Wymagania dla instalacji powietrznej pompy ciepła

Wymogi prawne instalacji powietrznej pompy ciepła

Zanim przejdziemy do samego projektowania i instalacji, warto wspomnieć, że kwestia ta jest regulowana przez polskie prawo. Czy montaż pompy ciepła wymaga pozwolenia na budowę?

I tak i nie. Ustawa Prawo budowlane nie nakłada takiego obowiązku, jednak od tej zasady występują dwa wyjątki. Pierwszy (najczęściej spotykany) to sytuacja, w której inwestor stara się pozyskać dofinansowanie pompy ciepła. W takim przypadku może okazać się to konieczne, trzeba każdorazowo dokładnie przeanalizować wymagania danego programu dopłaty do pomp ciepła.

Drugi wyjątek to sytuacja, w której montaż pompy ciepła będzie miał miejsce w budynku wpisanym na listę zabytków lub obszarze objętym programem Natura 2000. W pierwszym z wymienionych przypadków konieczne jest uzyskanie zgody na instalację od wojewódzkiego konserwatora zabytków, a zamiar musi być zgłoszony jeszcze przed startem prac.

Z kolei, jeśli obszar został objęty programem Natura 2000, przed montażem należy wystąpić o przeprowadzenie oceny oddziaływania instalacji pompy ciepła na środowisko naturalne i poczekać na akceptację projektu.

Powietrzne pompy ciepła, taka jak Heiko THERMAL wymagają mniej formalności niż na przykład gruntowe pompy ciepła. Oprócz omówionych wyżej przypadków nie trzeba martwić się przepisami, więc zdecydowana większość instalatorów od razu może przejść do planowania montażu pompy ciepła.

Audyt energetyczny i wstępny projekt

Pierwszą rzeczą, od której należy zacząć montaż, jest dokonanie dokładnego audytu energetycznego. Określenie izolacji termicznej budynku oraz zapotrzebowania na ciepło w sezonie grzewczym (szczególnie w najzimniejszych dniach w roku) to podstawowe informacje niezbędne do tego, by ustalić jaka powietrzna pompa ciepła, o jakiej mocy będzie w stanie spełnić wymagania danej inwestycji.

Zweryfikować należy m.in.:

• Kubaturę i układ budynku;
• Materiały wykorzystane do izolacji;
• Rodzaj zabudowy (m.in. jej wiek);
• Zapotrzebowanie na ciepło;
• Zastosowany system grzewczy (nisko- / wysokotemperaturowy);
• Stolarkę drzwiową i okienną;
• Strefę klimatyczną;
• Liczbę domowników.

Rzetelny audyt energetyczny powinien zawsze wykonywać specjalista dysponujący certyfikatem wystawionym przez Prezesa Urzędu Dozoru Technicznego w zakresie pomp ciepła albo uprawnieniami budowlanymi do projektowania w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych.

Ustalając, jak ma wyglądać instalacja pompy ciepła, trzeba pamiętać też, by pomyśleć o rozwiązaniach, umożliwiających utrzymanie długich okresów pracy. To bardzo ważne z perspektywy ergonomicznej, by urządzenie nie musiało często wykonywać ponownego rozruchu. Ponadto powinno się także wyliczyć przepływ minimalny, za sprawą którego skraplacz będzie mógł pracować prawidłowo.

Jak dobrać pompę ciepła?

Po ustaleniu wstępnego projektu należy wybrać pompę ciepła. Najważniejszym parametrem jest moc urządzenia. Jest ona zawsze podawana przez producentów wraz z mocą elektryczną i chłodniczą oraz współczynnikiem COP/SCOP. To właśnie moc grzewcza pompy ciepła informuje, ile energii będzie wytwarzać urządzenie. Jeśli na etapie obliczeń popełni się w tej kwestii błąd – pompa może nie być w stanie ogrzać budynku w duże mrozy. Z kolei przewartościowanie (dobranie zbyt wysokiej mocy) skutkować może zbyt dużym zużyciem prądu.

Pompy ciepła Heiko THERMAL Plus skonstruowano tak, aby były niezawodne przy temperaturze zewnętrznej sięgającej nawet -25°C.

Nie można zapominać również o punkcie biwalentnym, czyli momencie, w którym pompa ciepła nie działa z powodu niskiej temperatury wystarczająco mocno, by ogrzać budynek. W takim wypadku konieczne jest uruchomienie grzałki (lub alternatywnego do pompy źródła ciepła).

Punkt biwalentny należy określić zależnie od strefy klimatycznej – w Polsce zwykle jest to -10°C. Nie ma potrzeby ustawiania go z myślą o skrajnych wartościach, ponieważ wsparcie grzałki konieczne jest zwykle w zaledwie kilku do kilkunastu dni w roku.

Pompa ciepła – jak wygląda instalacja?

