Serwis propanowych pomp ciepła

Urządzenia serwisanta pomp ciepła na propan

Jak każde urządzenie, propanowa pompa ciepła wymaga odpowiedniego serwisu i konserwacji, aby działała zawsze sprawnie i bezawaryjnie. Czynnik R290 został ujęty w klasie palności A3, co już na starcie sugeruje obecność dodatkowych wymogów bezpieczeństwa i używanie specjalnych urządzeń serwisowych. Poniżej wymieniamy najważniejsze:

• detektor do wykrywania czynników palnych,
• wentylator EX, 
• pompa próżniowa, 
• opaska uziemiająca serwisanta,
• przewód uziemiający urządzenie,
• stacja odzysku czynników klasy A3,
• gaśnica,
• rękawice i okulary ochronne,
• odolejacz i długi wąż serwisowy.

Wymogiem co do wentylatora jest to, by był przystosowany do pracy w strefach zagrożonych wybuchem, dlatego dopuszczone jest tylko używanie wentylatora klasy EX. To samo tyczy się detektora do czynników palnych – używamy wyłącznie takiego, gdyż każdy inny staje się potencjalnym źródłem zapłonu. Co do pompy próżniowej, można użyć zwykłej, warunkiem jest tylko podłączenie jej z dala od serwisowanego urządzenia. 

Pierwsze czynności, czyli kilka słów o bezpieczeństwie

Przed przystąpieniem do prac serwisowych po pierwsze wyznaczamy strefę bezpieczeństwa w promieniu 3 m od serwisowanego urządzenia. W widoczny sposób oznaczamy ją taśmą i tabliczką z oznaczeniem ‘strefa zagrożona wybuchem’. Kolejnym krokiem jest upewnienie się, czy z objętego terenu bezwzględnie wyeliminowano wszystkie potencjalne źródła zapłonu. Następnie należy odłączyć zasilanie jednostki zewnętrznej. Podczas prac serwisowych urządzenie jak i sam serwisant muszą być uziemieni. Każde wyładowanie mogłoby spowodować zapłon R290. Dlatego też należy sprawdzić urządzenie i zagłębienia terenu wokół detektorem czynników palnych. 

Serwis

Czynności zaczynamy od uruchomienia wentylatora EX i rozdmuchania czynnika. Jeżeli naszym celem jest jego odzyskanie należy użyć stacji do odzysku czynników palnych A3. Po zakończonym procesie usuwania, czy odzysku przystępujemy do oczyszczania układu. Zaczynamy od stworzenia w nim próżni. Do tego procesu można wykorzystać zwykłą pompę próżniową, koniecznym jest jednak jej podłączenie do zasilania poza strefą bezpieczeństwa z już włączonym przełącznikiem zasilania, unikniemy wtedy iskry, która może być źródłem zapłonu. Również na pompę należy skierować strumień z wentylatora EX, by zniwelować stężenia czynnika wokół niej, gdyż podczas pracy w jej otoczeniu tworzy się atmosfera wybuchowa. Następnie do układu wprowadzamy azot techniczny do uzyskania nadciśnienia, a następnie uwalniamy go do atmosfery. Proces należy powtórzyć 2-3 razy, by w ten sposób jeszcze dokładniej przeczyścić układ. Podczas całości serwisu należy pamiętać o rejestrowaniu stężeń czynnika za pomocą detektora, który powinien zostać umiejscowiony np. obok pompy próżniowej i posiadaniu w pogotowiu gaśnicy proszkowej lub na CO2.

Praca na otwartym układzie chłodniczym

Pierwsze otwarcie układu wykonujemy z pobliżu elementu, który chcemy wymienić. Powinno się ono odbywać przez rozcięcie obcinaczkami bądź jego nakłucie. Nie wolno od razu przystępować do czynności serwisowych z użyciem palnika, ponieważ nigdy nie mamy pewności, że z układu pozbyliśmy się całej objętości czynnika. Podczas napełniania butli odzyskanym propanem należy pamiętać o jego stosunkowo dużej gęstości, która skutkuje tym, że masowo jesteśmy w stanie załadować tam około 45% wartości wagi czynników syntetycznych przy tej samej objętości butli. 

Uwolnienie propanu do atmosfery 

Na chwilę obecną nie ma regulacji prawnych, które ograniczałyby ilości propanu jakie można jednorazowo uwolnić z serwisowanej jednostki. Jedyne wymogi to używanie w tym celu węża podłączonego do odolejacza, a następnie utylizacja takiego oleju, gdyż staje się on poserwisowym odpadkiem. Dobrą praktyką jest uwalnianie czynnika do atmosfery jedynie z urządzeń posiadających do 150g naturalnego czynnika. Pamiętajmy, że propan nie jest toksyczny i ma bardzo niskie GWP równe 3. Lepsze właściwości termodynamiczne predysponują jego użycie w nadchodzącej nowej erze czynników chłodniczych.  Jedyne negatywne cechy jakie posiada to wysoka klasa palności i wybuchowość, ale stosując odpowiednie urządzenia i przestrzegając zasad bezpieczeństwa z pewnością uda się zniwelować wpływ tych negatywów. Serwis propanowych pomp ciepła stwarza niebezpieczeństwo tylko w momencie wymiany elementów na układzie chłodniczym. W każdym innym przypadku urządzenia te są całkowicie bezpieczne. W przypadku jakiejkolwiek awarii należy podchodzić do nich metodycznie z użyciem odpowiedniego sprzętu. W wielu budynkach mieszkalnych mamy instalacje gazowe, gdzie dopływ gazu jest nieograniczony podczas wycieku, dodatkowo każdy z nas ma lodówkę w domu, która również posiada czynnik palny i znajduje się wewnątrz budynku, który nie jest tak dobrze wentylowany jak przestrzeń na zewnątrz. Serwis pomp ciepła jest kluczowy dla utrzymania ich optymalnej wydajności i bezpieczeństwa. Regularne przeglądy i konserwacja pompy ciepła są niezbędne, aby zapobiec awariom, utrzymaniu wysokiej efektywności energetycznej i przedłużeniu żywotności urządzenia. To odniesienie ma znaczenie w przypadku każdej pompy ciepła, a rodzaj zastosowanego czynnika nie wpływa znacząco na zmianę podstawowych czynności konserwacyjnych. 

Artykuł powstał na podstawie materiałów z cyklu Webinarowa Środa