Nowe porozumienie energetyczne w regionie Morza Bałtyckiego – przełom czy konieczność?
W czasie nieformalnego spotkania unijnych ministrów energii w Warszawie podpisano nowe Memorandum of Understanding (MoU) dotyczące współpracy energetycznej w regionie Morza Bałtyckiego. Dokument, sygnowany przez Komisarza ds. Energii i Mieszkalnictwa Dana Jørgensena oraz ministrów państw uczestniczących w inicjatywie BEMIP, zakłada ściślejszą współpracę w zakresie realizacji projektów infrastrukturalnych oraz połączeń energetycznych.
Redakcja GLOBEnergia
- Nowe Memorandum of Understanding (MoU) podpisane w Warszawie przez kraje BEMIP ma na celu zacieśnienie współpracy energetycznej w regionie Morza Bałtyckiego, z naciskiem na bezpieczeństwo infrastruktury i połączeń międzysystemowych.
- Dokument obejmuje inwestycje w infrastrukturę energetyczną, wzmocnienie rynku wewnętrznego oraz promocję odnawialnych źródeł energii, co ma zwiększyć odporność regionu na zagrożenia geopolityczne i wzmocnić bezpieczeństwo energetyczne.
- BEMIP, powołany w 2008 roku, skupia osiem państw UE oraz Norwegię jako obserwatora, a obecne wysiłki koncentrują się na synchronizacji sieci energetycznych, zwiększeniu przepustowości przesyłowej i rozwoju rynków niskoemisyjnych w regionie.
Nowe wyzwania i wspólne priorytety
Podpisane MoU obejmuje m.in. inwestycje w infrastrukturę energetyczną, wzmacnianie rynku wewnętrznego oraz promocję efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii. – Z zadowoleniem przyjmuję podpisanie MoU przez członków BEMIP. Przyspieszy to regionalną współpracę w zakresie połączeń międzysystemowych, wzmacniając naszą odporność i bezpieczeństwo energetyczne, a także intensyfikuje wspólne działania na rzecz ochrony naszej krytycznej infrastruktury energetycznej, w tym podmorskich kabli. Jest to szczególnie istotne w obecnych warunkach geopolitycznych, kiedy wzmacnianie niezależności i bezpieczeństwa energetycznego jest absolutnym priorytetem – powiedział Komisarz Jørgensen.
Spotkanie ministrów BEMIP oraz komisarza Jørgensena, poprzedzające podpisanie MoU, poświęcone było przede wszystkim bezpieczeństwu energetycznemu w regionie, w tym na obszarze Morza Bałtyckiego. W rozmowach uwzględniono realizację Planu Działań w zakresie Bezpieczeństwa Kabli, przyjętego w lutym 2025 roku, który koncentruje się na prewencji, wykrywaniu, reagowaniu, odbudowie oraz odstraszaniu w kontekście zagrożeń dla infrastruktury energetycznej.
Kontekst historyczny i przyszłe plany
Grupa Wysokiego Szczebla BEMIP została powołana w październiku 2008 roku i obejmuje Komisję Europejską oraz osiem państw członkowskich UE: Danię, Estonię, Finlandię, Niemcy, Łotwę, Litwę, Polskę i Szwecję – z Norwegią jako obserwatorem. Celem inicjatywy jest zakończenie energetycznej izolacji regionu Morza Bałtyckiego oraz pełna integracja tych krajów z rynkami energetycznymi UE.
Pierwsze Memorandum w ramach BEMIP podpisano 17 czerwca 2009 roku, a jego głównym celem była poprawa funkcjonowania rynków energii elektrycznej i gazu oraz rozwój infrastruktury energetycznej. Kolejne, podpisane 8 czerwca 2015 roku, rozszerzyło zakres współpracy o bezpieczeństwo dostaw, efektywność energetyczną, odnawialne źródła energii oraz synchronizację sieci elektroenergetycznych państw bałtyckich z kontynentalną siecią europejską.
Aktualne wysiłki koncentrują się na zwiększeniu bezpieczeństwa energetycznego i ochrony infrastruktury energetycznej, realizacji projektów synchronizacji trzech państw bałtyckich z sieciami europejskimi, zwiększeniu przepustowości przesyłowej w północnych rejonach Skandynawii oraz rozwoju regionalnego zintegrowanego rynku gazu niskoemisyjnego. Dodatkowo, kluczowe jest wykorzystanie potencjału efektywności energetycznej oraz odnawialnych źródeł energii, zarówno na lądzie, jak i na morzu, co ma uczynić region bardziej odpornym na wstrząsy energetyczne w przyszłości.
Źródło: energy.ec.europa.eu
