Pompy ciepła zastąpią 155 miliardów metrów sześciennych gazu? Wyzwania stojące przed europejskim rynkiem

Ogrzewania gazowe traci na popularności w świetle kryzysu energetycznego i problemów związanych z importem gazu z Rosji. Miejsce kotłów gazowych na rynkach europejskich zaczynają zajmować pompy ciepła. Europa chce instalować rocznie nawet 5 milionów pomp ciepła rocznie do 2030 r. Niemcy natomiast chcą mieć w tym znaczny udział. Jakie cele stawia sobie Europa?

Zdjęcie autora: Redakcja GLOBEnergia
Zdjęcie autora: Redakcja GLOBEnergia

Redakcja GLOBEnergia

Podziel się

Dostawy pomp ciepła w Niemczech wzrosły w I połowie tego roku o 25 proc. względem 2021 r. Podważyło to dominację ogrzewania gazowego w niemieckich domach. Sprzedaż gazowych urządzeń grzewczych spadła o 10 proc. w II kwartale 2022 r. - w porównaniu z tym samym okresem w 2021 r. Tak wynika z danych Federalnego Stowarzyszenia Niemieckiego Przemysłu Grzewczego (BDH), przeanalizowanych przez dziennik gospodarczy Handelsblatt. Jak wygląda rynek pomp ciepła w Niemczech i co czeka Europę?

Niemcy wybierają pompy ciepła!

Wysokie koszty instalacji pomp ciepła i rosnące ceny prądu nie zniechęciły klientów. Niemcy w dalszym ciągu chętniej wybierają pompy ciepła niż ogrzewanie gazowe. Dlaczego? Powód jest prosty - ceny gazu i urządzeń rosną jeszcze szybciej.

W I połowie 2022 r. nastąpił 4 proc. wzrost udziału systemów grzewczych z pompami ciepła w porównaniu z analogicznym okresem w 2021. Tak wynika z badań BDH. Niemcy jednak mają jeszcze bardziej ambitne plany.

500 tys. pomp ciepła rocznie

Niemcy chcą instalować pół miliona nowych pomp ciepła rocznie od 2024 r. Tak dynamiczna ekspansja ma przyczynić się do uniezależnienia się od dostaw rosyjskiego gazu.

Jeśli chcemy uwolnić się od ograniczeń związanych z rosyjskim importem, musimy myśleć nie tylko o sektorze energii elektrycznej, ale także o sektorze grzewczym

Robert Habeck - niemiecki minister gospodarki i ochrony klimatu

Są to ambitne plany, ale jak podkreślają przedstawiciele branży - wykonalne. Jednak do tego potrzebne są odpowiednie ramy prawne. Długie terminy dostaw i wąskie gardła w zdolnościach instalacyjnych z powodu braku wykwalifikowanych pracowników - to obecne problemy niemieckiego rynku. Ponadto sieci energetyczne przestają być wystarczające. Niemiecki rząd zamierza teraz opracować szczegółową strategię dla pomp ciepła. 

Rośnie sprzedaż pomp ciepła

Niemiecki rząd zdecydował, że od 2024 r. każde nowe urządzenie grzewcze musi być zasilane w co najmniej 65 proc. energią odnawialną. Niemieckie gospodarstwa domowe coraz częściej decydują się na pompy ciepła.

W 2021 r. sprzedaż pomp ciepła w Niemczech wzrosła o prawie ⅓ i wyniosła około 155 tys. urządzeń. Dzięki temu w Niemczech pod koniec roku działało ponad milion tych urządzeń. Ich udział w nowych systemach ogrzewania w dalszym ciągu był na poziomie mniejszym niż 20 proc. Zdecydowaną większość (70 proc.) stanowiły instalacje wyposażone w kotły gazowe. Europa ma w planach instalację 45 milionów pomp ciepła do 2030 r., w czym Niemcy mają mieć znaczny udział. O szczegółach pisaliśmy TUTAJ.

Jak dużo gazu trzeba zastąpić?

Elektryfikacja sektora grzewczego może być kluczowym elementem, dzięki któremu Europa stanie się mniej zależna od rosyjskiego gazu - tak wynika z raportu S&P Global Commodity Insights. 

Sumarycznie konieczne jest zastąpienie 155 miliardów m3 gazu ziemnego. Aby osiągnąć ten cel, proponuje się równoległe prowadzenie różnych działań. Zalicza się do nich: oszczędzanie energii, wykorzystanie zielonego wodoru oraz biometanu, elektryfikacja w oparciu o energię odnawialną. 

W ramach pakietu Fit-for-55 Komisja Europejska zamierza podwoić wykorzystanie pomp ciepła do 10 milionów w ciągu najbliższych pięciu lat. Środek ten może zaoszczędzić około 1,5 miliarda m3 gazu do końca 2022 r. i 35 miliardów do 2030 r. Proponowany wskaźnik mógłby zostać osiągnięty, gdyby rocznie instalowano średnio dwa miliony pomp ciepła. Odpowiada to liczbie urządzeń sprzedanych w Europie w 2021 r.

Czego potrzebuje rynek pomp ciepła?

Efektywność cieplna budynków będzie odgrywać kluczową rolę. Pompy ciepła mogą być stosowane na dużą skalę na większości rynków europejskich, choć pewne przeszkody utrudniają ich powszechne przyjęcie. Pompy ciepła mają znacznie wyższy koszt początkowy w porównaniu z alternatywnymi technologiami. Prawdopodobnie konieczne będą regulacje, które zwiększą konkurencyjność pomp. Instalacje wykorzystujące energię odnawialną musiałyby również równoważyć wszelki wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną w sektorze grzewczym.

Źródło: Clean Energy Wire.

Zobacz również