Redakcja GLOBEnergia
Rozwój społeczny i demograficzny prowadzi do zmiany w sposobie zagospodarowania przestrzeni publicznej. Zagęszczenie zabudowy, rozbudowa nowych dróg oraz poszerzanie ulic powodują systematyczne uszczuplanie zasobów zieleni, szczególnie na terenach zurbanizowanych.
Następstwem tego procesu jest ograniczenie infiltracji wód opadowych, pozbawienie miasta naturalnego filtra oczyszczającego i nawilżającego powietrze, efekt „miejskiej wyspy ciepła” oraz zmniejszenie bioróżnorodności. Przeciwdziałanie tym procesom degradacji środowiska miejskiego polega między innymi na opracowaniu skutecznych metod kompensacji strat ekologicznych oraz inwestowaniu w nowatorskie formy zieleni miejskiej: zielone dachy i ściany.
Ich popularyzacji w Polsce służy dwuletni projekt „Ogród nad głową czyli szwajcarskie zielone dachy i żyjące ściany modelem i inspiracją dla innowacyjnych działań polskich samorządów na rzecz oszczędności energii i ochrony klimatu” realizowany od maja 2012 r. przez Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć „Energie Cités” we współpracy z Polskim Stowarzyszeniem „Dachy Zielone” (PSDZ) z Wrocławia oraz Uniwersytetem Nauk Stosowanych w Zurychu (ZHAW). Projekt współfinansowany jest przez Szwajcarię w ramach Szwajcarskiego Programu Współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE.
Jego celem jest przekazanie polskim gminom szwajcarskiego know-how i najlepszych praktyk w zakresie wykorzystania ogrodów na dachach i żyjących ścian, szczególnie w kontekście zrównoważonego gospodarowania energią w gminie i ochrony klimatu.
Zielone dachy i żyjące ściany przyczyniają się bowiem nie tylko do redukcji emisji CO 2 i zwiększenia energoefektywności budynków, ale także służą poprawie retencji wody opadowej dla oszczędności energii w systemach ściekowych oraz ograniczeniu powodzi. Odtworzenie przestrzeni zielonej zajętej przez budynek pozwoli także poprawić jakość życia w mieście i jego estetykę.
Korzyści dla środowiska przyrodniczego, a co za tym idzie – poprawa warunków życia mieszkańców to najczęściej wymieniany powód stosowania nowych technologii dla zieleni – zielonych dachów i żyjących ścian.
Poprawa trwałości hydroizolacji dachu
Zielone ściany i dachy zielone umożliwiają wydłużenie życia materiałom użytym do pokrycia elewacji oraz stropów. Bezpośrednia zabezpieczają przed czynnikami atmosferycznymi i uszkodzeniami mechanicznymi. Dachy z roślinnym pokryciem mają wyższą odporność ogniową niż te z pokryciem tradycyjnym.
Tłumienie hałasu
Zielone dachy oraz ściany mogą absorbować oraz odbijać określony zakres fal dźwiękowych, poprawiając komfort akustyczny wewnątrz pomieszczeń. Badania przeprowadzone w British Columbis Institute of Technology’s Centre wykazały, że 12 cm warstwa substratu glebowego redukuje dźwięk do 40 decybeli (warstwa 20 cm redukuje w zakresie 46–50 dB). Zastosowana warstwa wegetacyjna absorbuje zakres fal o niskiej częstotliwości, wyższe natomiast blokuje roślinność.
Oczyszczanie powietrza
Rocznie zielony dach pochłania 10–20% pyłów i szkodliwych gazów znajdujących się w powietrzu, a dobrze pielęgnowany pionowy ogród o powierzchni 10 m 2 pochłania rocznie taką samą ilość CO 2 co 4-metrowe drzewo.
Retencja i oczyszczanie wód opadowych
Zielone dachy mogą zatrzymać od 15% do 90% wody opadowej z jednego opadu w danym miejscu. Czasowe zatrzymanie spływów opadowych nie powoduje przeciążenia kanalizacji burzowej. Dach zielony pozwala oddawać do kanalizacji do 80% mniej wody niż dach typowy, stanowi tym samym zabezpieczenie przeciwpowodziowe. Jednocześnie zielone dachy są filtrem zatrzymującym zanieczyszczenia niesione wraz ze spływami opadowymi.
Bioróżnorodność
Oczywistą rolą zielonych dachów i żyjących ścian jest udział w zwiększaniu bioróżnorodności na terenach silnie zurbanizowanych. Zieleń na dachach i ścianach wzbogaca miejski system ekologiczny, tworząc warunki do bytowania zróżnicowanej fauny i flory.
Wpływ na lokalną temperaturę
W warunkach miejskich odkryte powierzchnie dachowe i elewacje mogą łatwo się nagrzewać, a następnie oddawać ciepło z powrotem do atmosfery. Temperatura powierzchniowa dachów z tradycyjnym pokryciem może sięgać nawet 60°C w bezchmurny dzień. Latem temperatura nad zielonymi dachami jest średnio mniejsza o 2°C w stosunku do dachów niezagospodarowanych roślinnością. W okresie letnim zielone dachy nie nagrzewają się tak jak dachy z tradycyjnym pokryciem, zimą zaś zmniejszają straty ciepła.
Zużycie energii
Jedną z głównych korzyści płynących z zakładania zielonych dachów i żyjących ścian jest redukcja zużycia energii budynku, dzięki zacienianiu i izolacyjnym właściwościom warstwy roślinnej. Izolacja termiczna, jaką daje dach zielony zapobiegając zarówno wyziębieniu budynków w zimie, jak i zbytniemu się ich nagrzewaniu latem, powoduje zmniejszenie wydatków związanych z instalowaniem w budynkach urządzeń grzewczych i klimatyzatorów oraz zakupem zwiększonej ilości energii przeznaczanej na zimowe ogrzewanie i letnie ochładzanie budynków.
Iwona Korohoda
Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć „Energie Cités”
Redakcja GLOBEnergia
Najczęściej
czytane
Hot News
Tylko u nas
