Partnerstwo publiczno-prywatne rozumiane jest jako partnerstwo podmiotów z sektora publicznego i prywatnego, mające na celu realizację wspólnych projektów tradycyjnie dostarczanych przez sektor publiczny.
Ideą partnerstwa jest wspólne wykonywanie przedsięwzięć z zakresu tworzenia infrastruktury i dostarczania usług publicznych. Cechą charakterystyczną współpracy w ramach PPP jest nie tylko podział zadań, odpowiedzialności i ryzyka, ale również obustronna korzyść, jaką odnosi każda ze stron, proporcjonalne do swego zaangażowania.
Umowy dotyczące współpracy w ramach PPP zawierane są długoterminowo, na 30 lat lub dłużej (nawet na 70 lat), dlatego bardzo istotnym elementem jest wyłonienie odpowiedniego partnera do podjęcia tak długiej współpracy oraz szczegółowe określenie trybu i zasad tej współpracy.
Współpracę podmiotów publicznych i partnerów prywatnych reguluje ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. z 2009 r. Nr 19, poz. 100 z późn. zm.), zwana dalej ustawą o PPP, oraz ustawa z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. z 2009 r. Nr 19, poz. 101, Nr 157 poz. 1241 z późn. zm.), zwana dalej ustawą o koncesjach. Zarówno PPP jak i koncesje należą do kategorii zamówień publicznych. Z tego względu do procedury związanej z nawiązaniem współpracy w ramach PPP stosuje się również przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm.), zwanej dalej PZP.
Inicjatywa nawiązania współpracy w ramach PPP należy zawsze do podmiotu publicznego, który po przeprowadzeniu analizy przydatności PPP do realizacji przedsięwzięcia decyduje o wszczęciu stosownej procedury zmierzającej do zawarcia umowy o PPP. Postępowanie w sprawie wyboru partnera z sektora prywatnego odbywa się w oparciu o zasadę równego traktowania, zasadę niedyskryminacji, zasadę przejrzystości postępowania oraz zasadę uczciwej konkurencji. Tryb wyboru można przeprowadzić w oparciu o przepisy ustawy o koncesjach lub PZP, w zależności od wyboru sposobu wynagrodzenia partnera prywatnego.
Wybór partnera prywatnego (koncesjonariusza) w trybie ustawy o koncesjach
Postępowanie w sprawie wyboru partnera prywatnego prowadzi się na podstawie przepisów ustawy o koncesjach, kiedy jego wynagrodzenie stanowić będzie wyłącznie prawo do pobierania pożytków z realizowanego przedsięwzięcia, a także w sytuacji, kiedy oprócz tego dodatkowym wynagrodzeniem będą płatności ze strony podmiotu publicznego (np. dopłaty do świadczonych usług), ale tylko w sytuacji, gdy wysokość zapłaty z tego tytułu będzie miała charakter uboczny (tj. stanowić będzie mniej, niż 50% ogólnego wynagrodzenia partnera prywatnego).
Wybór partnera prywatnego na podstawie ustawy o koncesjach jest dwuetapowy. W pierwszym etapie podmiot publiczny zamieszcza ogłoszenie o koncesji w Biuletynie Zamówień Publicznych (w przypadku koncesji na usługi) lub przesyła je Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich (w przypadku koncesji na roboty budowlane). Ogłoszenie o koncesji powinno być dodatkowo zamieszczone na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej. Termin na składanie wniosków o zawarcie umowy koncesji w przypadku „małych” koncesji nie może być krótszy niż 21 dni, w pilnych sprawach można go skrócić do 14 dni. W przypadku „dużych” koncesji termin składania wniosków powinien wynosić co najmniej 45 dni. Wnioskodawcy, którzy złożyli prawidłowe wnioski, biorą udział w negocjacjach z koncesjodawcą. Sposób prowadzenia negocjacji zależy od podmiotu publicznego i jest możliwy do swobodnego zarządzania ze względu na brak zapisów w ustawie. (…)
W przypadku braku wymogu stosowania ustawy o koncesjach lub PZP wyboru partnera prywatnego dokonuje się w sposób gwarantujący zachowanie uczciwej i wolnej konkurencji oraz przestrzeganie zasad równego traktowania, przejrzystości i proporcjonalności, przy odpowiednim uwzględnieniu przepisów ustawy o PPP, a w przypadku wniesienia przez partnera publicznego wkładu własnego będącego nieruchomością, także przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.).
Zuzanna Łaganowska
Bąkowski Kancelaria Radcowska
Cały artykuł w numerze 6/2013