Polska w czołówce producentów wodoru w UE – co dalej?

Strategia wodorowa Polski

W maju bieżącego roku został opublikowany raport Międzynarodowej Agencji Energii (IEA) nt. polityki energetycznej w Polsce „Poland 2022”. Bardzo kompleksowo został w nim opisany cały sektor paliwowo-energetyczny. Poruszony został w nim także temat aspektów produkcji wodoru w Polsce. Dokument, odwołując się bezpośrednio do Polskiej Strategii Wodorowej, wskazuje na zbiór celów, których realizacja będzie miała kluczowe znaczenie w kreowaniu polskiego rynku wodorowego. Cele te obejmują działania na czas do 2030 roku, uwzględniając perspektywicznie rok 2040. Sama strategia opiera się o szczegółowe plany, finansowanie i zmiany prawno-regulacyjne, od których będzie zależało tempo rozwoju produkcji, magazynowania, transportu i innego wykorzystania wodoru. Szczególny nacisk ma zostać położony na produkowanie zielonego wodoru, co ma iść w parze z dekarbonizacją gospodarki.

Sześć celów stojących przed Polską

Cel pierwszy zakłada, że paliwo wodorowe odegra rolę w ogrzewnictwie. Ma się to odbywać poprzez wprowadzenie go do sieci gazowych, a także wykorzystanie w ciepłowniach kogeneracyjnych, gdzie wodór będzie spalany razem z gazem ziemnym. W ramach tego celu przewiduje się również generację prądu elektrycznego oraz magazynowanie wodoru, aby stworzyć z wodoru źródło bilansujące dostawy ciepła i elektryczności.

Cel drugi traktuje o wykorzystaniu wodoru jako alternatywnego paliwa w transporcie. Rządzący ograniczyli rozwój do transportu publicznego i ciężarowego. Do 2025 roku w Polsce powinny działać 32 stacje tankowania, a po ulicach ma jeździć 250 autobusów wodorowych. Przez następne 5 lat ma ich być już 1000. Co więcej, w roku 2030 zasięg zużycia wodoru ma zostać rozszerzony o transport lotniczy, kolejowy, morski i ciężarowo-samochodowy.

Cel trzeci to dekarbonizacja sektorów, których nie da się w łatwy sposób zelektryfikować lub oprzeć na źródłach odnawialnych, czyli np. petrochemia czy przemysł metalurgiczny. Do 2030 roku planowane jest powstanie co najmniej pięciu dolin wodorowych, a więc klastrów przemysłowych opartych w większości na wodorze.

Cel czwarty dotyczy produkcji niskoemisyjnego wodoru. Zaznaczono, że wybór technologii ma być uzależniony od wielkości emisji CO₂, a więc spektrum technologii nie zostało sztywno określone. W przypadku reformingu parowego natomiast zobowiązano się do stworzenia mechanizmów i warunków produkcji, które umożliwią wychwytywanie i magazynowanie dwutlenku węgla. Do 2025 roku poziom produkcji paliwa ma osiągnąć 50 MW, a w 2030 wartość ta ma zostać zwiększona czterdziestokrotnie do 2000 MW.

Cel piąty wskazuje na działania w zakresie transportu i dystrybucji wodoru. Na początkowym etapie cały mechanizm ma być oparty o transport kolejowy i samochodowy, ale do 2030 roku ma rozpocząć się eksploatacja zmodernizowanych i przystosowanych pod wodór sieci gazowych.

Cel szósty to najważniejszy z punktu widzenia inwestora aspekt całej strategii, ponieważ określa on konieczność wprowadzenia ram regulujących rynek wodorowy i wdrożenie przepisów unijnych. W ramach tych działań Polska zamierza w 2022 roku wprowadzić tzw. ustawę wodorową.

Finansowanie 

Realizacja strategii wodorowej wymaga wysokich łącznych środków finansowych. Cele do 2025 roku mają kosztować w granicach 445 milionów euro, a 3 miliardy euro mają pochłonąć plany do roku 2030. Pieniądze te mają pochodzić głównie z funduszy unijnych i budżetu państwowego. Krajowe aparaty finansowania to programy „Nowe technologie w zakresie energii” oraz „Nowa Energia”. Niektóre unijne mechanizmy to: InvestEU, Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, Plan odbudowy dla Europy. Krajowy Plan Odbudowy zakłada 800 milionów dla Polski na inwestycje w energetykę wodorową.

Opracowano na podstawie iea.org