Powstanie pakiet antyblackoutowy – rząd i PSE chcą wzmocnić bezpieczeństwo energetyczne Polski

• Ministerstwo Energii i PSE opracowały pakiet legislacyjny mający chronić system elektroenergetyczny przed awariami i cyberatakami.
• Nowe przepisy zostaną wpisane we wrześniu do wykazu prac Rady Ministrów.
• Impulsem do przygotowania pakietu był poważny blackout na Półwyspie Iberyjskim w kwietniu 2025 roku.

Dlaczego pakiet antyblackoutowy jest potrzebny?

Katastrofalny blackout w Hiszpanii i Portugalii z 28 kwietnia pokazał, jak krucha potrafi być nowoczesna infrastruktura energetyczna. Miliony gospodarstw i przedsiębiorstw zostały pozbawione prądu na kilkanaście godzin, a skutki dla gospodarki były odczuwalne jeszcze dłużej. Polska, ucząc się na błędach innych, postanowiła wprowadzić rozwiązania zwiększające odporność systemu.

–Blackout w Hiszpanii i Portugalii pokazał, że nawet silny system jest narażony na zakłócenia, a przywrócenie jego normalnej pracy może trwać kilkanaście godzin. Jako operator przedstawiliśmy rekomendacje działań, które zwiększą naszą odporność. To niezbędne dla bezpieczeństwa gospodarki i społeczeństwa – powiedział Prezes PSE Grzegorz Onichimowski w trakcie wspólnej konferencji z Ministrem Energii.

Minister Energii Miłosz Motyka podkreślił, że nowe regulacje mają zminimalizować ryzyko podobnych zdarzeń w kraju.

–Pakiet antyblackoutowy to zestaw zmian w prawie, które pozwolą nam lepiej chronić system elektroenergetyczny przed awariami i cyberatakami. Naszym obowiązkiem jest zapewnienie polskim rodzinom poczucia bezpieczeństwa i pewności, że energia popłynie do gospodarstw domowych niezależnie od zdarzeń losowych. Dzięki rozwiązaniom, które proponujemy, chcemy zminimalizować w Polsce ryzyko zdarzeń, które miały miejsce w Hiszpanii czy Portugalii – podkreślił Minister Energii Miłosz Motyka. 

Główne filary pakietu antyblackoutowego

Rządowy dokument, opracowany wspólnie przez Ministerstwo Energii i PSE, koncentruje się na sześciu strategicznych obszarach:

Zarządzanie systemem: planowane jest wzmocnienie zachęt dla uczestników rynku do elastyczniejszego dostosowywania produkcji energii elektrycznej do bieżących potrzeb systemu. Uregulowane zostaną obowiązki związane ze zgłaszaniem planów pracy instalacji przyłączonych do sieci. Ponadto zwiększy się liczba podmiotów zobowiązanych do udziału w rynku bilansującym dzięki obniżeniu progu mocy instalacji objętych tym obowiązkiem.

Local content: w zamówieniach publicznych w sektorze elektroenergetycznym wprowadzony zostanie wymóg stosowania określonego udziału urządzeń i rozwiązań ICT produkowanych w kraju.

Cyberbezpieczeństwo: przewidziano obowiązkową certyfikację urządzeń podłączanych do sieci, a także stały nadzór cyberbezpieczeństwa nad dużymi instalacjami i podmiotami nimi zarządzającymi. Celem jest także ograniczenie podatności urządzeń w KSE na cyberataki poprzez zasadę security by design.

Niezależność operatorów: pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej zyska większe uprawnienia w zakresie nadzoru nad rozwojem sieci elektroenergetycznej oraz procesami operatorskimi.

Przyłączenia do sieci: proces przyłączeniowy zostanie ukształtowany tak, aby wspierać rozwój technologii zgodnych z polityką energetyczną państwa oraz opierać się na zasadzie efektywnego gospodarowania środkami publicznymi.

Prosumenci: uporządkowane zostaną zasady przyłączania instalacji prosumenckich do sieci. Operatorzy zyskają pełną wiedzę o ich pracy oraz możliwość skuteczniejszego zarządzania nimi.

Pierwsze zmiany jeszcze w tym roku

Już we wrześniu na Komitet Stały Rady Ministrów trafi pierwszy element pakietu – projekt ustawy dotyczący nowych zasad przyłączania źródeł do sieci. Rząd zapowiada, że do końca roku ustawa zostanie uchwalona i podpisana przez prezydenta.

Pakiet antyblackoutowy to nie tylko reakcja na zagrożenia, ale także fundament pod długofalowy rozwój energetyki w Polsce. Wzmocnienie cyberbezpieczeństwa, lepsze zarządzanie nadwyżkami energii i integracja działań operatorów sprawią, że system stanie się bardziej stabilny.

Żródło: gov.pl