Szokujący opór wobec magazynów energii w Szwecji. Operatorzy blokują rozwój OZE?

• Raport Svensk Solenergi ujawnia, że szwedzcy operatorzy sieci traktują magazyny energii jako zagrożenie, a nie narzędzie wspierające rozwój OZE, blokując przyłączenia i wydłużając procedury administracyjne.
• Organizacja apeluje o premiowanie elastyczności w sieci zamiast kosztownej rozbudowy infrastruktury, zalecając m.in. zakaz odmowy przyłączenia magazynów, gdy te mogą realnie pomóc w stabilizacji sieci.
• Mimo że Szwecja dynamicznie rozwija OZE, bez zmiany podejścia operatorów do magazynowania energii, krajowi grożą problemy z bilansowaniem systemu energetycznego.

Zamiast szansy – problem dla sieci

Zgodnie z raportem „Nätanslutning av batterilager”, magazyny energii są traktowane przez wielu operatorów nie jako szansa na poprawę elastyczności systemu, lecz jako zagrożenie. W 2024 roku łączna moc magazynów wzrosła z 80 MW do 610 MW, jednak w niektórych regionach kraju brakuje przestrzeni w sieci, co skutkuje długimi kolejkami oczekujących projektów – a nawet odmowami przyłączenia.

Operatorzy tłumaczą się niepewnością co do sposobu wykorzystania magazynów: nie wiedzą, ile energii będą one przetrzymywać, a ile oddawać do sieci. Tymczasem urząd regulacyjny Ei wskazuje, że dostępne są narzędzia pozwalające zarządzać elastycznością, takie jak dostosowane taryfy czy mechanizmy zakupów usług elastycznościowych. Z raportu wynika jednak, że narzędzia te są obecnie wykorzystywane przez operatorów jedynie w niewielkim stopniu.

Magazyny energii jako część rozwiązania

Svensk Solenergi apeluje o zmianę sposobu myślenia i dostosowanie ram przychodowych operatorów tak, by premiowały elastyczność zamiast kosztownej rozbudowy sieci. Organizacja postuluje również zakaz odmawiania przyłączeń z powodu braku przepustowości, jeśli magazyny mogą realnie pomóc w jej uzyskaniu.

– Baterie nie są zagrożeniem dla sieci elektroenergetycznej, są częścią rozwiązania – powiedziała Anna Werner, dyrektor generalna Svensk Solenergi. – Przy odpowiednim zarządzaniu, tworzy się przestrzeń w sieci na te kilka godzin w roku, kiedy jest to naprawdę potrzebne.

Rekomendacje z raportu: elastyczność ponad wszystko

W raporcie zalecono, by przy planowaniu rozbudowy sieci energetycznej najpierw wykorzystywać dostępne zasoby elastyczności – w tym baterie – zanim zdecyduje się o fizycznej rozbudowie infrastruktury. Kluczowe jest też szersze stosowanie dostępnych narzędzi zarządzania, a także opracowanie jasnych i przejrzystych zasad przyłączeniowych dla magazynów energii.

Raport zwraca uwagę, że bez jasnych regulacji i proaktywnych działań ze strony operatorów, Szwecja może zaprzepaścić szansę na wykorzystanie ogromnego potencjału magazynowania energii. Tymczasem rozwój OZE bez skutecznego wsparcia ze strony sieci staje się coraz trudniejszy.

Czy Szwecja zdąży przed boomem na magazyny?

Szwecja w ostatnich latach dynamicznie rozwija energetykę odnawialną, ale bez odpowiedniego zarządzania siecią i magazynami energii może dojść do poważnych problemów z bilansowaniem systemu. Raport Svensk Solenergi to ważny głos w debacie o przyszłości szwedzkiej energetyki i przypomnienie, że technologia to jedno – ale konieczna jest też odwaga decyzyjna i zmiana podejścia instytucji.

Jak pokazuje przykład Szwecji, nawet w krajach przodujących w transformacji energetycznej, blokady mogą pojawić się w najmniej oczekiwanym miejscu: nie w braku inwestorów czy technologii, ale w niechęci do zmiany systemowego podejścia.

Źródła: ess-news.com, svensksolenergi.se