Wciąż rośnie rynek pomp ciepła! Nowe dane PORT PC – wzrost o 121%

Dane z rynku pomp ciepła mogą napawać optymizmem. Na ich podstawie PORT PC prognozuje, że w całym 2022 r. sprzedaż pomp ciepła do ogrzewania budynków wzrośnie o blisko 130 proc. Oznaczałoby to sprzedaż niemal 200 tys. sztuk. Czy to dużo? 200 tys. nowych urządzeń oznaczałoby 30 procentowy udział w ogólnej liczbie urządzeń grzewczych sprzedanych w 2022 r.

Rekordowy wzrost sprzedaży pomp ciepła

W pierwszych trzech kwartałach br., w stosunku do danych z analogicznego okresu w 2021 r., sprzedaż pomp ciepła w Polsce wzrosła ogólnie o 121 proc. Sprzedaż urządzeń przeznaczonych do centralnego ogrzewania wodnego (c.o.) wzrosła o 133 proc. Jeszcze więcej – bo aż o 140 proc. ‒ wzrosła sprzedaż pomp ciepła typu powietrze-woda. PORT PC zauważył również wzrost sprzedaży gruntowych pomp ciepła typu solanka-woda. W tym segmencie wyniósł on 40 proc. Minimalnie lepsze wyniki niż w 2021 roku odnotowały pompy ciepła typu powietrze-woda przeznaczone tylko do przygotowania ciepłej wody użytkowej (c.w.u.). Był to wzrost o ok. 5 proc.

Co trzecie sprzedane urządzenie to pompa ciepła. Dane w ujęciu liczbowym

W 2021 r. sprzedano łącznie blisko 93 tys. pomp ciepła. Według zaktualizowanych prognoz PORT PC, w całym 2022 r. ich sprzedaż sięgnie ok. 200 tys. szt., w tym 185-190 tys. szt. w zakresie urządzeń typu powietrze-woda. Oznacza to, że udział pomp ciepła w ogólnej liczbie urządzeń grzewczych sprzedanych w 2022 r. na polskim rynku (uwzględniając jej nieznaczny spadek w stosunku do 2021 r.) może wynieść blisko 30 proc.

Pompy ciepła w przeliczeniu na jednego mieszkańca

Analizy PORT PC wskazują, że już w 2021 r. liczba sprzedanych pomp ciepła do ogrzewania budynków w Polsce, w przeliczeniu na liczbę mieszkańców, stała się wyższa niż w Niemczech. W 2022 r. liczba sprzedanych urządzeń znacząco zbliży się do poziomu sprzedaży tych urządzeń w Niemczech. Niemieckie stowarzyszenie BWP przewiduje sprzedaż ok. 230-250 tys. pomp ciepła do c.o. w 2022 r.

5-6 mln elektrycznych pomp ciepła do 2030 r.

PORT PC przypomina, że rząd Niemiec już w grudniu 2021 r. postawił w swojej strategii energetycznej na szybki rozwój tej technologii, zakładając, że w 2024 r. sprzedaż pomp ciepła ma sięgnąć ponad 500 tys. szt. rocznie (wzrost ponad 3-4 krotny w ciągu 3 lat). Do 2030 r. w budynkach w Niemczech ma być zamontowanych nawet 5-6 mln elektrycznych pomp ciepła.

Z czego wynika popularność pomp ciepła?

Podobnie jak w 2021 r., głównymi czynnikami wpływającymi na tak istotne wzrosty sprzedaży pomp ciepła typu powietrze-woda w Polsce jest ich atrakcyjność użytkowa, w tym wysoki komfort obsługi i wielofunkcyjność, korzystniejsze koszty ogrzewania w porównaniu do innych źródeł ciepła oraz rosnące zaufanie do tej technologii, zarówno wśród użytkowników, jak i instalatorów. Na popyt istotnie wpływa także zainteresowanie inwestorów bezemisyjnymi systemami grzewczymi i wzrost świadomości ekologicznej Polaków. Pompa ciepła zamontowana w budynku nie powoduje bowiem żadnej tzw. niskiej emisji zanieczyszczeń powietrza.

