Energetyczna niezależność? Boom na autokonsumpcję energii słonecznej

Europa w 2024 roku odnotowała rekordowy wzrost instalacji fotowoltaicznych, ale prawdziwym bohaterem energetycznej transformacji okazała się autokonsumpcja. W jakim kierunku zmierza europejska fotowoltaika?

- UE zainstalowała w 2024 roku prawie 60 GW nowych mocy PV, ale kluczowym trendem stał się wzrost autokonsumpcji – w Niemczech osiągnęła ona 18%, a w Portugalii aż 31,7%.
- W ślad za fotowoltaiką dynamicznie rozwija się rynek magazynów energii – w 2024 roku zainstalowano 12 GW, głównie w segmencie domowym i małych firm.
- Mimo boomu inwestycyjnego, europejski przemysł PV boryka się z presją cenową i niskim wykorzystaniem mocy, co rodzi pytania o jego przyszłość.
Rekordowe wzrosty fotowoltaiki, ale przede wszystkim autokonsumpcji
Raport EurObserv'ER wskazuje, że w 2024 roku Unia Europejska dodała blisko 60 GW nowej mocy fotowoltaicznej, osiągając tym samym łączną moc 306,4 GW. Szczególnie aktywne były Niemcy (14,5 GW), Hiszpania (7,9 GW) oraz Włochy (6,5 GW). Istotnym impulsem dla rozwoju tego sektora były rosnące ceny energii elektrycznej oraz polityczne wsparcie w ramach unijnych programów, takich jak REPowerEU.
Mimo dynamicznego wzrostu nowych instalacji, to jednak wzrost autokonsumpcji energii słonecznej staje się kluczowym trendem. W Niemczech autokonsumpcja wzrosła z 13% w 2023 roku do 18% w 2024 roku. W Hiszpanii udział ten wyniósł 16%, a w Portugalii aż 31,7%. Taki kierunek rozwoju wskazuje na silną potrzebę energetycznej niezależności, szczególnie w obliczu niestabilnych cen na rynku energii.
Technologia magazynowania podbija Europę
Równolegle z rozwojem fotowoltaiki dynamicznie rozwija się rynek magazynów energii, który pozwala na jeszcze efektywniejszą autokonsumpcję. Według raportu Europejskiego Monitora Rynku Magazynów Energii (EMMES), w 2024 roku w Europie zainstalowano rekordową moc magazynów elektrochemicznych – łącznie 12 GW/21,8 GWh, z czego większość (7,1 GW) stanowiły magazyny za licznikiem (BTM), przeznaczone głównie dla gospodarstw domowych i małych firm.
Rosnąca liczba magazynów energii wynika z konieczności stabilizacji sieci energetycznych, które coraz bardziej odczuwają wpływ dużego udziału OZE. Grecja, która traci rocznie setki GWh niewykorzystanej energii odnawialnej, jest przykładem kraju aktywnie inwestującego w rozwiązania magazynujące.
Europejski przemysł PV: szansa i wyzwanie
Pomimo rosnącego rynku instalacji, europejski przemysł fotowoltaiczny wciąż boryka się z trudnościami. W 2024 roku wiele europejskich fabryk modułów i ogniw musiało ograniczyć produkcję lub zamknąć zakłady ze względu na silną konkurencję cenową, szczególnie z Chin. SolarPower Europe wskazuje, że poziom wykorzystania mocy produkcyjnych jest niski, co skłania niektórych producentów do rozważenia przeniesienia produkcji poza Europę.
Unia Europejska próbuje przeciwdziałać tej sytuacji za pomocą różnych inicjatyw, takich jak Net-Zero Industry Act, który zakłada osiągnięcie do 2030 roku minimum 30 GW mocy produkcyjnych na każdym etapie łańcucha wartości fotowoltaiki. Mimo tych działań przyszłość europejskiego przemysłu fotowoltaicznego wciąż jest niepewna.
Rosnąca autokonsumpcja oraz rozwój magazynów energii to kluczowe trendy, które mogą znacząco wpłynąć na kształt europejskiego rynku energetycznego. Czy jednak Europa poradzi sobie z wyzwaniami stojącymi przed lokalnym przemysłem PV? Odpowiedź na to pytanie zdecyduje o jej energetycznej niezależności.
Źródło: EurObserv’ER