W 2022 roku OZE zapewniły 20 proc. energii na terenie UE
Analitycy ośrodka Ember przyjrzeli się strukturze wytwarzania energii w dobie kryzysu energetycznego i wojny w Ukrainie. Polityczną odpowiedzią Europy na rosyjską inwazję na Ukrainę było przyspieszenie transformacji energetycznej. Po raz pierwszy generacja OZE była większa od generacji gazowej, jednak Europa zetknęła się z kilkoma poważnymi kryzysami.
Redakcja GLOBEnergia
Analitycy informują, że w 2022 roku energia wiatrowa i słoneczna wygenerowały rekordową piątą część wyprodukowanej energii elektrycznej w UE (22 proc.), po raz pierwszy wyprzedzając aktywa gazowe (20 proc.) i węglowe (16 proc.). O ile liczby cieszą, to Europa zetknęła się jednak z poważnym kryzysem.
Po pierwsze, susza, która miała miejsce w Europie doprowadziła do najniższego poziomu produkcji energii wodnej od co najmniej 2000 roku. Ponadto pojawiły się nieoczekiwane przerwy w dostawie energii jądrowej we Francji w momencie zamykania niemieckich jednostek jądrowych. Jest to poważny kryzys też wizerunkowy dla energetyki jądrowej, która jest postrzegana jako niezawodne źródło energii, a w skali światowej obserwowany jest renesans inwestycyjny. Te dwa czynniki wygenerowały dużą lukę w produkcji wynoszącą 185 TWh, równą 7 proc. całkowitego zapotrzebowania na energię elektryczną w Europie w 2022 r. Analitycy wyliczają, że około 83% luki generacyjnej zostało nadrobione przez większą produkcję energii wiatrowej i słonecznej oraz spadek zapotrzebowania na energię elektryczną. Pozostałe 17% luki zostało wypełnione poprzez zwiększone wytwarzanie paliw kopalnych. Ponieważ węgiel był tańszy niż gaz, odpowiadał za większość wzrostu, zwiększając generację o 7 proc. (odpowiedni 28 TWh) w 2022 r. w porównaniu z 2021 r. W rezultacie emisje z sektora elektroenergetycznego UE wzrosły o 3,9 proc. (26 MtCO2) w 2022 r.
Produkcja energii słonecznej wzrosła o rekordowe 39 TWh (wzrost o 24 proc.) w 2022 r., co pomogło uniknąć 10 mld euro kosztów na zakupie gazu. Stało się tak dzięki rekordowemu przyrostowi nowych instalacji o łącznej mocy 41 GW w 2022 r. To o 47 proc. więcej mocy zainstalowanej niż w 2021 r. Dwadzieścia krajów UE osiągnęło najwyższy w historii udział energii elektrycznej pochodzącej ze słońca. Holandia była liderem, zapewniając 14 proc. swojej energii dzięki generacji fotowoltaicznej.
Spada konsumpcja energii elektrycznej
Kryzys energetyczny zmusił Europejczyków do ograniczenia konsumpcji energii elektrycznej, co wbrew pozorom jest dobrym sygnałem. Efektywność energetyczna zaczęła być postrzegana jako jeden z filarów transformacji energetycznej. Zapotrzebowanie na energię elektryczną w UE zaczęło szybko spadać. W czwartym kwartale 2022 r. spadło o 7,9 proc. w porównaniu z tym samym okresem poprzedniego roku. Tendencję tę zaobserwowano we wszystkich krajach UE. Redukcje zużycia energii wynikały głównie z obaw o przystępność cenową paliw kopalnych w celu ograniczenia zapotrzebowania na energię w czasie kryzysu.
Transformacja doprowadzi ostatecznie do znacznego wzrostu popytu poprzez elektryfikację. Wraz ze wzrostem liczby pomp ciepła, pojazdów elektrycznych i elektrolizerów w 2022 r. oczywiste jest, że zmiana ta nastąpi szybko
wskazuje Ember
Eksperci patrzą z optymizmem na 2023 rok
Ember przewiduje, że 2023 rok będzie zupełnie odwrotny. Jak czytamy, produkcja energii wodnej odbije się, francuskie jednostki jądrowe powrócą do stanu użyteczności (głównie we Francji), rozwój energetyki wiatrowej i słonecznej przyspieszy, a zapotrzebowanie na energię elektryczną prawdopodobnie będzie nadal spadać w nadchodzących miesiącach. W 2023 roku Europę czeka ogromny spadek zużycia paliw kopalnych — energii węglowej, tak, ale przede wszystkim energii gazowej - przewidują eksperci.
Źródło: Ember
