjna instalacja recyklingu baterii „Polvolt” w Zawierciu. Oba przedsięwzięcia odpowiadają na kluczowe wyzwania Europy: dostęp do pierwiastków niezbędnych dla sektora odnawialnej energii, elektromobilności i obronności.

– Pierwsza lista surowcowych projektów strategicznych to ważny krok na długiej drodze do poprawy bezpieczeństwa surowcowego Unii Europejskiej, w tym i Polski. Ze względu na długość procesów inwestycyjnych, w szczególności w obszarze górniczym, efekty nie będą natychmiastowe, ale z pewnością istotne, zwłaszcza w perspektywie średnioterminowej. Cieszy, że wśród wybranych projektów są i dwa zlokalizowane w Polsce, ten w Puławach z obszaru przetwarzania, i ten w Zawierciu z obszaru recyklingu. Wierzę, że w kolejnych postępowaniach uznanie znajdą kolejne projekty surowcowe zlokalizowane w Polsce, także górnicze, pod warunkiem, że będą tak dobrze przygotowane jak te dwa w Puławach i Zawierciu, które właśnie uzyskały status projektów strategicznych – skomentował Krzysztof Galos, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.

Puławy i pierwiastki ziem rzadkich

Współpraca firmy Mkango z Grupą Azoty Puławy ma zaowocować powstaniem nowoczesnego zakładu przetwarzającego pierwiastki ziem rzadkich. Surowiec ma pochodzić głównie z Malawi, a w wyniku jego rafinacji powstawać będą tlenki neodymu, prazeodymu, lantanu i ceru. To pierwiastki krytyczne dla produkcji turbin wiatrowych czy silników elektrycznych.

Projekt odpowiada bezpośrednio na cele rozporządzenia CRMA (Critical Raw Materials Act), które zakłada, że do 2030 roku 40% zapotrzebowania UE na surowce ma być pokrywane z przetwarzania, a 25% z recyklingu. Inwestycja w Puławach może więc stać się jednym z filarów nowej, europejskiej strategii surowcowej.

Zawiercie zagra w lidze recyklingu baterii

Drugi projekt z Polski, realizowany przez Elemental Battery Metals, dotyczy stworzenia innowacyjnego zakładu recyklingu baterii w Zawierciu. Będzie on odzyskiwał cenne surowce z czarnej masy zużytych baterii i odpadów produkcyjnych. Zakład dostarczy na rynek m.in. sole niklu, kobaltu, manganu, żelaza, litu oraz miedź elektrolityczną klasy A.

To istotna inwestycja nie tylko dla środowiska, ale również dla przemysłu bateryjnego i elektromobilności, które potrzebują niezawodnych i lokalnych źródeł materiałów. Zawiercie może stać się jednym z kluczowych ogniw gospodarki obiegu zamkniętego w Europie.

Unia Europejska inwestuje w niezależność

– Musimy zwiększyć własną produkcję, zdywersyfikować naszą podaż zewnętrzną i tworzyć zapasy. Dziś zidentyfikowaliśmy 47 nowych projektów strategicznych, które po raz pierwszy pomogą nam zabezpieczyć własne krajowe dostawy surowców. Jest to przełomowy moment dla europejskiej suwerenności jako potęgi przemysłowej – powiedział wiceprzewodniczący KE, Stéphane Séjourné.

Zgodnie z CRMA, czas wydania pozwoleń na takie projekty nie przekroczy 27 miesięcy dla inwestycji wydobywczych i 15 miesięcy dla pozostałych. Unia oferuje wsparcie finansowe, ułatwienia proceduralne oraz pomoc w nawiązywaniu kontaktów z odbiorcami.

Polska ma szansę, by grać pierwsze skrzypce

Spośród 47 projektów strategicznych aż 10 dotyczy recyklingu, 24 przetwórstwa, a 25 wydobycia. Polska ma swojego przedstawiciela w każdym z tych kluczowych obszarów. Wśród strategicznych surowców znalazły się m.in. lit, nikiel, kobalt, mangan, grafit, a także magnez i wolfram, ważne dla przemysłu obronnego.

Wartość wszystkich projektów szacuje się na 22,5 mld euro. Polska, dzięki dobremu przygotowaniu i zaangażowaniu w europejską politykę surowcową, ma realną szansę skorzystać z tej ogromnej puli i stać się poważnym graczem na mapie surowcowej Europy.

Interaktywną mapę strategicznych inwestycji surowcowych UE można zobaczyć pod TYM LINKIEM.

Źródło: MKiŚ, Komisja Europejska