Samorządy wchodzą do gry – program Czyste Powietrze zyskuje lokalnych partnerów

• Już 950 gmin zgłosiło chęć pełnienia roli operatorów programu Czyste Powietrze, co oznacza, że od 31 marca mieszkańcy wielu regionów otrzymają lokalne wsparcie w procesie ubiegania się o dotacje.
• Gminy zyskają za swoją pracę dodatkowe środki – 1700 zł za każdą osobę skutecznie wspartą na wyższym poziomie dofinansowania, a także szkolenia i udział w rozwoju systemu.
• Nowe zasady programu przewidują, że dostęp do najwyższych dotacji i zaliczek będzie możliwy wyłącznie z udziałem operatora, co wzmacnia rolę samorządów w walce o czystsze powietrze.

Gminy na pierwszej linii działania na rzecz środowiska

W ciągu zaledwie dwóch tygodni – od 7 do 21 marca – aż 950 samorządów zgłosiło gotowość do pełnienia funkcji operatorów programu Czyste Powietrze, co stanowi ponad jedną trzecią wszystkich gmin w Polsce. Od 31 marca urzędnicy z tych jednostek będą towarzyszyć mieszkańcom na każdym etapie ubiegania się o środki – od pierwszego pomysłu, przez przygotowanie dokumentacji, aż po końcowe rozliczenie dofinansowania na ocieplenie domów czy wymianę systemu grzewczego.

Lokalne władze dysponują cennym doświadczeniem – ponad 85% gmin prowadzi już punkty konsultacyjne, co pozwala im jeszcze skuteczniej wspierać społeczności, zwłaszcza seniorów i osoby o niższych dochodach, w pokonywaniu barier formalnych i chronieniu się przed nieuczciwymi wykonawcami.

Operatorzy zyskają nie tylko zadania, ale i środki

Przystąpienie do programu jako lokalny operator to również szansa na pozyskanie dodatkowych środków. Każda gmina otrzyma 1700 zł za każdą skutecznie wspartą osobę korzystającą z wyższego lub najwyższego poziomu dofinansowania. W 2025 roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznaczył na ten cel ponad 40 milionów złotych.

Prace operatorów będą podzielone na dwa etapy, za które przewidziane jest osobne wynagrodzenie. Do tego dochodzą szkolenia oraz możliwość udziału w rozwijaniu całego systemu pomocy we współpracy z funduszami wojewódzkimi i NFOŚiGW.

Czyste Powietrze – nowy model, nowe zasady

Zgodnie z nowymi założeniami programu, maksymalne poziomy dofinansowania będą dostępne tylko z udziałem operatora. Dotyczy to także prefinansowania, czyli wypłat zaliczek – bez udziału gminy lub innego upoważnionego podmiotu uzyskanie wsparcia nie będzie możliwe.

Dla beneficjentów oznacza to większe wsparcie i bezpieczeństwo, ale również uzależnienie od tego, czy dana gmina zdecyduje się pełnić rolę operatora. Jeśli nie, pomoc może być mniej dostępna, ponieważ jej organizacją zajmą się wojewódzkie fundusze.

Nie tylko pieniądze, ale realna zmiana

Nowy model współpracy daje gminom szansę realnie wpływać na tempo poprawy efektywności energetycznej budynków w swoich regionach. To z kolei przekłada się na czystsze powietrze i zdrowsze warunki życia dla mieszkańców.

Dodatkowo, aktywna rola w programie może pozytywnie wpłynąć na postrzeganie samorządów – jako instytucji zaangażowanych, świadomych i wspierających społeczność w działaniach na rzecz ochrony klimatu. W dobie rosnącej troski o środowisko to kapitał, który trudno przecenić.

Tymczasem więcej o nowych założeniach Czystego Powietrza możecie posłuchać w najnowszym odcinku Energetycznego Talk-Show Ekstra:

Źródło: NFOŚiGW