Spadki i zdziwienie – sprawdzamy rynek solarów w Polsce

Spadki w ciągu 2023 r.

Zgodnie z danymi dostarczonymi przez Stowarzyszenie Producentów i Importerów Urządzeń Grzewczych (SPIUG), w IV kwartale 2023 roku, w grupie kolektorów słonecznych nastąpił ponowny spadek sprzedaży na poziomie 66%. W skali całego roku jest to spadek o 38%.

Jednocześnie Stowarzyszenie zaznacza, że sygnały docierające z rynku nie odzwierciedlają tej sytuacji. Można wręcz mówić o wzroście zainteresowania kolektorami, ale tylko na tle zapytań przez klientów. Zainteresowani najczęściej pytają o kolektory na rzecz przygotowania ciepłej wody użytkowej, jak również wsparcia ogrzewania i trudno wytłumaczyć osiągnięty wynik sprzedaży w wymierny sposób. “Materializacja zapytań nie jest może jeszcze na właściwym poziomie, ale to, co się dzieje w obrębie samego zainteresowania, budzi optymizm dostawców.” – czytamy w raporcie SPIUG.

Osiągane wyniki są skutkiem niekorzystnej struktury rynku opartego na programach dotacyjnych. Sama liczba projektów wspieranych rządowymi dotacjami spadła, bo wiele programów dobiegło końca bądź przestało obejmować solary. 

Pozytywy? Na sam koniec ubiegłego roku hurtownie ponownie odnotowały wzrost sprzedaży kolektorów słonecznych. Tutaj główną rolę grają instalacje hybrydowe do wsparcia ogrzewania kotłami gazowymi i pompami ciepła, ale również instalacje z kotłami na biomasę. Chociaż udział tego kanału dystrybucji w dalszym ciągu nie przekracza 20%.

Sprzedaż absolutnie zdominowały kolektory płaskie. W 2023 r. bardziej widoczne stały się instalacje złożone z kolektorów hybrydowych PVT. W raporcie SPIUG podano jedynie, że powstało kilka takich projektów do ogrzewania i przygotowania CWU w budynkach wielorodzinnych i obiektach użyteczności publicznej. 

Poniżej zamieszczamy grafikę z najważniejszymi danymi dot. sektora kolektorów słonecznych.

Co blokuje rynek solarów?

Spadki sprzedaży w ubiegłym roku to przede wszystkim koniec programów dofinansowań realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego. Brak możliwości wsparcia finansowego zniechęca konsumentów do dalszych inwestycji. A to też uwydatnia kolejną blokadę, czyli duże uzależnienie rynku od obecności wspomnianych programów.

Rynek został wstrzymany także niepewnością klientów, przekładającą się na obniżoną skłonność do wydawania środków i podejmowania ryzyka. Spowolnienie wynikało również z polityki rządzących, która nie była dynamiczna (w tym zakresie) ze względu na zbliżające się wybory parlamentarne. Z drugiej strony można się było spodziewać zmian w programach dotacji po wyborach i dlatego wiele osób wolało poczekać na pierwsze działania nowego rządu. Szczególnie kusząca mogła się okazać perspektywa uzyskania wsparcia z projektów jednostek samorządu terytorialnego, które zostały w części kraju rozpisane, ale nie miały jeszcze pokrycia z KPO i innych planów pomocowych związanych ze środkami UE.

Co do środków z UE, w raporcie SPIUG zaznaczono, że branża solarów ma zdecydowanie mniejsze możliwości lobbystyczne w zakresie termicznej techniki solarnej w stosunku m.in. do sektora fotowoltaicznego czy pomp ciepła.

Jak to wygląda po 1-szym kwartale 2024 roku?

Sprawdźmy statystyki za 1-szy kwartał 2024 r. by zobaczyć czy nastąpiła materializacja zainteresowania solarami. W I kwartale 2024 roku, w grupie kolektorów słonecznych ponownie nastąpił spadek sprzedaży na poziomie 75%. Tym samym można stwierdzić, że sygnały z rynku nie zyskały odzwierciedlenia. 

Przyczyną tego niepowodzenia w dużej mierze po raz kolejny jest zależność branży od programów dotacyjnych. W tym roku kolektory zostały wyłączone z szóstej edycji programu Mój Prąd. Nie jest to jednak przypadkowe działanie. W 5-tej edycji Mojego Prądu wniosków o dofinansowanie do instalacji z kolektorami słonecznymi było tylko 181. Tymczasem wszystkich złożonych wniosków w MP5 było 90 901. Tym samym chętnych do inwestycji w solary było zaledwie 0,2% na tle wszystkich wniosków. Nie można się więc dziwić, że solary wyłączono z 6-stej edycji MP. 

Źródła: własne, SPIUG