Fotowoltaika dla budynków wielorodzinnych – co zmienia nowelizacja ustawy o OZE?

Jak było do tej pory - prosument zbiorowy

Prosument zbiorowy, który został wprowadzony w kwietniu 2022 roku na drodze jednej z kolejnych nowelizacji ustawy o OZE,  okazał się być porażką. Przytłaczająca liczba formalności administracyjnych, ograniczenia techniczne czy wymóg zawarcia umowy międzyprosumenckiej nie przyczyniły się do popularności tego rozwiązania. Taka umowa wymagana jest, gdy z energii elektrycznej wyprodukowanej w instalacji ma korzystać więcej niż jeden prosument zbiorowy. Należy w niej wskazać reprezentanta prosumentów, należy również zawrzeć informację, które konkretnie lokale zamieszkują prosumenci, czy jak zmieni się umowa po wyprowadzce któregoś z nich. Wymóg obejmuje również zdefiniowanie procentowego udziału poszczególnych właścicieli instalacji w całości wyprodukowanej energii, należy również zamieścić informację o zarządzaniu instalacją (np. kto odpowiada za remonty i konserwację) i podać tytuł aktu prawnego definiującego przynależność instalacji do wspólnoty np. akt własności. Kolejnym utrudnieniem w instytucji prosumenta zbiorowego jest przymus podłączenia instalacji fotowoltaicznej do nowego punktu poboru energii - nie może to być przyłącze na części wspólnej. Należy w tym miejscu złożyć wniosek o nowe warunki przyłączenia. Tutaj rozpoczynają się kolejne czasochłonne procedury administracyjne, dodatkowe koszty i duże prawdopodobieństwo negatywnego rozpatrzenia takiego wniosku. 

Prosument lokatorski ma być bardziej przystępny - kiedy wejdą zmiany? 

Prosument lokatorski wbrew pozorom nie oznacza fotowoltaiki na balkonach. Jest to pewnego rodzaju wyjście naprzeciw rozwojowi fotowoltaiki w segmencie budynków wielolokalowych. Planowo nowe regulacje mają zacząć obowiązywać początkiem jesieni tego roku. Prosumentem lokatorskim będzie można zostać będąc właścicielem lub zarządcą obiektu wielolokalowego, bez względu na to, czy mikroinstalacja została przyłączona przed, czy po wejściu w życie nowego rozporządzenia. W porównaniu z dotychczasowym rozwiązaniem prosumenta zbiorowego, założenia nowej propozycji wydają się  być sensowne i dają perspektywę wymiernych korzyści.

Jakie wymagania należy spełnić?

Po pierwsze instalacja musi się klasyfikować do mikroinstalacji. Po drugie moc instalacji nie może być większa od mocy przyłączeniowej dla całego budynku, a sam budynek musi być w przeważającej mierze o funkcji mieszkalnej. Jeżeli właściciel lub zarządca będzie chciał zmienić sposób rozliczeń właśnie na prosumenta lokatorskiego, będzie musiał złożyć wniosek o zmianę formy rozliczeń do swojego sprzedawcy energii. Ten,  będzie miał maksymalnie dwa miesiące na wdrożenie tych zmian. Warto wiedzieć, że w każdej chwili jest możliwość wrócenia na sposób rozliczeń dla prosumenta indywidualnego.

Więcej korzyści dla prosumenta lokatorskiego niż zbiorowego

Zarys projektu MRiT sugeruje, że warto będzie skorzystać z instytucji prosumenta lokatorskiego. Dlaczego? Mamy tu do czynienia z lepszym sposobem rozliczeń, a nawet możliwością dofinansowania. Przy zmianie sposobu rozliczania, nie ma potrzeby tworzenia nowego punktu poboru energii, ani zawierania umowy międzyprosumenckiej. Co do dofinansowania, można składać wnioski o refinanswanie instalacji PV dla budynków wielorodzinnych. Środki pochodzą z grantu OZE, który przyznaje Bank BGK. Możliwe jest uzyskanie zwrotu do 50% wartości netto inwestycji. Kolejne korzyści, obok prostego systemu rozliczania to możliwość przeznaczenia dochodu z tytułu sprzedaży energii na obniżenie kosztów utrzymania budynku. W grę wchodzą m.in.: 

• fundusz remontowy
• rozliczenia za prąd, ciepło i gaz
• opłaty administracyjne
• zapłata z tytułu utrzymania czystości 
• opłaty za zakup energii elektrycznej

Wstępnie można stwierdzić, że nareszcie odblokowano “fotowoltaikę na blokach”. Brak przytłaczającej liczby formalności administracyjnych i prosty sposób rozliczeń powinien dać prosumentowi lokatorskiemu więcej zwolenników niż prosumentowi zbiorowemu. To kolejny krok w stronę czystej energii i możliwość zaoszczędzenia środków pieniężnych przez mieszkańców budynków wielolokalowych.