35 lat NFOŚiGW. Jakie są plany Funduszu na przyszłość?

• Na proekologiczne projekty Fundusz przekazał dotychczas ponad 142 mld zł i dalej będzie napędzał zielone zmiany.
• Przyjęta jesienią strategia działania NFOŚiGW na lata 2025-2028 opiera się na dziewięciu priorytetach środowiskowych.
• Celem strategicznym NFOŚiGW jest wspieranie transformacji niskoemisyjnej, zrównoważonego rozwoju i poprawy jakości środowiska w Polsce poprzez realizację efektywnych i skutecznych inicjatyw prośrodowiskowych.

142 mld w 35 lat na ekologiczne projekty. Jubileusz NFOŚiGW

NFOŚiGW od 35 lat wspiera inicjatywy proekologiczne oraz wdraża programy poprawiające jakość życia w Polsce. Z funduszy krajowych i zagranicznych przekazano już ponad 142 mld zł na projekty dla przedsiębiorstw, samorządów, administracji państwowej, uczelni, organizacji pozarządowych oraz prywatnych obywateli.

- Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej to unikatowa instytucja, która 35 lat temu powstała ponad podziałami, by podnosić jakość środowiska. Wdrożono wtedy zasadę zanieczyszczający płaci i system ekokonwersji długu, co umożliwiło realizację projektów na rzecz środowiska. Cele Unii Europejskiej - neutralność klimatyczna, gospodarka obiegu zamkniętego, odbudowa zasobów przyrodniczych wskazują na wyzwania i szanse stojące dziś przed NFOŚiGW. Wraz z wojewódzkimi funduszami oraz Bankiem Ochrony Środowiska buduje on ekosystem finansowania ochrony środowiska w Polsce – powiedział Krzysztof Bolesta, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.

- Przez 35 lat działania NFOŚiGW wydał ponad 142 mld zł na projekty, które są inwestycją w przyszłość. To pokazuje skalę naszego działania. Wspieramy projekty, które generują konkretne efekty ekologiczne. W naszej nowej strategii wskazaliśmy obszary kluczowe do osiągnięcia neutralności klimatycznej i wypełnienia prawodawstwa unijnego i krajowego w tym zakresie. Cztery priorytetowe filary to: transformacja energetyczna, ochrona powietrza, gospodarka obiegu zamkniętego i ochrona bioróżnorodności – powiedziała Dorota Zawadzka-Stępniak, prezeska NFOŚiGW.

Podsumowanie 35 lat działalności

Projekty ze wsparciem NFOŚiGW wygenerowały konkretne efekty ekologiczne i inwestycje m.in.:

• oszczędność prawie 11 TWh energii rocznie;
• ponad 5 TWh produkowanej rocznie zielonej energii;
• redukcja emisji gazów cieplarnianych o 28 mln ton CO₂;
• 7,5 mln ton odpadów poddanych rocznie odzyskowi (w tym recyklingowi);
• 89 tys. km zbudowanej i zmodernizowanej sieci kanalizacyjnej;
• rozwój elektromobilności – ponad 600 autobusów elektrycznych i ponad 27 tys. samochodów elektrycznych na ulicach;
• budowa 550 tys. przydomowych mikroinstalacji fotowoltaicznych;
• 450 tys. budynków prywatnych i publicznych poddanych termomodernizacji.

Priorytety środowiskowe w nowej strategii NFOŚiGW

1. transformacja energetyczna;
2. poprawa jakości powietrza;
3. gospodarka o obiegu zamkniętym;
4. ochrona różnorodności biologicznej i funkcji ekosystemów;
5. adaptacja do zmian klimatu;
6. innowacyjność środowiskowa;
7. monitoring środowiska;
8. ekspertyzy i prace naukowo-badawcze;
9. edukacja ekologiczna.

Transformacja energetyczna i walka o czyste powietrze priorytetami na najbliższe lata

W latach 2025-2028 NFOŚiGW skoncentruje się szczególnie na wsparciu projektów związanych z transformacją energetyczną i poprawą jakości powietrza. W 2025 roku na te cele planuje przeznaczyć ponad 80% swoich wydatków, a podobny trend będzie kontynuowany w kolejnych latach. Działania będą dotyczyły m.in. ograniczenia wykorzystania surowców kopalnych, rozwoju odnawialnych źródeł energii (OZE), podnoszenia efektywności energetycznej oraz wsparcia infrastruktury do magazynowania energii, w tym magazynów przydomowych.

NFOŚiGW będzie także wspierać inicjatywy mające na celu rozwój gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ), takie jak zapobieganie powstawaniu odpadów, ich bezpieczną utylizację, odzyskiwanie surowców oraz rekultywację terenów zniszczonych przez działalność człowieka.

Wsparcia finansowego wymaga również minimalizowanie skutków zmian klimatycznych oraz zwiększanie odporności ekosystemów, społeczeństwa i gospodarki na te negatywne zjawiska. Możliwe jest to dzięki planom adaptacji do zmian klimatu oraz inwestycjom w rozwój zielono-niebieskiej infrastruktury.

Co jeszcze będzie robił Fundusz?

Kolejnym kluczowym zadaniem jest zapewnienie trwałości i stabilności ekosystemów, a także ochrona i odbudowa naturalnych siedlisk oraz gatunków. Działania NFOŚiGW na rzecz ochrony bioróżnorodności obejmują usprawnienie zarządzania obszarami chronionymi i zrównoważone wykorzystywanie zasobów naturalnych. Monitoring środowiskowy wspiera zarządzanie jakością środowiska i zapobieganie negatywnym zjawiskom.

Fundusz promuje także kształtowanie świadomych postaw w zakresie zrównoważonego rozwoju i troski o środowisko poprzez działania edukacyjne. Wspieranie badań naukowych i ekspertyz związanych z ochroną środowiska jest jednym z istotnych elementów działalności NFOŚiGW.

Nowa czteroletnia strategia koncentruje się na maksymalizacji efektu ekologicznego, zwiększeniu efektywności zarządzania programami priorytetowymi oraz optymalizacji procesów operacyjnych i uproszczeniu procedur związanych z udzielaniem dofinansowań. Nad realizacją strategii czuwać będzie Komitet Monitorujący.

Źródło: NFOŚiGW