Ciepło z gazu i OZE najtańsze? Nowy raport PTEC wskazuje kierunek dla polskich systemów ciepłowniczych

• Raport PTEC wskazuje, że najbardziej opłacalnym kierunkiem dla ciepłownictwa jest miks gazu, OZE, pomp ciepła i kotłów elektrodowych, który spełnia unijne normy i minimalizuje koszty zmienne.
• Systemy Power to Heat oraz magazyny ciepła mają odegrać kluczową rolę w wykorzystaniu nadwyżek OZE i zwiększeniu elastyczności sieci ciepłowniczych.
• PTEC apeluje o zmiany w prawie i zwiększenie pomocy publicznej do 60%, by przyspieszyć inwestycje i umożliwić uznanie nowych technologii za odnawialne.

Ciepłownictwo musi się zmienić – dla klimatu i dla portfela

Polskie Towarzystwo Energetyki Cieplnej (PTEC) podczas VI Kongresu Ciepłownictwa w Nałęczowie zaprezentowało nowy raport, w którym przedstawiono analizę najbardziej opłacalnych scenariuszy transformacji ciepłownictwa systemowego. Eksperci wskazali, że systemy hybrydowe oparte na kogeneracji gazowej, OZE (w tym biomasie), pompach ciepła oraz kotłach elektrodowych mogą zapewnić najniższe koszty zmienne produkcji ciepła, przy jednoczesnym utrzymaniu efektywności energetycznej wymaganej przez regulacje UE do 2034 roku.

Jak zaznaczyła Monika Gruźlewska, dyrektorka PTEC, miks energetyczny w ciepłownictwie powinien gwarantować elastyczność i współpracę z systemem elektroenergetycznym. Obecne jednostki kogeneracyjne działają głównie w oparciu o węgiel, co powoduje wysokie koszty związane z opłatami za emisję CO2. Zastąpienie tego paliwa gazem ziemnym, a w przyszłości zdekarbonizowanym, może znaczną część tych kosztów zredukować.

Power to Heat i magazyny ciepła – nowe filary efektywnego systemu

W opinii PTEC transformacja sektora nie obejdzie się bez szerszego wykorzystania technologii Power to Heat. Systemy takie jak kotły elektrodowe i wielkoskalowe pompy ciepła mogą efektywnie przetwarzać nadwyżki energii z OZE na ciepło, zwiększając udział energii odnawialnej w systemie. Gruźlewska podkreśliła również znaczenie inwestycji w magazyny ciepła, które mogą przechowywać nadmiar energii cieplnej i udostępniać ją wtedy, gdy rośnie zapotrzebowanie.

Z punktu widzenia kosztów zmiennych oraz emisji, to właśnie warianty hybrydowe mają przewagę nad systemami opartymi jedynie na węglu lub nawet w 100% na OZE. Eksperci PTEC bazowali przy tym na realnych danych rynkowych: obecnych cenach energii, nadwyżkach generacji OZE oraz mechanizmach rynku bilansującego, które zmieniono w ostatnich miesiącach.

Finansowanie musi nadążyć za technologią

Według PTEC, skuteczna transformacja sektora ciepłowniczego do 2050 roku będzie wymagać nakładów rzędu ok. 500 mld zł, w zależności od przyjętego scenariusza dekarbonizacji. Tymczasem obecne regulacje unijne ograniczają możliwość finansowania takich inwestycji. Kluczowe jest zatem, by zmienić m.in. rozporządzenie GBER dotyczące pomocy publicznej.

PTEC postuluje zwiększenie intensywności wsparcia publicznego do 60% oraz podniesienie progów notyfikacyjnych do 100 mln euro na projekt. Ma to nie tylko poprawić dostępność środków, ale również przełożyć się na niższe ceny ciepła i większą akceptację społeczną transformacji.

Zmiany prawne kluczowe dla inwestycji

PTEC wskazuje, że obecne prawo nie nadąża za technologicznymi zmianami. Przykładem jest brak możliwości uznania ciepła z kotła elektrodowego za odnawialne, co utrudnia inwestowanie w tę technologię. To jeden z głównych postulatów ekspertów Towarzystwa.

Postulowane są również zmiany w ustawie o promowaniu energii z wysokosprawnej kogeneracji. Obecne przepisy nie odpowiadają realiom rynkowym, a długotrwałe procesy administracyjne ograniczają tempo inwestycji. Zdaniem Gruźlewskiej, utrzymanie uproszczonego taryfowania dla jednostek kogeneracyjnych pozwoli na dalsze finansowanie dekarbonizacji systemów ciepłowniczych.

Źródło: PAP Biznes