Europa zmniejszy zużycie energii – ustalono cele

Wszyscy odczuwamy rosnące ceny energii elektrycznej, do których znacząco przyczyniła się wojna Rosji z Ukrainą. Aby ograniczyć ich skutki, Europa musi zacząć oszczędzać energię, a także podjąć inne działania. W ostatni piątek września Rada Europejska osiągnęła w tej sprawie porozumienie. Rozporządzenie Rady wprowadza wspólne działania mające na celu ograniczenie zapotrzebowania na energię elektryczną, szczególnie w godzinach szczytu oraz gromadzenie i redystrybucję nadwyżki przychodów sektora energetycznego do odbiorców końcowych. Ma to przynieść ulgę europejskim obywatelom i przedsiębiorstwom. Jakie działania zaplanowano?

Zmniejszenie zużycia energii

Dobrowolny ogólny cel redukcji zużycia energii elektrycznej brutto został uzgodniony przez Radę Europejską na poziomie 10%. Oprócz tego Rada ustaliła obowiązkowy cel redukcji zużycia energii elektrycznej w godzinach szczytu na poziomie 5%. Państwa członkowskie określą 10% godzin szczytu w okresie od 1 grudnia 2022 r. do 31 marca 2023 r. i podczas nich będą musiały zmniejszyć popyt na energię elektryczną. Wybór środków wykorzystanych w celu zmniejszenia zużycia dla obu celów leży po stronie państw członkowskich.

Ograniczenie przychodów dla wytwórców OZE?

Wysoka cena energii elektrycznej powstającej przy wykorzystaniu węgla i gazu przyczyniła się do ogólnego wzrostu cen energii elektrycznej. Te paliwa w ostatnim czasie miały charakter cenotwórczy, wpływając na tzw. cenę krańcową. Mając to na względzie, Rada Europejska zgodziła się na ograniczenie przychodów rynkowych dla wytwórców energii elektrycznej, w tym pośredników, dla których produkcja energii elektrycznej jest tańsza. Chodzi o tzw. technologie inframarginalne, do których zaliczane są odnawialne źródła energii, energia jądrowa i węgiel brunatny. Przychody zostaną ograniczone do 180 euro/MWh. Nadwyżki będą gromadzone i przekierowywane jako wsparcie dla odbiorców końcowych energii elektrycznej. Reguły w tym aspekcie są jednak dosyć elastyczne. Państwa członkowskie mogą na przykład ustalić wyższy pułap dochodów, zastosować środki, które dodatkowo ograniczają dochody rynkowe, a także dokonać rozróżnienia technologii, czy zastosować limity dochodów rynkowych dla innych podmiotów. 

W sytuacji, gdy państwo członkowskie będzie całkowicie zależne od importu energii, do dnia 1 grudnia 2022 r. musi zawrzeć porozumienie o odpowiednim podziale nadwyżki dochodów z państwem eksportującym. Do zawierania takich umów zachęcane są również inne państwa członkowskie.

Opłata solidarnościowa dla sektora paliw kopalnych

Państwa członkowskie zgodziły się też na wprowadzenie obowiązkowej tymczasowej składki solidarnościowej od zysków przedsiębiorstw działających w sektorach paliw kopalnych, a więc ropy naftowej, gazu ziemnego i węgla. Składka solidarnościowa będzie obliczana na podstawie dochodów podlegających opodatkowaniu, określonych zgodnie z krajowymi przepisami podatkowymi w roku podatkowym rozpoczynającym się w 2022 lub 2023 r., które przekraczają 20%-owy wzrost średnich rocznych dochodów podlegających opodatkowaniu od 2018 r. Składka solidarnościowa będzie miała zastosowanie oprócz zwykłych podatków i opłat obowiązujących w państwach członkowskich. Wpływy ze składki mają zostać wykorzystane jako wsparcie finansowe dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw oraz na łagodzenie skutków wysokich detalicznych cen energii elektrycznej.

Cena energii dla MŚP zostanie ograniczona

Z powodu podwyżek cen energii elektrycznej cierpią nie tylko gospodarstwa domowe, ale również przedsiębiorstwa, które potrzebują wsparcia. W związku z tym, Rada Europejska uzgodniła, że ​​państwa członkowskie mogą tymczasowo ustalić cenę dostaw energii elektrycznej dla małych i średnich przedsiębiorstw. Cena za dostawę energii elektrycznej może zostać ustalona nawet poniżej kosztów.

Kiedy przepisy wejdą w życie?

Rozporządzenie zostanie formalnie przyjęte w procedurze pisemnej na początku października. Zostanie ono następnie opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE i wejdzie w życie następnego dnia. Warto dodać, że ustalone środki mają charakter tymczasowy i nadzwyczajny. Będą obowiązywać od 1 grudnia 2022 r. do 31 grudnia 2023 r. Cele redukcyjne zużycia energii będą obowiązywać do 31 marca 2023 r., a obowiązkowy limit przychodów rynkowych do 30 czerwca 2023 r. Z przepisów zwolnione są Cypr i Malta.

Źródło: consilium.europa.eu