Rynek mocy – jak wygląda sytuacja magazynów energii?

W polskim systemie energetycznym można sprzedawać i kupować nie tylko energię elektryczną, ale również moc dyspozycyjną netto. Co to znaczy i jak w rynek mocy wpisują się magazyny energii?

Zdjęcie autora: Redakcja GLOBEnergia

Redakcja GLOBEnergia

Podziel się

Na rynku mocy kupuje się nie energię elektryczną, ale gotowość do dostarczenia tej energii do sieci. Rynek mocy, jako rozwiązanie regulacyjne, ma zapewnić, że w przyszłości nie zabraknie nam energii elektrycznej – jest mechanizmem zachęt inwestycyjnych, dzięki którym powstają nowe i modernizują się istniejące jednostki wytwórcze. 

Długoterminowe akcje

W ramach rynku mocy funkcjonuje pięć aukcji. Na pięć lat przed fizyczną dostawą mocy organizowana jest aukcja główna – przykładowo aukcja główna na rok 2029 zostanie przeprowadzona w grudniu bieżącego roku. Pozostałe cztery aukcje to aukcje dodatkowe, przeprowadzane na rok przed fizyczną dostawą.

Prezes URE w raporcie Magazynowanie Energii Elektrycznej, podaje informację:

W wyniku aukcji głównych na lata 2021–2028 oraz aukcji dodatkowych na lata 2012–2025, zawarto kontrakty dla magazynów energii o łącznej mocy 9,5 GW, w tym 7,1 GW to jednostki istniejące, 0,5 GW jednostki modernizowane oraz 1,9 GW jednostki nowe, które powstaną w wyniku zawartych umów z operatorem rynku mocy”.

Wymienione 1,9 GW mocy nowych jednostek dotyczy magazynów energii w technologii bateryjnej. Pozostałe 7,6 GW nowych i modernizowanych magazynów dotyczy elektrowni szczytowo-pompowych.

Kontrakty w ramach aukcji głównych

W aukcji głównej na rok 2026 nie zakontraktowano znaczących mocy magazynów bateryjnych, a elektrownie szczytowo pompowe stanowią 6% całej mocy zakontraktowanej na ten rok. Jednak już na rok 2027 zakontraktowano w aukcji głównej 165 MW mocy akumulatorów elektrochemicznych oraz 582 MW mocy elektrowni szczytowo-pompowych. 

W aukcji głównej za rok 2028 aż 15% całej mocy stanowią magazyny, z czego większość to już akumulatory elektrochemiczne (1899 MW). Magazyny grawitacyjne (szczytowo-pompowe) dostarczą 1299 MW. 

Źródło: URE: Magazynowanie Energii Elektrycznej. Warszawa, czerwiec 2024

W wyniku aukcji głównej rynku mocy na rok dostaw 2028, kontrakty mocowe zostały zawarte przez 33 magazyny energii elektrycznej wykorzystujące technologię elektrochemiczną. Oznacza to ponad  sześciokrotny wzrost w stosunku do wyników aukcji głównej przeprowadzonej w 2022 r.” – czytamy w raporcie Prezesa URE. 

Jak wspominaliśmy wcześniej, jeszcze w tym roku zostanie przeprowadzona aukcja główna na rok 2029. W międzyczasie w branży wybuchły dyskusje, w związku z proponowanymi zmianami w ramach rynku mocy, na temat których przedstawiciele firm zajmujących się magazynowaniem energii nie zareagowali z entuzjazmem. Specjaliści proponują szereg modyfikacji, które mogłyby przyczynić się do wzrostu znaczenia magazynów energii

Korzyści z magazynów

Realizując transformację sektora elektroenergetyki stajemy przed wieloma wyzwaniami. Potrzebujemy wprowadzenia rozwiązań umożliwiających optymalizację zużycia energii elektrycznej, rozwoju OZE,  przygotowania systemu na obciążenia związane z postępującą elektryfikacją kolejnych sektorów gospodarki. Musimy przy tym zadbać o bezpieczeństwo energetyczne, elastyczność popytu i odciążenie sieci. 

Na wiele z tych problemów odpowiedzieć mogą magazyny energii – zwiększając autokonsumpcja energii pochodzącej z mikroinstalacji OZE, umożliwiając uniezależnienie części odbiorców od sieci, czy stanowiąc element elastyczności popytu i podaży.

Źródło: URE

Zdjęcie autora: Redakcja GLOBEnergia

Redakcja GLOBEnergia