Kiedy dobierze się odpowiednią powietrzną pompę ciepła do inwestycji, należy ją prawidłowo zainstalować. Usytuowanie jednostki jest kluczowe dla poprawnego funkcjonowania urządzenia. Podstawową zasadą jest trzymanie się wymogów wyszczególnionych przez producenta pompy ciepła. Tylko to gwarantuje poprawność instalacji.

Instalacja będzie wyglądać odmiennie w zależności od tego, czy dotyczyć będzie pompy ciepła monoblok, czy wariantu split. Heiko THERMAL i THERMAL Plus należą do pierwszej grupy. Wyróżnia się ona znacznie uproszczonym montażem poprzez zamknięcie systemu w hermetycznej jednostce.

Jak ustawić pompę ciepła – jednostka zewnętrzna

Najczęściej jednostkę zewnętrzną montuje się do elewacji. Niektórzy inwestorzy decydują się także na postawienie osobnego cokołu. Należy zwrócić uwagę na odległość od zabudowań oraz umiejscowienie względem ukształtowania terenu, tak aby możliwe było sprawne przygotowanie wszystkich przyłączeń. Umiejscowienie jednostki nie powinno również przeszkadzać użytkownikom w codziennym życiu, a jednocześnie zapewniać łatwy dostęp w celu serwisowania i ewentualnych napraw.

Z drugiej jednak strony, jednostkę zewnętrzną trzeba przecież połączyć z wewnętrzną. Konieczne jest więc pamiętanie o maksymalnej odległości, w jakiej mogą się one od siebie znajdować, zwykle jest to 15-30 m.

Warto pamiętać także, że jednostka podczas pracy generuje dźwięki, dlatego powinna być zamontowana w odpowiedniej odległości od domu, by ewentualny hałas nie przeszkadzał domownikom w spokojnym funkcjonowaniu. Nowoczesne pompy ciepła mają na tyle niskie parametry, że nie powinny być słyszalne wewnątrz domu, gdy okna są zamknięte. Odradza się jednak montażu obok sypialni.

Pompa ciepła, z której strony domu powinna się znaleźć? Która strona święta jest najlepsza? Tego typu pytania często znaleźć można na forach internetowych. Pompa ciepła nie musi być lokowana z konkretnej strony. Różnice w funkcjonowaniu będą niezauważalne i rady, by zamontować jednostkę zewnętrzną np. od wschodu, są tylko często powielanym mitem.

Montaż pomp ciepła – jednostka wewnętrzna

Należy zaplanować, w którym miejscu stać będzie jednostka wewnętrzna. Gabaryty powietrznej pompy ciepła są mniej więcej wielkości lodówki. Generowana przez urządzenie głośność, również jest podobna. Umiejscowienie jednostki wewnętrznej powinno być więc znacznie łatwiejsze niż zewnętrznej. Oprócz sypialni i pokoi dziennych sprawdzi się praktycznie w każdej części domu. Idealnym miejscem będzie pomieszczenie gospodarcze, techniczne czy kotłownia, ale może to być również łazienka czy korytarz. Tak jak przy jednostce zewnętrznej należy jednak pamiętać, by pozostawić do sprzętu swobodny dostęp.

Ponadto producenci określają zwykle minimalną kubaturę pomieszczenia, w którym zainstalowana może zostać jednostka. Wielkość ta jest zależna od ilości oraz rodzaju zastosowanego czynnika chłodniczego w instalacji. Określona kubatura pomieszczenia podawania jest, aby w razie ewentualnego rozszczelnienia wydostające się na zewnątrz chłodziwo nie stanowiło zagrożenia dla użytkowników (czynnik może wypierać tlen).

Spore znaczenie ma tutaj także wariant konkretnego urządzenia. Jeżeli model będzie wyposażony we wbudowany zbiornik CWU i bufor, tak jak pompa ciepła THERMAL Plus Heiko,  to zajmie niewielką powierzchnię, ale jeśli projekt zakłada np. oddzielny zasobnik – trzeba pamiętać o dodatkowej przestrzeni na ten element instalacji.

Pierwsze uruchomienie pompy ciepła

Ostatnim punktem, wieńczącym cały montaż, jest pierwsze uruchomienie urządzenia. Zanim jednak pompa ciepła zostanie włączona, należy sprawdzić jeszcze poprawność instalacji elektrycznej. Powinna zrobić to osoba posiadająca wymagane kwalifikacje techniczne. Dodatkowo niezbędne jest zweryfikowanie czy wszystkie zaciski i mocowania urządzenia znajdują się na swoim miejscu. Mogły one zostać poluzowane podczas transportu lub lokowania jednostki.

Aby powietrzna pompa ciepła była objęta gwarancją, musi ją uruchomić autoryzowany instalator. Osoba wykwalifikowana w tym momencie ustawia także parametry pracy urządzenia oraz weryfikuje czy funkcjonuje ono poprawnie. Należy wykonać także hydrauliczne wyrównoważenie instalacji. Jeśli wszystko jest w porządku – pompa jest w pełni gotowa do użytkowania!

Materiał promocyjny