Czy chłodzenie pompą ciepła w lecie zregeneruje dolne źródło?

Choć obecnie na rynku zdecydowanie częściej możemy spotkać powietrzne pompy ciepła, wcale nie oznacza to, że gruntowe pompy ciepła nie mają swojego miejsca na rynku. Są urządzeniami bardziej stabilnymi i efektywnymi energetycznie niż powietrzne pompy ciepła. Wynika to między innymi z faktu, że grunt jest bardzo dobrym akumulatorem ciepła i na głębokości poniżej 1,5 m utrzymuje korzystne warunki temperaturowe. Jest więc mniej zależny od warunków atmosferycznych. To zwiększa przewidywalność kosztów eksploatacji, które przy gruntowych pompach ciepła utrzymują się w ciągu roku na stałym poziomie. 

Jest to jednak dużo droższy wariant pompy ciepła - to fakt. Oprócz zakupu samego urządzenia i wykonania instalacji grzewczej w budynku, dodatkowo dochodzą koszty wykonania dolnego źródła - wymiennika poziomego lub pionowego za pośrednictwem którego odbierane jest ciepło i przekazywane do budynku. To może odstraszać dużą część inwestorów. Warto jednak pamiętać, że wysokie koszty inwestycyjne pomagają obniżyć dostępne programy dotacyjne - Moje Ciepło w nowych budynkach i Czyste Powietrze w budynkach modernizowanych, oprócz tego ulga termomodernizacyjna, a już wkrótce również program Mój Prąd.

Gruntowe pompy ciepła mają jeszcze jedną zaletę nad pompami powietrznymi. Pozwalają chłodzić budynek w lecie i to praktycznie bezkosztowo!

Chłodzenie pasywne

Chłodzenie pompą ciepła często nazywane jest również chłodzeniem naturalnym. Chłodzenie w trybie pasywnym odbywa się bez uruchamiania sprężarki. Minimalizuje to zużycie energii, gdyż pracuje tylko system sterowania oraz pompy obiegowe. Wykorzystujemy tutaj fakt, iż w lecie temperatura gruntu jest zazwyczaj dużo niższa od temperatury w budynku. W trybie chłodzenia pasywnego pracują tylko pompy obiegowe górnego i dolnego źródła.

Pompa obiegowa dolnego źródła transportuje chłodną solankę do wymiennika ciepła. Obieg wody grzewczej natomiast dostarcza do wymiennika wodę ogrzaną do temperatury panującej w pomieszczeniach. Ciepło przekazywane jest do solanki, a schłodzona woda grzewcza daje możliwość dalszego odbierania ciepła z pomieszczeń. Pasywne chłodzenie pompą ciepła realizowane jest przy pomocy systemów ogrzewania i chłodzenia powierzchniowego tj. ogrzewanie podłogowe, stropy chłodzące, lub nagrzewnic. Nie sprawdzą się natomiast grzejniki.

Dzięki chłodzeniu pasywnemu w gruntowych pompach ciepła nie ma konieczności inwestowania w odrębny system chłodzenia, jak np. klimatyzację. 

Regeneracja dolnego źródła

Sezon grzewczy dobiega już końca, więc zbliża się czas, w którym dolne źródło w gruntowych pompach ciepła będzie miało szansę się zregenerować, by pompa ciepła mogła efektywnie ogrzewać budynek w kolejnym sezonie grzewczym. Dolne źródło poza sezonem grzewczym powinno zregenerować się do tego stopnia, by na początku kolejnego sezonu grzewczego temperatura gruntu była taka sama jak rok wcześniej. Jest to więc odpoczynek dla pompy ciepła. Czy może w nim pomóc wspomniane chłodzenie pasywne? Pytamy eksperta. 

Czy chłodzenie pompą ciepła w lecie zregeneruje dolne źródło?

Chłodzenie pompą ciepła w lecie wspomaga regenerację dolnego źródła. Zgodnie z kierunkiem przepływu energii, dolnym źródłem nie chłodzi się budynku, a jedynie odbiera energię cieplną z pomieszczeń i przekierowuje ją do dolnego źródła. Chociaż chłodzenie pasywne latem nie jest niezbędne, aby regenerować dolne źródło, (które regeneruje się samodzielnie), to jednak ta dodatkowa energia wspomaga regenerację, dzięki czemu dolne źródło może odnowić się szybciej i lepiej.

komentuje Tobiasz Turoń z alpha innotec.

Chłodzenie płatne czy bezpłatne?

Jak zaznacza ekspert, bardzo często przeciwnicy chłodzenia pasywnego nie zgadzają się, że takie chłodzenie w pompach ciepła jest bezpłatne, ponieważ pompy obiegowe pracują cały sezon, więc pobierają energię elektryczną. Warto jednak zaznaczyć, że są to niższe koszty niż przy chłodzeniu aktywnym. Dodatkowo, możliwość pomocy w regenerowaniu dolnego źródła, powinna odebrać argumenty przeciwnikom.

Jeżeli wspieramy regenerację dolnego źródła ciepłem pochodzącym z budynku, to pompa ciepła odwdzięcza nam się wyższą efektywnością pracy, co przekłada się na niższy koszt eksploatacyjny. Jeśli oszczędności wynikające z wyższej efektywności pracy pompy ciepła, zbilansujemy z kosztem jaki ponieśliśmy latem podczas chłodzenia budynku, można stwierdzić, iż chłodzenie pasywne jest bezpłatne dla użytkownika.

komentuje Tobiasz Turoń.

Możemy więc odpowiedzieć, na tytułowe pytanie: “Czy chłodzenie pompą ciepła w lecie zregeneruje dolne źródło?”. Choć chłodzenie pasywne nie jest wymagane do tego, by zregenerować dolne źródło, to pomoże mu zregenerować się lepiej, a przy okazji zwiększy komfort mieszkańców w wyjątkowo ciepłe dni. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko wychłodzenia dolnego źródła, a gruntowa pompa ciepła może pracować efektywnie przez wiele lat.

Materiał powstał na podstawie webinaru z cyklu Webinarowa Środa