Rynek mocy – jak wygląda sytuacja magazynów energii?
W polskim systemie energetycznym można sprzedawać i kupować nie tylko energię elektryczną, ale również moc dyspozycyjną netto. Co to znaczy i jak w rynek mocy wpisują się magazyny energii?
Podziel się
Na rynku mocy kupuje się nie energię elektryczną, ale gotowość do dostarczenia tej energii do sieci. Rynek mocy, jako rozwiązanie regulacyjne, ma zapewnić, że w przyszłości nie zabraknie nam energii elektrycznej – jest mechanizmem zachęt inwestycyjnych, dzięki którym powstają nowe i modernizują się istniejące jednostki wytwórcze.
Długoterminowe akcje
W ramach rynku mocy funkcjonuje pięć aukcji. Na pięć lat przed fizyczną dostawą mocy organizowana jest aukcja główna – przykładowo aukcja główna na rok 2029 zostanie przeprowadzona w grudniu bieżącego roku. Pozostałe cztery aukcje to aukcje dodatkowe, przeprowadzane na rok przed fizyczną dostawą.
Prezes URE w raporcie Magazynowanie Energii Elektrycznej, podaje informację:
„W wyniku aukcji głównych na lata 2021–2028 oraz aukcji dodatkowych na lata 2012–2025, zawarto kontrakty dla magazynów energii o łącznej mocy 9,5 GW, w tym 7,1 GW to jednostki istniejące, 0,5 GW jednostki modernizowane oraz 1,9 GW jednostki nowe, które powstaną w wyniku zawartych umów z operatorem rynku mocy”.
Wymienione 1,9 GW mocy nowych jednostek dotyczy magazynów energii w technologii bateryjnej. Pozostałe 7,6 GW nowych i modernizowanych magazynów dotyczy elektrowni szczytowo-pompowych.
Kontrakty w ramach aukcji głównych
W aukcji głównej na rok 2026 nie zakontraktowano znaczących mocy magazynów bateryjnych, a elektrownie szczytowo pompowe stanowią 6% całej mocy zakontraktowanej na ten rok. Jednak już na rok 2027 zakontraktowano w aukcji głównej 165 MW mocy akumulatorów elektrochemicznych oraz 582 MW mocy elektrowni szczytowo-pompowych.
W aukcji głównej za rok 2028 aż 15% całej mocy stanowią magazyny, z czego większość to już akumulatory elektrochemiczne (1899 MW). Magazyny grawitacyjne (szczytowo-pompowe) dostarczą 1299 MW.
„W wyniku aukcji głównej rynku mocy na rok dostaw 2028, kontrakty mocowe zostały zawarte przez 33 magazyny energii elektrycznej wykorzystujące technologię elektrochemiczną. Oznacza to ponad sześciokrotny wzrost w stosunku do wyników aukcji głównej przeprowadzonej w 2022 r.” – czytamy w raporcie Prezesa URE.
Jak wspominaliśmy wcześniej, jeszcze w tym roku zostanie przeprowadzona aukcja główna na rok 2029. W międzyczasie w branży wybuchły dyskusje, w związku z proponowanymi zmianami w ramach rynku mocy, na temat których przedstawiciele firm zajmujących się magazynowaniem energii nie zareagowali z entuzjazmem. Specjaliści proponują szereg modyfikacji, które mogłyby przyczynić się do wzrostu znaczenia magazynów energii.
Korzyści z magazynów
Realizując transformację sektora elektroenergetyki stajemy przed wieloma wyzwaniami. Potrzebujemy wprowadzenia rozwiązań umożliwiających optymalizację zużycia energii elektrycznej, rozwoju OZE, przygotowania systemu na obciążenia związane z postępującą elektryfikacją kolejnych sektorów gospodarki. Musimy przy tym zadbać o bezpieczeństwo energetyczne, elastyczność popytu i odciążenie sieci.
Na wiele z tych problemów odpowiedzieć mogą magazyny energii – zwiększając autokonsumpcja energii pochodzącej z mikroinstalacji OZE, umożliwiając uniezależnienie części odbiorców od sieci, czy stanowiąc element elastyczności popytu i podaży.
Źródło: URE