Produkcja OZE nie nadąża za rosnącym popytem na energię elektryczną

Po wzroście o 7 proc. w 2020 roku przewiduje się, że produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych będzie większa o 8 proc. w 2021 roku i o ponad 6 proc. w 2022 roku. Pomimo tak szybkiego rozwoju alternatywnych źródeł energii, oczekuje się, że OZE będą w stanie obsłużyć tylko około połowy przewidywanego wzrostu globalnego popytu w 2021 i 2022 roku. Warto dodać, że produkcja energii jądrowej wzrośnie o około 1 proc. w 2021 i o 2 proc. w 2022 roku.

Eksperci szacują, że globalny popyt na energię elektryczną odbije się w latach 2021 i 2022. Po spadku o ok. 1 proc.  w 2020 roku światowy popyt na energię elektryczną wzrośnie o blisko 5 proc. w 2021 roku i o 4 proc. w 2022 roku. Większość z tych wzrostów będzie miała miejsce w regionie Azji i Pacyfiku. Ponad połowa globalnego wzrostu w 2022 roku przypadnie na Chiny, które są największym na świecie odbiorcą energii elektrycznej. Indie, trzeci co do wielkości konsument, będą odpowiadać za 9 proc. światowego wzrostu popytu na energię.

Energia elektryczna wytwarzana z paliw kopalnych może pokryć 45 proc. dodatkowego zapotrzebowania na nią w 2021 roku i 40 proc. w 2022 roku. Generacja energii z węgla, po spadku o 4,6 proc. w 2020 roku, wzrośnie o prawie 5 proc. w 2021 roku, przekraczając poziomy sprzed pandemii. W 2022 roku wzrośnie o kolejne 3 proc. i może osiągnąć najwyższy poziom w historii.
Oczekuje się także, że po spadku o 2 proc. w 2020 roku produkcja energii z gazu ma szansę wzrosnąć o 1 proc. w 2021 roku i o blisko 2 proc. w 2022 roku. Przyrosty generacji gazowej pozostaną w tyle za węglem, ponieważ odgrywa mniejszą rolę w szybko rozwijającym się regionie Azji i Pacyfiku, a także w obliczu rosnącej konkurencji ze strony OZE w Stanach Zjednoczonych i Europie.

Potrzebne działania polityczne

MAE zaleca, aby osiągnąć cele klimatyczne, potrzebne są bardziej zdecydowane działania polityczne. W raporcie Net-Zero Emissions by 2050 prawie 75 proc. redukcji emisji w latach 2020-2025 ma miejsce w sektorze energetycznym, w którym emisje spadają średnio o 4,4 proc. rocznie. Aby osiągnąć ten spadek, produkcja energii elektrycznej z węgla musi zmniejszać się o ponad 6 proc. rocznie. Musi być też częściowo zastępowana przez generację gazową, która rośnie o około 5 proc. rocznie.

Odbijają także poziomy hurtowych cen energii elektrycznej. Indeks cen hurtowych energii elektrycznej MAE, który śledzi ruchy cen w największych rozwiniętych gospodarkach, pokazuje, że ceny były o 54 proc. wyższe w pierwszej połowie 2021 roku w porównaniu z tym samym okresem w 2020 roku. Dzieje się to po tym, jak średnie ceny za cały rok 2020 spadły o 25 proc. w porównaniu z 2019 rokiem. Przyczyną tych dużych wahań są silne fluktuacje cen paliw kopalnych spowodowane kryzysem wywołanym COVID-19 w 2020 roku, a także związane z nim zmiany w popycie na energię elektryczną.

Ostatnie ekstremalne zjawiska pogodowe zagroziły bezpieczeństwu dostaw energii. W pierwszej połowie 2021 roku w wielu regionach wystąpiły niedobory podaży spowodowane ekstremalnym zimnem, upałem i suszą. W celu kategoryzacji awarii MAE wprowadziła nową skalę zdarzeń związanych z bezpieczeństwem energii elektrycznej, która ocenia powagę zdarzeń na podstawie odsetek dotkniętych nimi konsumentów i czasu trwania przerwy w dostawie. Kryzys energetyczny w Teksasie w lutym 2021 roku, podczas którego klienci byli bez prądu nawet przez cztery dni, otrzymał najwyższą ocenę w tej skali.

Potrzebne elastyczny systemy energetyczne

Wyższe udziały pogodozależnych OZE mają wymierny wpływ na działanie i projektowanie systemów elektroenergetycznych. Analiza wybranych rynków pokazuje, że rosną godzinowe zmiany popytu, którym musi odpowiadać elastyczna produkcja i konsumpcja. Dodatkowo, rośnie przepaść między maksymalnym i minimalnym poziomem elastycznego wytwarzania energii wymaganego każdego dnia. To sprawia, że ​​coraz ważniejsze staje się, aby systemy elektroenergetyczne stały się bardziej elastyczne w celu uzupełnienia wytwarzania ze zmiennych odnawialnych źródeł energii, takich jak energetyka wiatrowa i fotowoltaika.

Źródło: MAE