Fotowoltaika i cyberbezpieczeństwo – co je łączy? [VIDEO]

• Fotowoltaika staje się kluczowym elementem infrastruktury krytycznej, co zwiększa jej podatność na cyberataki, szczególnie w kontekście decentralizacji systemów energetycznych i międzynarodowych napięć geopolitycznych.
• Różne poziomy zagrożeń dotyczą instalacji prosumenckich i komercyjnych, a międzynarodowe regulacje, takie jak dyrektywa NIS 2, mają na celu wprowadzenie bardziej rygorystycznych standardów bezpieczeństwa.
• Edukacja użytkowników i instalatorów oraz współpraca w sektorze fotowoltaicznym są kluczowe dla minimalizowania zagrożeń i zapewnienia bezpieczeństwa systemów energetycznych.

Prosumenci i sektor komercyjny – różne poziomy ryzyka

„Dzisiaj w miksie energetycznym w samej Polsce mamy ponad 20 gigawatów zainstalowanej mocy instalacji fotowoltaicznych. Stanowią one bardzo poważny udział w całym wolumenie energii” – zaznaczył Potocki podczas Kongresu TRENDY 2024. To oznacza, że systemy te muszą być podłączone do internetu w celu monitorowania i optymalizacji pracy, co niesie za sobą ryzyko cyberataków.

Czy jednak instalacje prosumencie i komercyjne są narażone na nie w równym stopniu? Potocki, odwołując się do przykładu z USA, wskazał na potencjalne problemy wynikające z uzależnienia od dostępu do internetu.

„Jeden z chińskich producentów w sporze patentowym zablokował dostęp do falowników użytkowników domowych. To wydarzenie pokazuje, że nawet klienci indywidualni mogą stać się ofiarą działań, których nie są stroną” – mówi Potocki.

W przypadku instalacji komercyjnych problem jest znacznie poważniejszy, zwłaszcza gdy dotyczy podmiotów o strategicznym znaczeniu. „Przykładem jest międzynarodowy koncern, który przy wyborze dostawcy falowników kierował się głównie standardami cyberbezpieczeństwa” – dodaje ekspert. Tego typu decyzje wymagają szczegółowej analizy praktyk producentów oraz gotowości do reakcji na ewentualne zagrożenia.

Zagrożenia globalne i europejskie regulacje

Zagrożenia związane z cyberatakami na instalacje fotowoltaiczne są szczególnie istotne w kontekście zmiany układu energetycznego ze scentralizowanego na zdecentralizowany. Jak wskazuje Potocki, przypadek litewskiego parlamentu, który wprowadził ograniczenia dla chińskich producentów, obrazuje, jak bardzo geopolityka wpływa na podejście do cyberbezpieczeństwa.

„Ostatnie raporty, jak ten przeprowadzony przez holenderską firmę Secura, pokazują, że relatywnie niewiele instalacji potrzeba, aby zdestabilizować sieć elektroenergetyczną w Europie. Wystarczy blokada półtora miliona instalacji, a w Polsce mamy już ponad milion czterysta mikroinstalacji” – zauważa Potocki.

W tym kontekście kluczowe staje się wdrożenie nowych standardów wynikających z dyrektywy NIS 2, która ma wejść w życie wiosną przyszłego roku. Dyrektywa ta zaostrza wymagania wobec podmiotów odpowiedzialnych za infrastrukturę krytyczną, co może wpłynąć na poprawę bezpieczeństwa systemów fotowoltaicznych.

Edukacja jako podstawa bezpieczeństwa

Jednym z wyzwań wskazanych przez Potockiego jest niski poziom świadomości wśród indywidualnych użytkowników.

„Klient powinien otrzymać od swojego dostawcy informacje na temat praktyk związanych z cyberbezpieczeństwem. Ważne jest, aby instalatorzy przekazywali tę wiedzę, bo to od ich kompetencji zależy, czy użytkownik będzie odpowiednio chroniony” – podkreśla Potocki.

Mimo licznych zagrożeń, ekspert pozostaje optymistą. Jego zdaniem wzrost świadomości oraz wdrożenie nowoczesnych standardów pozwolą skutecznie minimalizować ryzyko. Współpraca producentów, instalatorów i użytkowników będzie kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa w coraz bardziej zintegrowanym świecie energetyki i technologii.

Fotowoltaika, jako nowoczesne narzędzie transformacji energetycznej, wymaga kompleksowego podejścia do kwestii cyberbezpieczeństwa. To wyzwanie staje się coraz bardziej palące i nie można go bagatelizować. Pełną rozmowę z Mariuszem Potockim przeprowadzoną podczas Kongresu TRENDY 2024 możecie przesłuchać poniżej: