Prefinansowanie w Czystym Powietrzu – odpowiada NFOŚiGW


W programie Czyste Powietrze złożono już ponad 401 tys. wniosków na łączną kwotę dofinansowania sięgającą 6,81 mld zł. W tym roku uruchomiono nową część programu skierowaną do najmniej zamożnych, aby ułatwić im realizację przedsięwzięć z zakresu termomodernizacji i wymiany kopciucha. W planie jest także wprowadzenie opcji prefinansowania inwestycji. Co to oznacza? Pytamy NFOŚiGW.

Zdjęcie autora: Patrycja Rapacka

Patrycja Rapacka

Analityk i redaktor w GLOBENERGIA. Transformacja energetyczna, OZE, offshore wind, atom

Podziel się

Do stycznia w Czystym Powietrzu obowiązywały dwie części programu. Pierwsza część obejmowała podstawowy poziom dofinansowania czyli do 30 tys. zł dla osób z rocznym dochodem sięgającym do 100 tys. zł. Druga część stanowi podwyższony poziom dofinansowania do 37 tys. zł, licząc przeciętny miesięczny dochód na osobę do 1564 zł w gospodarstwie wieloosobowym i do 2189 zł w gospodarstwie jednoosobowym.

W styczniu 2022 roku wprowadzono trzecią część programu Czyste Powietrze dla beneficjentów uprawnionych do najwyższego poziomu dofinansowania. Wdrażanie tego elementu podzielono na dwa etapy. W pierwszej kolejności – 25 stycznia 2022 roku – rozpoczął się nabór wniosków , w którym przewidziano nawet 69 tys. zł maksymalnej dotacji przy 90 proc. kosztów kwalifikowanych. Przeciętny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego w tym przypadku nie może przekroczyć  900 zł w gospodarstwie wieloosobowym lub 1260 zł w gospodarstwie jednoosobowym. Alternatywą do dochodowego kryterium kwalifikowalności będzie też ustalone prawo do otrzymywania przez wnioskodawcę zasiłku stałego, zasiłku okresowego, zasiłku rodzinnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego. Liczbę transz rozliczeń i wypłat dotacji dla najwyższego poziomu dofinasowania zwiększono do pięciu (z trzech obowiązujących w pozostałych częściach). Najwyższy poziom dofinansowania nie będzie dostępny w ścieżce bankowej, czyli Kredycie Czyste Powietrze dostępnym w przypadku pierwszej i drugiej części programu - informował wówczas NFOŚiGW. 

Rozwiązania dla osób o najniższych dochodach przewidziane na 2022 roku mają być rozszerzane w kolejnych miesiącach. 

- Przymierzamy się do drugiego etapu prac, obejmującego między innymi prefinansowanie wydatków oraz pomoc wnioskodawcom w przygotowaniu, realizacji i rozliczeniu inwestycji – zapowiadał w styczniu ówczesny wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Paweł Mirowski, obecnie pełniący funkcję p.o. prezesa NFOŚiGW. 

Prefinansowanie w Czystym Powietrzu - na czym będzie polegać?

Kiedy NFOŚIGW przewiduje wprowadzenia opcji instrumentu prefinansowania w programie Czyste Powietrze? Narodowy Fundusz wyjaśnia w odpowiedzi na pytania GLOBEnergia.pl, że aktualnie prowadzi konsultacje z jednostkami samorządu terytorialnego oraz z wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej w celu wypracowania odpowiedniego mechanizmu prefinansowania. Rozwiązanie to powinno zostać uruchomione do końca bieżącego roku.

Mechanizm prefinansowania kosztów jest odpowiedzią na problem związany z koniecznością poniesienia wysokich kosztów inwestycyjnych przedsięwzięć, które są częściowo rekompensowane w ramach programu Czyste Powietrze, ale dopiero po zakończeniu i rozliczeniu przedsięwzięcia. 

- Prefinansowanie miałoby polegać na pozyskaniu przez beneficjentów środków finansowych na realizację przedsięwzięcia przed jego zakończeniem i rozliczeniem - wyjaśnia NFOŚiGW.

Prowadzone aktualnie konsultacje i uzgodnienia mają na celu minimalizację ryzyka związanego z przekazywaniem publicznych środków finansowych osobom fizycznym przed realizacją przedsięwzięcia. 

- Naszym celem jest wypracowanie takiego rozwiązania, które byłoby łatwe do wdrożenia, a jednocześnie pozwoliłoby na wprowadzenie prostych i akceptowalnych dla beneficjentów zabezpieczeń minimalizujących ryzyko niewłaściwego wydatkowania środków publicznych - wskazuje Narodowy Fundusz. 

Czy NFOŚiGW przewiduje konkretny przedział dochodowy dla osób chcących skorzystać z prefinansowania? Jak wyjaśnia Fundusz, w związku z trwającymi pracami nie są jeszcze znane szczegóły wdrożenia tego rozwiązania. Stworzenie możliwości prefinansowania kosztów przedsięwzięć jest szczególnie ważne z punktu widzenia osób o najniższych dochodach, które bardzo często z powodów technicznych lub ekonomicznych są zmuszone do mieszkania w warunkach niezapewniających odpowiedniego komfortu cieplnego, nie wspominając już o zakupie efektywnych i ekologicznych źródeł ciepła. Zwykle osób tych nie stać na wniesienie wkładu własnego, który jest refundowany w ramach programu dopiero po zakończeniu i rozliczeniu przedsięwzięcia. Problem ten zauważalny jest głównie w tej grupie, ale nie znaczy to, że prefinansowanie będzie adresowane tylko do najuboższych - dodaje. 

Zdjęcie autora: Patrycja Rapacka

Patrycja Rapacka

Analityk i redaktor w GLOBENERGIA. Transformacja energetyczna, OZE, offshore wind, atom