Unijne plany energetyczne pod lupą branży: czy pompy ciepła skorzystają na nowych regulacjach?

• Branża pomp ciepła zwraca uwagę na brak jasnych mechanizmów wsparcia w nowych unijnych regulacjach, mimo że większa elektryfikacja ogrzewania mogłaby ograniczyć wydatki na import paliw kopalnych o 60 mld euro rocznie.
• PORT PC podkreśla konieczność reformy cen energii elektrycznej, by pompy ciepła stały się realnie konkurencyjne wobec gazu, oraz apeluje o większe wsparcie dla europejskiej produkcji tych urządzeń.
• SPIUG pozytywnie ocenia plany KE dotyczące obniżenia kosztów energii, ale zauważa ryzyko nieskuteczności niektórych działań, jeśli nie zostaną one konsekwentnie wdrożone w państwach członkowskich.

Pompy ciepła: klucz do dekarbonizacji czy pominięta szansa?

PORT PC zwraca uwagę na brak bezpośredniego wskazania strategicznej roli pomp ciepła w przedstawionych przez Komisję Europejską dokumentach. Pompy ciepła są obecnie najbardziej efektywnym i dojrzałym technologicznie rozwiązaniem umożliwiającym powszechną dekarbonizację ogrzewania w budynkach i przemyśle. Ich zastosowanie może znacząco przyczynić się do uniezależnienia Europy od importowanych paliw kopalnych. Komisja szacuje, że większa elektryfikacja ogrzewania mogłaby ograniczyć wydatki na import surowców aż o 60 miliardów euro rocznie.

Mimo to, w przedstawionych dokumentach brakuje mechanizmów gwarantujących stabilność popytu i rozwój europejskiej produkcji pomp ciepła. PORT PC podkreśla, że bez reformy cen energii elektrycznej powszechna elektryfikacja ogrzewania nie będzie możliwa. Obecnie użytkownicy elektrycznych pomp ciepła często płacą wyższe rachunki za ogrzewanie niż właściciele kotłów na gaz, ponieważ paliwa gazowe nadal korzystają z subsydiów.

Priorytety dla branży pomp ciepła: co powinno się zmienić?

Aby zapewnić szybki i harmonijny rozwój sektora pomp ciepła, PORT PC wskazuje na konieczność podjęcia następujących działań:

• Obniżenie kosztów energii elektrycznej – reforma cen energii jest niezbędna do promowania elektryfikacji ogrzewania.
• Zapewnienie długoterminowego wsparcia dla rynku pomp ciepła – brak jasnej polityki dotyczącej przyszłości systemów grzewczych może zniechęcać producentów do inwestowania w nowe fabryki w UE.
• Priorytet dla produkcji pomp ciepła w Europie – obecnie od 60 do 73 procent pomp ciepła sprzedawanych w UE jest produkowanych na jej terytorium. Jednak rośnie import tańszych urządzeń spoza Europy, co może zdestabilizować rynek.
• Wsparcie dla pomp ciepła w przemyśle i ciepłownictwie – dokumenty Komisji nie uwzględniają w pełni potencjału dużych pomp ciepła dla przemysłu i ciepłownictwa.

SPIUG: pozytywna ocena z zastrzeżeniami

SPIUG w swojej wstępnej ocenie "Planu działania Komisji Europejskiej na rzecz przystępnej cenowo energii dla wszystkich Europejczyków" zwraca uwagę na kilka kluczowych aspektów:

• Obniżenie kosztów energii – plan zakłada bardziej efektywne taryfy sieciowe, obniżenie podatków i opłat oraz zwiększenie konkurencji na rynku detalicznym energii elektrycznej.
• Efektywność energetyczna – Komisja planuje poprawić dostęp do kapitału i zapewnić zachęty finansowe wspierające podmioty dostarczające rozwiązania w zakresie efektywności energetycznej.

SPIUG zauważa jednak, że wpływ planu może być ograniczony w przypadku działań zależnych od woli państw członkowskich, takich jak opodatkowanie. Ponadto, niektóre propozycje są reminiscencją już istniejących, co może budzić wątpliwości co do ich skuteczności. Organizacja podkreśla również brak refleksji z doświadczeń ostatniego okresu i konsekwentne promowanie monokultury energetycznej zamiast miksu technologii i nośników energii.

Zarówno PORT PC, jak i SPIUG dostrzegają potencjał w nowych planach Komisji Europejskiej, jednak zwracają uwagę na potrzebę konkretnych działań i mechanizmów wsparcia. Branża pomp ciepła oczekuje reformy cen energii elektrycznej oraz jasnej polityki promującej europejską produkcję. Z kolei producenci urządzeń grzewczych liczą na skuteczne wdrożenie proponowanych działań oraz uwzględnienie różnorodności technologicznej w transformacji energetycznej. Ostateczny sukces tych inicjatyw będzie zależał od ich praktycznego wdrożenia oraz współpracy na poziomie unijnym i krajowym.

Źródło: SPIUG, PORT PC