Szpital w Nepalu ma własny biogaz! Czego używa się do produkcji?

Lepsze warunki pracy i bezpieczeństwo

Wdrożenie GOZ w TUTH przyniosło wiele korzyści dla personelu. Pracownicy odpowiedzialni za zarządzanie odpadami zostali przeszkoleni, wyposażeni w środki ochrony osobistej oraz poddani szczepieniom, co znacznie podniosło poziom bezpieczeństwa i higieny. Dodatkowo zastosowanie specjalnych obcinaczy igieł zmniejszyło ryzyko urazów związanych z utylizacją ostrych przedmiotów. Zespoły zajmujące się utylizacją odpadów codziennie zbierają większość odpadów z obszarów objętych systemem, z wyjątkiem pojemników na ostre przedmioty, które są odbierane po ich napełnieniu do 75% oraz łożysk, które są bezpośrednio transportowane do dedykowanego bioreaktora.

Stopniowe wdrażanie systemu

Przed wprowadzeniem GOZ, brakowało jakiejkolwiek dokumentacji na temat przepływu odpadów w szpitalu. Wiadomo było jedynie, że większość trafiała na składowiska miejskie, a mniejsze ilości były spalane na miejscu lub poddawane recyklingowi nieoficjalnymi kanałami. Od 2019 roku system został wdrożony w większości obszarów szpitala, z wyjątkiem stołówki, która generuje ponad 90 kg odpadów biodegradowalnych dziennie. 

Projekt wprowadzenia GOZ rozpoczęto w TUTH w 2014 roku, a analiza z tego okresu pokazała, że szpital wytwarzał 968 kg odpadów dziennie przy 87% obłożeniu łóżek. Szacowana ilość odpadów przy pełnym obłożeniu wynosiła 1 118 kg/dzień, z czego około 45% to odpady nadające się do recyklingu, a 21% to odpady biodegradowalne, które mogłyby zostać poddane biodigestacji. 

W pierwszej połowie 2019 roku ilość odpadów wysyłanych na miejskie składowiska została zmniejszona do 22-28%, podczas gdy 34-44% zostało poddane biodegradacji (szczegóły poniżej), a 30-40% recyklingowi. Mimo pewnych trudności z działaniem bioreaktora w drugiej połowie roku, ogólny wynik był zadowalający – 40% odpadów zostało poddane recyklingowi, 28% biorozkładowi, a tylko 32% trafiło na wysypisko. Pokazuje to, że segregacja odpadów była skuteczna i większość założonych celów została osiągnięta.

Utylizacja odpadów organicznych i produkcja biogazu

Część odpadów organicznych, takich jak resztki jedzenia oraz odpady patologiczne, została wykorzystana jako substrat do produkcji biogazu. W tym celu wybudowano specjalny bioreaktor. Po zainstalowaniu został on napełniony krowim obornikiem i wodą, aby wprowadzić bakterie niezbędne do rozkładu odpadów. Po aklimatyzacji i rozpoczęciu produkcji biogazu, do reaktora codziennie trafiały odpady medyczne oraz odpady spożywcze. Konkretna kategoria odpadów medycznych to m.in. amputowane kończyny i tkanki miękkie wycięte w trakcie zabiegów.

W 2019 roku bioreaktor przetwarzał średnio 72,3 kg odpadów dziennie, co stanowiło jedynie 36% oczekiwanej ilości odpadów organicznych. Powodem tej różnicy było to, że nie wszystkie oddziały szpitalne zostały włączone do systemu. Jednocześnie część odpadów spożywczych była sprzedawana jako pasza dla zwierząt, co nadal jest powszechną praktyką w Nepalu.

Bioreaktor w trakcie budowy. 

Źródło: Health care waste management towards the circular economy: a case study at Tribhuvan University Teaching Hospital in Nepal

Obecnie metan wyprodukowany w reaktorze jest odprowadzany z komór retencyjnych do pomieszczenia dla personelu. Zasila kuchenkę wykorzystywaną do gotowania, zastępując część gazu płynnego (LPG), który szpital wcześniej kupował. Reaktor w Tribhuvan produkuje 1,5 m³ metanu dziennie, co odpowiada pięciu standardowym butlom gazowym LPG. Koszt jednej butli z LPG w Nepalu to około 20 dolarów (ok. 80 zł).

Wzrost recyklingu i zyski ekonomiczne

W 2019 roku przeprowadzono analizę wydajności systemu. Oszacowano wtedy, że maksymalnie 432 kg odpadów dziennie (45% całości) mogłoby zostać poddane recyklingowi. W rzeczywistości pewna część odpadów była odrzucana z powodu zanieczyszczenia lub złego stanu materiałów. W grudniu 2019 roku do recyklerów sprzedano 6,6 ton odpadów (213 kg dziennie). Choć nie osiągnięto zakładanego celu, wyniki systemu były coraz lepsze, co pozwala oczekiwać, że po pełnym wdrożeniu systemu we wszystkich oddziałach szpitala, cele dotyczące recyklingu zostaną osiągnięte.

Inne, mniej oczywiste korzyści 

Nowy system segregacji odpadów znacząco poprawił czystość zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz szpitala. Lepsze warunki higieniczne zwiększyły zaufanie pacjentów do szpitala i uczyniły go bardziej odpornym na katastrofy, które mogą wpłynąć na zdrowie publiczne. Przykładem jest sytuacja po trzęsieniu ziemi w Gorkha w 2015 roku, kiedy szpitale z wdrożonym systemem GOZ były w stanie kontynuować pracę bez większych przerw, mimo trzykrotnego wzrostu ilości odpadów zakaźnych.

Podobnie, podczas pandemii COVID-19, wiele szpitali w Nepalu musiało radzić sobie z pięciokrotnie większą ilością odpadów medycznych. Dzięki nowemu systemowi TUTH poradził sobie z tą sytuacją bez większych zakłóceń, w przeciwieństwie do innych placówek medycznych w Katmandu, które miały trudności z zarządzaniem zwiększoną ilością odpadów.

Unikanie spalania odpadów poprzez autoklawowanie oraz recykling przyczyniło się do zmniejszenia śladu węglowego szpitala. W 2019 roku autoklawowano 12,6 ton odpadów, w tym 1,3 tony w grudniu. Wcześniej odpady zakaźne były spalane, co znacząco zwiększało zanieczyszczenie powietrza oraz emisję dwutlenku węgla. Szacuje się, że spalanie papieru i plastiku, które trafiły do recyklingu, mogłoby spowodować emisję 82 ton dwutlenku węgla, co udało się uniknąć dzięki nowemu systemowi.

Źródła: Health care waste management towards the circular economy: a case study at Tribhuvan University Teaching Hospital in Nepal, BBC.