Podwyżki cen nośników energii

W tym roku na wyraźny wzrost zainteresowania pompami ciepła niewątpliwie przełożyły się znaczne podwyżki cen nośników energii i paliw, które sięgnęły nawet ponad 100 proc. (rok do roku). Istotne znaczenie miała też ulga termomodernizacyjna oraz zmiana w programie „Czyste Powietrze” (od maja 2020 r.), zwiększająca finansowe wsparcie dla pomp ciepła. PORT PC zaobserwowało znaczący wzrost udziału wniosków o dofinansowanie do pomp ciepła w tym programie. W październiku 2022 r. udział pomp ciepła wyniósł aż 63 proc. w ogólnej liczbie wniosków na wymianę źródeł ciepła, podczas gdy w styczniu 2022 r. było to zaledwie 28 proc.

Warto też wspomnieć o wzmożonym zainteresowaniu produkcją energii elektrycznej na własne potrzeby w ramach dynamicznie rozwijającej się energetyki obywatelskiej, np. poprzez montaż systemów fotowoltaicznych na dachach budynków mieszkalnych. Jest to wspierane zarówno przez program Czyste Powietrze, jak i program Mój Prąd, który promuje rozwój prosumenckich instalacji fotowoltaicznych w oparciu o nowy system rozliczeń tzw. net-billing.

Dalszy rozwój rynku pomp ciepła

Według najnowszych informacji z think tanku Ember, zebranych na podstawie zaktualizowanych krajowych planów na rzecz energii i klimatu (przygotowanych przez kraje członkowskie UE), w 2030 r. udział tzw. czystej energii elektrycznej może wynieść przeciętnie 83 proc., a średni udział OZE w produkcji energii elektrycznej w miksie energetycznym aż 63 proc. Zdecydowana większość krajów UE zapowiada pełną dekarbonizację energii elektrycznej w swoich miksach energetycznych pomiędzy 2035 a 2040 r. Oznacza to m.in. zrealizowanie pełnej dekarbonizacji przekazywanego ciepła przez elektryczne pompy ciepła czy elektrycznego transportu.

Zakończenie sprzedaży samodzielnych kotłów gazowych, olejowych i węglowych w 2025 r.

Kluczowe znaczenie dla rozwoju rynku pomp ciepła w Europie w najbliższych latach ma dokument wydany 18 maja 2021 r. przez Międzynarodową Agencję Energetyczną (IEA), tzw. mapa drogowa „Net Zero by 2050”. Potwierdza to kolejny dokument, wydany w październiku br., „World Energy Outlook 2022” (WEO). Według tych opracowań elektryczne pompy ciepła mają zaspokajać połowę globalnego zapotrzebowania na ciepło do 2045 r. i dostarczać blisko 2/3 ciepła w krajach rozwiniętych (OECD) w 2050 r. Łączna liczba zainstalowanych pomp ciepła powinna w związku z tym zwiększyć się ze 180 mln sztuk w 2020 r. do 600 mln sztuk w 2030 r. (niemal czterokrotnie), a następnie wzrosnąć 10-krotnie, do 1,8 mld sztuk w 2050 r. Jednocześnie Międzynarodowa Agencja Energetyczna wzywa wszystkie kraje rozwinięte do zakończenia sprzedaży samodzielnych kotłów gazowych, olejowych i węglowych w 2025 r. Według pakietu REPowerEU taki plan ma być zrealizowany w 2029 r. we wszystkich krajach Unii Europejskiej, poprzez zmianę przepisów ekoprojektu w przypadku urządzeń grzewczych.

Jak będzie wyglądał IV kw. 2022 r.?

Jak przewiduje PORT PC, w IV kwartale 2022 r. należy spodziewać się dalszych znacznych wzrostów sprzedaży pomp ciepła typu powietrze-woda, na poziomie 135-140 proc. w stosunku do IV kwartału 2021 r., oraz wzrostu sprzedaży gruntowych pomp ciepła ‒ o około 40 proc.

Istotną barierą upowszechniania technologii może natomiast okazać się deficyt wykwalifikowanych instalatorów montujących pompy ciepła. Może to stanowić wąskie gardło dla dalszego rozwoju rynku. Niezbędne jest zatem podjęcie w tym zakresie intensywnych działań.

Źródło: PORT PC