
Centrum Edukacji Ekologicznej (CEE) powstało w ramach projektu Modernizacja budynku „Dom Ogrodnika” na potrzeby utworzenia Centrum Edukacji Ekologicznej Fundacji „Krzyżowa”.
Projekt został zrealizowany dzięki finansowemu wsparciu Unii Europejskiej i środkom z Federalnego Ministerstwa ds. Rodziny, Seniorów, Kobiet i Młodzieży RFN (BMFSFJ). W ramach modernizacji budynku powstały dwa moduły edukacyjne. Pierwszy, zajmujący piwnice, parter i poddasza nazwany został ekologicznym. Wyposażony on został w najnowocześniejsze technologie z nastawieniem na maksymalne wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, oszczędności energetycznej i ekonomicznej eksploatacji.

Moduł ekologiczny CEE obejmuje:
• hybrydowy system wytwarzania energii elektrycznej
• panele słoneczne do podgrzewania wody użytkowej
• system odzyskiwania wody deszczowej
• system odzyskiwania wody deszczowej
• gruntowy wymiennik ciepła
• kocioł biomasowy na pelet
• rekuperator
Piętro „Domu Ogrodnika” utrzymane jest w standardzie konwencjonalnym. Konstrukcja urządzeń w CEE umożliwia porównanie modułu „standardowego” z modułem „ekologicznym”, skłaniając osoby biorące udział w projektach jednocześnie do samodzielnego myślenia, stawiania pytań i poszukiwania odpowiedzi. Ośrodek zajmuje się szeroko pojętą działalnością edukacyjną z zakresu odnawialnych źródeł energii, technologii energooszczędnych i zrównoważonego rozwoju. Centrum organizuje warsztaty i wymiany szkolne, oparte na studium przypadku „Dom Ogrodnika”. Oferta edukacyjna kierowana jest do uczniów wszystkich typów szkół, studentów, kadry inżynierskiej oraz osób prywatnych. Całość instalacji została precyzyjnie opomiarowana, a wyniki na bieżąco można obserwować na stronie internetowej, monitorach wewnątrz budynku oraz w specjalnie utworzonej sali multimedialnej. Dane odczytywane z poszczególnych instalacji uporządkowane są w porównawcze zestawienia, na które składają się dane:
• zyski i straty zużycia prądu/wody/ciepła przez moduł ekologiczny,
• zużycie prądu/wody/ciepła w module standardowym,
• różnica między modułem ekologicznym a standardowym,
• ilość energii/ciepła itp. wyprodukowanej przez dany system,
• zysk finansowy z zastosowanych systemów.
Produkcja prądu
W celu ograniczenia emisji zanieczyszczeń do atmosfery i redukcji kosztów eksploatacji zastosowano hybrydowy układ wytwarzania energii elektrycznej. Składa się on z elektrowni wiatrowej i paneli fotowoltaicznych. Energia kinetyczna wiatru i energia promieniowania słonecznego przetwarzane są na energię elektryczną. (...)
Fot. Modernizacja „Domu Ogrodnika”
Produkcja c.w.u. i system c.o.
Jedne z największych kosztów eksploatacyjnych budynku stanowią te związane z ogrzaniem pomieszczeń i produkcją ciepłej wody użytkowej. By chronić środowisko i ograniczyć koszty, w module ekologicznym CEE zastosowano układ do wytwarzania energii cieplnej i podgrzewu wody bazujący na odnawialnych źródłach energii. Moduł standardowy ogrzewany jest przy udziale lokalnej kotłowni cieplnej, która jednocześnie stanowi źródło rezerwowe dla modułu ekologicznego. Budynek zasilany jest w wodę zimną z istniejącej sieci wodociągowej. Źródłem ciepłej wody użytkowej, cyrkulacji dla modułu standardowego oraz źródłem rezerwowym dla modułu ekologicznego jest lokalna kotłownia. Przyłącza wody ciepłej i cyrkulacji wykonane są w technologii rur preizolowanych, co dodatkowo ogranicza straty ciepła. Ciepła woda użytkowa dla modułu ekologicznego przygotowywana jest w oparciu o podgrzewacz pojemnościowy z podwójną wężownicą grzewczą o pojemności 500 l. Źródłem ciepła na cele ciepłej wody użytkowej i ciepła są: bateria czterech płaskich kolektorów słonecznych, automatyczny kocioł na pellety o mocy 6–18 kW oraz pompa ciepła typu solanka/woda (...)
Fot. Pompa ciepła Vitocal 300G
Powietrze
Przepisy i normy budowlane stanowią, iż w pomieszczeniach należy zagwarantować odpowiednią wymianę powietrza w celu zapewnienia odpowiednich warunków higienicznych przebywającym w nich ludziom. W standardowych instalacjach z wentylacją grawitacyjną lub wymuszoną mechanicznie powietrze zużyte jest wyrzucane na zewnątrz budynku. (...)
Ochrona środowiska i edukacja
Centrum Edukacji Ekologicznej w modernizowanym „Dom Ogrodnika” stworzyło dobry przykład połączenia użytkowej i naukowej funkcji instalacji w budynku.
Opracowanie: Anna Wańska, GLOBEnergia
Źródła:
• Centrum Edukacji Ekologicznej Fundacji Krzyżowa
• V-Projekt – „Dobre praktyki – w dobrych rękach”
Czytaj całość w GLOBEnergia 4/2013: